Μία παγκόσμια σβερκιά ακολουθούμενη από το “Κατάλαβες, τώρα;” υπερίπταται των κοινωνιών μας και μας εξωθεί στην συνειδητοποίηση συνθηκών, καταστάσεων και κατεστημένων που για δεκαετίες είχαν εκπέσει του διαλόγου ως δεδομένα και σταθερές.
Γιατί, κακά τα ψέματα βιώνουμε την πρωτόγνωρη εμπειρία, πως ένας νέος ιός αλλάζει βίαια την ζωή μας και τις καθημερινές μας συνήθειες.
- Όταν ο ιός άρχισε να δίνει κατά μέτωπο απανωτά «bitch-slap».
Έχουν ακουστεί και γραφτεί διάφορα πιθανά και απίθανα για την προέλευση του ιού SARS-CoV-2.
Από τα «συνωμοσιολογικά» και μη σενάρια που κυκλοφορούν, η οικογένεια των κορωνοϊών είχε αναγνωριστεί από τους επιστήμονες ως η πιθανότερη πηγή για την ανάδυση νέων ζωονόσων, ειδικά μετά τις επιδημικές εξάρσεις SARS και MERS στον 21ο αιώνα που μελετήθηκαν ενδελεχώς.
Η αιτιολόγηση είναι σχετικά απλή:
α) Οι κορωνοϊοί είναι αρκετά διαδεδομένοι σε ζωικούς πληθυσμούς, συχνά απομονωμένους.
β) Οι κορωνοϊοί είναι ιοί RNA, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν γρήγορα μεταλλάξεις και να μπορούν να προσαρμοστούν σε αλλαγές του περιβάλλοντος.
γ) Η μεταφορά πλήθους ζώων φορέων εκτός του φυσικού τους περιβάλλοντος σε χώρους όπου αυτά παραμένουν εγκλωβισμένα, αλλά βρίθουν ελεύθερης κίνησης ανθρώπων ή άλλων ζώων παρουσιάζει μια ισχυρή εξελικτική πίεση στον ιό για την μετάλλαξή του που θα επιτρέψει την εξάπλωση του.
δ) Οι αστικές συνθήκες διαβίωσης με υπερσυγκέντρωση και συνωστισμό αποτελούν πεδίο εξάπλωσης ενός νέου ιικού στελέχους.
ε) Οι σύγχρονες ταχείες και ευρύτατες παγκόσμιες μεταφορές ανθρώπων και υλικών καθιστούν πιθανότερη την εξέλιξη μιας νέο-αναδυόμενης επιδημίας σε πανδημία.
- Στα πέναλντι θα κριθεί, το ματς Οικονομία-Υγεία.
Πλέον, έχουμε συνειδητοποιήσει πως για την κυβέρνησή μας, ισχύει το «money over lives», για αυτό και ο έτερος θείος Κάρολος του 19ου αιώνα, μας χαμογελάει πονηρά κάτω από τα παχιά του μούσια.
Το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο που δεσπόζει κυρίαρχο των κοινωνιών μας, έχει πλέον απομακρυνθεί τόσο πολύ από την παραγωγική οικονομία που αγνοεί ένα βασικό στοιχείο, ότι είναι αδύνατον να έχεις λειτουργική οικονομία χωρίς τους λειτουργούς της.
Και αυτό, γιατί η αξία δεν παράγεται σε υπερφίαλα και κακότεχνα powerpoint που απλά σφετερίζονται την επιτυχία ιδεών, κατάρτισης και ιδρώτα. Η αξία παράγεται από τον εργάτη και όχι από το golden boy, με την Ferari.
Ο νεοεισαχθείς όρος “essential workers” αποκάλυψε ποιοι κρατάνε ζωντανή μια κοινωνία. Είναι οι ξεπατωμένοι από την υπερεργασία υγειονομικοί, οι κακοπληρωμένοι και αγνοημένοι εκπαιδευτικοί, οι εργαζόμενοι με μισθούς πείνας, οι “ρυπαροί” οδοκαθαριστές κλπ.
Και μια δεύτερη συνειδητοποίηση, ίσως ήδη προφανής για αρκετούς, πως οι κυβερνήσεις που διαλέγουν να υπακούσουν το άυλο οικονομικό συμφέρον δεν μοχθούν για την ευμάρεια της χώρας.
- Η νόσος κάνει οικονομικές διακρίσεις.
Η φτώχεια και η κοινωνική τάξη δεν ορίζονται γονιδιακά στο ανθρώπινο είδος, για αυτό και ο ιός μπορεί να προσβάλει αδιάκριτα πλούσιους και φτωχούς, στην πραγματικότητα όμως υπάρχει σαφής διαβάθμιση σε σχέση με τις συνέπειες του στον πληθυσμό.
Η πυκνοκατοίκηση, ο συνωστισμός σε μικρά σπίτια, η έλλειψη ελεύθερων δημόσιων χώρων, τα χαμηλότερα υγειονομικά standards , οι οικισμοί των ρομά, οι συνοικίες των μεταναστών και των φτωχών εργατών και χρόνιων ανέργων έχουν σίγουρα πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο σύστασης υπερεστίας εξάπλωσης.
Επιπλέον, η περίοδος του lock down και της καραντίνας βιώνεται σίγουρα πολύ διαφορετικά σε μια άνετη μεζονέτα με βεράντα και θέα, απ’ ότι σε ένα αποπνικτικό ημιυπόγειο δυάρι μίας τετραμελής οικογένειας. Ακόμα και οι απώτερες οικονομικές συνέπειες της βαθειάς ύφεσης που ακολουθεί την υγειονομική κρίση δεν πλήττουν όλες τις τάξεις με τον ίδιο τρόπο.
Ο εποχικός εργαζόμενος στον τουρισμό που φέτος δεν θα δουλέψει, ο εργαζόμενος σε αναστολή που έχει αυξημένο κίνδυνο να παραμείνει άνεργος σε ένα κλίμα ακραίας οικονομικής αβεβαιότητας, το θύμα εργασιακής εκμετάλλευσης που θα αδυνατεί ακόμα περισσότερο να υψώσει ανάστημα στις παράλογες απαιτήσεις του εργοδότη, είναι εικόνες που θα μας συντροφέψουν, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τις ανισότητες που δέκα χρόνια τώρα, συνηθίσαμε.
Κατάλαβες τώρα γιατί ο φόβος, η δυσπιστία και η αμφισβήτηση αφορά σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα;
Κατάλαβες τώρα γιατί οι συνωμοσιολογίες τροφοδοτούνται σκοπίμως από τα λαϊκιστικά media και κέντρα εξουσίας;Γιατί, μπροστά στον τρόμο μιας νέας περαιτέρω φτωχοποίησης νιώθουν “ορφανευμένα” από το κράτος και είναι έτοιμα να εκδηλώσουν τον συσσωρευμένο θυμό τους.
- Η κατάρρευση της οικονομική κλίμακας.
Η πανδημία ενίσχυσε τις προϋπάρχουσες ταξικές διαφορές, και μας έτριψε στα μούτρα το σλόγκαν ότι «μόνο τα λεφτά μετράνε».
Η πανδημία κατέδειξε το τέρας του άκρατου επενδυτικού καπιταλισμού και πως η ενιαία της παγκοσμιοποιημένη αγορά, είναι παραμύθι.
Η μπουνιά που φάγαμε μας έχει αφήσει ακόμα και τώρα ένα κουδουνισμα, το οποίο μετά βίας μας επιτρέπει να διακρίνουμε ότι μας περιμένει μεγάλος Γολγοθάς για να επανέλθει η κοινωνική πρόοδος.