Ένας τόπος μοναδικής ομορφιάς στο Πάρκο Άγριας Ζωής Μπουραζανίου Κόνιτσας.
Στη βορειοδυτικό άκρο του νομού Ιωαννίνων δίπλα στη γραφική Κόνιτσα, ο Γράμμος, το τέταρτο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας, η Τύμφη ή Γκαμήλα όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι λόγω του ανάγλυφου των κορυφών της, και το Δούσκο που μοιράζεται μεταξύ Ελλάδας κι Αλβανίας, σχηματίζουν την κοιλάδα όπου ο Αώος, το μοναδικό ευρωπαϊκό ποτάμι ελεύθερης ροής, κυλά νωχελικά και διαμορφώνει μια περιοχή μοναδικού κάλλους και τεράστιας περιβαλλοντικής σημασίας.
Σχεδόν ολόκληρη η περιοχή της Κόνιτσας αποτελεί μέρος του Γεωπάρκου Βίκου -Αώου, ενώ εξ΄ ολοκλήρου ο δήμος Κόνιτσας ανήκει στον «Προστατευόμενο Φυσικό Σχηματισμό» και τον δημιουργούμενο «Οικολογικό Διάδρομο» που περιλαμβάνει την κοίτη των τριών ποταμών – του Αώου και των παραπόταμών του Βοϊδομάτη και Σαραντάπορου – και πρόκειται να ενταχθεί στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου. Συνεπώς δεν είναι τυχαίο που στον τόπο αυτό με τη σπάνια βιοποικιλότητα, δημιουργήθηκε το Περιβαλλοντικό Πάρκο Μπουραζανίου, με στόχο την ανάδειξη των μοναδικών στοιχείων της περιοχής, την ενημέρωση των επισκεπτών για την ιδιαιτερότητα της χλωρίδας και της πανίδας του τόπου και την εν γένει περιβαλλοντική ευαισθητοποίησή τους.
Με το σχέδιο για τη δημιουργία από κοινού με την Αλβανία στην οποία εκβάλλει ο Αώος (ο Βιόσα – Vgosa όπως αποκαλείται εκεί ) του διακρατικού πάρκου Wild River National Park, να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος, μια επίσκεψη στο Πάρκο Άγριας Ζωής στο Μπουραζάνι Κόνιτσας που μπορεί να συνδυαστεί με διανυκτέρευση στο προσανατολισμένο στον οικολογικό τουρισμό ξενοδοχείο του πάρκου, είναι η καλύτερη αφετηρία για τη γνωριμία μ΄ ένα από τα σημαντικότερα οικοσυστήματα της χώρας μας.
Η επίσκεψη στο πάρκο με τα άγρια ζώα -32 χρόνια λειτουργίας
Η ιδιόκτητη έκταση 2.050 περιφραγμένων στρεμμάτων στην οποία απλώνεται το πάρκο δεν προοριζόταν από την αρχή για το σκοπό αυτό. Τέσσερις γενιές πριν, ο προπάππος του κου Γεωργίου Τάσσου, σημερινού ιδιοκτήτη, διαχειριστή του Πάρκου Άγριας Ζωής και κτηνιάτρου, διέθετε τη γη αυτή για προχειμαδιό κοπαδιών, ενώ αργότερα αποτέλεσε τόπο ελεγχόμενου κυνηγιού. Όμως από το 1991 ο προσανατολισμός της άλλαξε τελείως και μετατράπηκε σε περιβαλλοντικό πάρκο, κάτι πρωτόγνωρο ως τότε για την Ελλάδα.
Η ίδια αυτή έκταση φιλοξενεί σήμερα 5 είδη από 850 συνολικά ζώα, πλατόνια -τα μικρόσωμα ελάφια που μπορεί να δει κανείς στη Ρόδο-, μεγαλόσωμα κόκκινα ελάφια της Πάρνηθας, κρητικούς αίγαγρους, αγριοπρόβατα και αγριογούρουνα. Όλα ζουν κι αναπαράγονται ελεύθερα μέσα στο πάρκο, κλουβιά δεν υπάρχουν πουθενά, μόνο επιτήρηση και φροντίδα. Οι επισκέψεις στο περιβαλλοντικό πάρκο που λειτουργεί όλο το χρόνο, γίνεται κάτω από συγκεκριμένες προδιαγραφές, με τρόπο που να μη διαταράσσει την ισορροπία διαβίωσης των ζώων και η περιήγηση σ΄αυτό γίνεται μόνο μέσα σε αυτοκίνητο. Η ξενάγηση πραγματοποιείται πάντα με συνοδό, δεν επιτρέπεται να βγει κανείς από το αυτοκίνητο και να πλησιάσει τα ζώα για να μην τρομάξουν, ενώ και οι ώρες επίσκεψης είναι σαφώς καθορισμένες. Πάντα το πάρκο ανοίγει για το κοινό μισή ώρα μετά την έναρξη του ταΐσματος ώστε να είναι συγκεντρωμένα τα ζώα στις ταΐστρες, στις 15:30 το χειμώνα και στις 19:00 το καλοκαίρι.
Παράλληλα με την παρατήρηση των ζώων και της συμπεριφοράς τους στο φυσικό τους περιβάλλον, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να ενημερωθεί για τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος της πανέμορφης αυτής περιοχής και για τα μοναδικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη χλωρίδα και την πανίδα της. Έκπληκτοι πληροφορηθήκαμε για τα 52 είδη ορχιδέας που φύονται στην περιοχή, αλλά και για το ότι εδώ συναντά κανείς το 50% των ειδών πεταλούδας που υπάρχουν στη χώρα μας – το 25% των ευρωπαϊκών ειδών
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Αυτά και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία θα μάθετε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας που λειτουργεί εντός του περιβαλλοντικού πάρκου και του οποίου η επίσκεψη αποτελεί μέρος της ξενάγησης. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο χώρο, κατέχει μάλιστα μια παγκόσμια πρωτιά. Είναι το πρώτο πολυσυμμετοχικό μουσείο στον κόσμο, ένα πραγματικό μουσείο των επισκεπτών. Πώς λειτουργεί; Σίγουρα εδώ δεν θα δείτε ταριχευμένα ζώα, αποξηραμένα φυτά ή πεταλούδες σε κορνίζες.
Οι τοίχοι είναι καλυμμένοι με φωτογραφίες όλων των ειδών που ζουν ή ευδοκιμούν στην περιοχή γύρω από τον Αώο και το πιο συναρπαστικό είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών έχουν παραχωρηθεί στο μουσείο από τους ίδιους του επισκέπτες. Πράγματι, μόνο το 20% των φωτογραφιών είναι του Πάρκου Άγριας Ζωής – αυτές των ορχιδεών -, τις υπόλοιπες έχουν τραβήξει κυρίως Βρετανοί και Γάλλοι που έρχονται για παρατήρηση της φύσης, απαθανατίζοντας με το φακό τους πολύχρωμα αγριολούλουδα, φανταχτερές πεταλούδες, τα 186 είδη πουλιών της περιοχής, τα ψάρια του Αώου, καθώς και αμφίβια, ερπετά και ορθόπτερα.
Διαμονή σε ένα μοναδικό κατάλυμα
Είτε έρθει κάποιος στην Κόνιτσα για επίσκεψη στο περιβαλλοντικό πάρκο είτε για δραστηριότητες στη φύση και extreme sports, η διαμονή στο Bourazani Wild Life Resort που λειτουργεί παράλληλα με το πάρκο, είναι μια πραγματικά ξεχωριστή εμπειρία. Κι όχι μόνο για τους προσεγμένους χώρους που συνδυάζουν την αισθητική ενός καλαίσθητου σαλέ με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, αλλά κι επειδή ανάλογα με τα ενδιαφέροντά σας, εδώ θα σας προτείνουν ένα πλήρες πρόγραμμα δραστηριοτήτων ώστε να βιώσετε στο έπακρο ό,τι ωραιότερο έχει να σας προσφέρει η Κόνιτσα, ο Αώος που βρίσκεται μόλις λίγα μέτρα μακριά και τα μαγευτικά τοπία γύρω τους.
Οι ίδιοι οι χώροι του ξενοδοχείου, ζεστοί και φιλόξενοι, με το ξύλο να κυριαρχεί παντού, σε προσκαλούν αυτή την εποχή να περάσεις στιγμές χαλάρωσης δίπλα στο τζάκι, να απολαύσεις τη θαλπωρή των ευρύχωρων δωματίων που ατενίζουν τα βουνά και να δοκιμάσεις παραδοσιακές γεύσεις στο εστιατόριο που λειτουργεί εντός. Τη δική μας προσοχή τράβηξε η διακόσμηση των σαλονιών με αντικείμενα φτιαγμένα από κέρατα ελαφιών. Ο κύριος Τάσσος πρόλαβε τις όποιες απορίες μας: «Τα κέρατα των ελαφιών πέφτουν κάθε χρόνο και αποτελούν τη βάση για τη δημιουργία φωτιστικών και διακοσμητικών σαν αυτά που βλέπετε γύρω σας». Όσο για τα όμορφα, πρωτότυπα κοσμήματα που μοιάζουν με μοναδικά γλυπτά και εκτίθενται στους κοινόχρηστους χώρους, σχεδιάζονται από την κόρη του και σκαλίζονται στο χέρι πάλι από κέρατα ελαφιών. Όπως χειροποίητα είναι και τα μπαστούνια περιπάτου από ξύλο κρανιάς και τα εκπληκτικής τέχνης σκαλιστά μαχαίρια που φτιάχνονται από ασημουργούς των Ιωαννίνων. Όλα προς πώληση, μπορούν να αποτελέσουν ένα ξεχωριστό αναμνηστικό της επίσκεψή σας στο περιβαλλοντικό πάρκο.
Μην παραλείψετε, επίσης, ένα γεύμα στη μεγάλη τραπεζαρία του εστιατορίου. Οι παραδοσιακές γεύσεις αποκτούν μια δημιουργική νότα και στο μενού κυριαρχεί το κυνήγι και τα πιάτα άγριων θηραμάτων, όπως αγριογούρουνο, αγριοπρόβατο και ελάφι. Πριν βγάλουμε λάθος συμπέρασμα, ο ιδιοκτήτης σπεύδει και εδώ να διευκρινίσει ότι το κρέας προέρχεται από την επιστημονική διαχείριση του ζωικού πληθυσμού του περιβαλλοντικού πάρκου. Αυτό σημαίνει ότι για λόγους οικολογικής ισορροπίας αποσύρονται τα τραυματισμένα ελάφια, ή τα υπέρβαρα αρσενικά αγριογούρουνα που γίνονται επικίνδυνα για τα θηλυκά και το κρέας προέρχεται μόνο από αυτά. Τα λουκάνικα μάλιστα αγριογούρουνου και το μοναδικό στον κόσμο προσούτο από ελάφι που θα δοκιμάσετε εδώ, παράγονται από τη μικρή αλλαντοποιία τους κατόπιν επεξεργασίας στη μονάδα υγειονομικού ενδιαφέροντος, μοναδική του είδους της στα Βαλκάνια.
Όσο για την άνοιξη που πλησιάζει, είναι μία από τις απολαυστικότερες εποχές για να αποκομίσετε τις ομορφότερες και πιο πλούσιες εμπειρίες που προσφέρει το τόσο μαγευτικό αυτό κομμάτι της Κόνιτσας. Εκτός από την επίσκεψη στο ιστορικό μοναστήρι της Μολυβδοσκέπαστης που ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα και φημίζεται για τις τοιχογραφίες του που απεικονίζουν βυζαντινούς αυτοκράτορες, οι πεζοπορίες, η ιππασία με άλογα της Πίνδου, η ποδηλασία βουνού, η παρατήρηση των πεταλούδων και των αγριολούλουδων που γνωρίσατε στο μουσείο, το ράφτινγκ και το καγιάκ στον Αώο ποταμό που ξεκινάει κοντά στη γέφυρα στο Μπουραζάνι και διασχίζει την καταπράσινη λεκάνη, αλλά και η Via Ferrata ακόμη και το αλεξίπτωτο πλαγιάς για τους πραγματικά τολμηρούς, είναι δραστηριότητες που θα σας οργανώσει το Bourazani Wild Life Resort και θα κάνουν το ταξίδι σας αξέχαστο.