Η υγεία της καρδιάς δεν απειλείται μόνο από την υπέρταση, το κάπνισμα και τους άλλους «γνωστούς» παράγοντες κινδύνου. Δύο ερευνητές αποκαλύπτουν έναν σιωπηλό, αλλά άκρως επικίνδυνο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου που αποτελεί και τον κοινό παρανομαστή πολλών χρόνιων νόσων. Δείτε ποιος είναι ο σιωπηλός εχθρός της καρδιάς μας.
Μερικοί από τους κινδύνους για την εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς είναι ήδη γνωστοί και επιστημονικά εμπεριστατωμένοι. Υψηλή αρτηριακή πίεση, κάπνισμα, αυξημένη χοληστερόλη και υπερβολικό βάρος είναι μερικοί από αυτούς. Από την άλλη, όμως, ο κίνδυνος θα μπορούσε να παραμονεύει και σε παράγοντες υγείας που δεν είναι το ίδιο γνωστοί.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, τον Robert Byrne, Πρόεδρο Καρδιαγγειακής Έρευνας και τον JJ Coughlan, Ερευνητή στην Επεμβατική Καρδιολογία από το Βασιλικό Κολέγιο Χειρουργικής της Ιρλανδίας (RCSI) στο Τμήμα Ιατρικής και Επιστημών Υγείας, πολλοί άνθρωποι που εκδηλώνουν καρδιακή προσβολή, σύμφωνα με έρευνες δεν εμφανίζουν τους παραπάνω παράγοντες. Όπως αναφέρουν στο άρθρο τους στο The Conversation, παθήσεις όπως η ουρική αρθρίτιδα, η ψωρίαση, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και η ρευματοειδής αρθρίτιδα αποτελούν εξίσου παράγοντες κινδύνου. Αυτό που έχουν κοινό είναι η χρόνια φλεγμονή.
Στην πραγματικότητα, ορισμένοι ερευνητές έχουν αρχίσει να επαναπροσδιορίζουν την καρδιαγγειακή νόσο ως μια χρόνια φλεγμονώδη νόσο των αρτηριών. Οι επιστήμονες αναφέρονται μερικές φορές σε αυτό ως αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο (ASCVD).
Η αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσος, λόγω της δυσκαμψίας των αρτηριών από τη συσσώρευση της πλάκας, μπορεί να προκαλέσει καρδιακές προσβολές, όταν δεν διοχετεύεται αρκετό αίμα στην καρδιά, και ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια, όταν δεν διοχετεύεται αρκετό αίμα στον εγκέφαλο.
Πώς ξεκινά αυτή η διαδικασία;
Το πρώτο στάδιο της ανάπτυξης της αθηροσκλήρωσης θεωρείται ότι είναι κάποια μορφή τραυματισμού του ενδοθηλίου, του ενιαίου στρώματος κυττάρων που επενδύει τις αρτηρίες. Αυτό μπορεί να προκληθεί από υψηλά επίπεδα λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας (LDL) χοληστερόλης, γνωστή και ως «κακή» χοληστερόλη ή από τις τοξίνες του τσιγάρου.
Όταν όμως τα ενδοθηλιακά κύτταρα τραυματίζονται, απελευθερώνουν χημικά μηνύματα που προσελκύουν τα λευκά αιμοσφαίρια, ένα σημαντικό συστατικό του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτά, στη συνέχεια, εισέρχονται στο τοίχωμα της αρτηρίας και προκαλούν φλεγμονή.
Αυτή η διαδικασία βλάβης των ενδοθηλιακών κυττάρων, διήθησης λευκών αιμοσφαιρίων και χρόνιας φλεγμονής μπορεί να συνεχιστεί σιωπηλά με την πάροδο των ετών, οδηγώντας τελικά στη συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες. Αυτό θα μπορούσε επίσης να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι που πάσχουν από χρόνιες φλεγμονώδεις καταστάσεις διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Η μακροχρόνια φλεγμονή των αρτηριών που τροφοδοτούν την καρδιά και τον εγκέφαλο μπορεί τελικά να οδηγήσει σε καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά επεισόδια.
Τα άτομα που παθαίνουν καρδιακή προσβολή έχουν συχνά αυξημένα επίπεδα φλεγμονής και αστάθειας της πλάκας κατά τις ημέρες και εβδομάδες πριν από το συμβάν. Το ενδεχόμενο έμφραγμα και η επακόλουθη βλάβη στον καρδιακό μυ ενδεχομένως να θεωρηθεί ως αυτή η ασταθής φλεγμονώδης διαδικασία που φτάνει στο ζενίθ της.
Αλλάζοντας οπτική γωνία, εστιάζοντας στη ρύθμιση της φλεγμονής
Εάν αναθεωρήσουμε τους παράγοντες κινδύνου για την αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο, θα είναι ευκολότερο να εντοπιστούν οι ασθενείς που διατρέχουν κίνδυνο καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Επίσης, αυτό μπορεί να επιτρέψει στους επιστήμονες να επικεντρωθούν στη θεραπεία της φλεγμονής προκειμένου να μειωθεί ο καρδιαγγειακός κίνδυνος. Ήδη, αρκετές μελέτες εξετάζουν τη χρήση φθηνότερων αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, όπως η κολχικίνη και η μεθοτρεξάτη, για τη μείωση της φλεγμονής και την πρόληψη της εξέλιξης της καρδιαγγειακής νόσου.
Και στην καθημερινή ζωή, όμως, υπάρχουν φυσικοί τρόποι να μειώσουμε τη φλεγμονή, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Για παράδειγμα, μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης και λιπαρά ψάρια θεωρείται αντιφλεγμονώδης.
Παρόμοια οφέλη μπορεί να προσφέρει και η άσκηση, ο μετριασμός του άγχους και η διακοπή του καπνίσματος.