Στις πολύπλοκες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι developers, λόγω του ιδιαίτερα ρευστού γεωπολιτικού και οικονομικού περιβάλλοντος, αναφέρθηκαν ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand, Δημήτρης Ανδριόπουλος, και ο διευθύνων σύμβουλος της Ten Brinke, Φώτης Γιόφτσιος, κατά τη διάρκεια του 24ου συνεδρίου της Prodexpo. Παράλληλα, ανέδειξαν τις ευκαιρίες που αναδύονται στην ελληνική αγορά ακινήτων, ενώ αποκάλυψαν και την πορεία των βασικών τους projects.
Ανδριόπουλος: «O μεγαλύτερος κίνδυνος των developers, το άγνωστο μέλλον»
Την ανάγκη μέσα στο 2024 όλες οι εταιρείες του κλάδου του real estate να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στις κινήσεις τους τόνισε ο κ. Ανδριόπουλος. Ο ίδιος εξήγησε ότι το τελευταίο 12μηνο, λόγω των υψηλών επιτοκίων, της αύξησης του κατασκευαστικού κόστους, της έλλειψης μηχανικών, αλλά και των έντονων γεωπολιτικών αναταραχών, είναι αναγκαίο πλέον να λαμβάνουν υπόψη οι developers, πριν προχωρήσουν σε οποιαδήποτε νέα επένδυση, τον αριθμό των έργων που μπορούν να αγοράσουν ή να νοικιάσουν, τον χρόνο που θα μπορέσουν να τα παραδώσουν και το πόσο του δανεισμού τους. Ο ίδιος, μάλιστα, χαρακτηριστικά αναφέρει το εξής: «Είναι αναγκαίο να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες και να γίνουμε επιλεκτικοί. Ο δρόμος πλέον δεν είναι ασφαλτοστρωμένος και κρύβει σημαντικούς κινδύνους στην πορεία του. Δεν γίνεται να επενδύουμε με τον ίδιο τρόπο, όπως κάναμε το 2020-2022, σήμερα απαιτείται περισσότερη προσοχή».
Ο μεγαλύτερός κίνδυνος, ωστόσο, για τον κ. Ανδριόπουλο δεν είναι άλλος από το «άγνωστο», κάνοντας λόγο για τα απρόοπτα και τις εκπλήξεις που κρύβονται στο μέλλον. «Ο φόβος για το τι πρόκειται να γίνει στο μέλλον μάς έχει αναγκάσει να έχουμε ένα μηνιαίο σύστημα, με το οποίο προσπαθούμε να προβλέψουμε τι θα συμβεί στα έργα και στην εταιρεία», σημειώνει ο ίδιος. Η παράμετρος της πρόβλεψης, σύμφωνα με τον ίδιο, κυρίως για ακραία καιρικά φαινόμενα, πρέπει συντεταγμένα να μπει σε όλα τα μεγάλα έργα που υλοποιούν οι developers.
Ωστόσο, πέρα από τις ποίκιλλες προκλήσεις, όπως ισχυρίζεται, υπάρχει ένα πολύ καλό μομέντουμ, τόσο στην αγορά ακινήτων, όσο και στην οικονομία, κάνοντας λόγο για το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον των εύπορων ξένων για την ελληνική αγορά. «Η κρίση έφερε τους Κροίσους. Ένα φαινόμενο που ωστόσο θέλει διαχείριση, θέλει εθνική στρατηγική για να διατηρηθεί», όπως είπε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand. Σημείωσε μάλιστα ότι στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, όπου δεν υπήρχε τίποτα, θα συναντά κανείς σε λίγα χρόνια μια πληθώρα από εξάστερα ξενοδοχεία. «Η Αθήνα και η Ελλάδα γίνονται προορισμός για ανθρώπους που ξοδεύουν και είναι παντός καιρού, δεν επηρεάζονται δηλαδή από τις εξελίξεις», συμπλήρωσε. Για την πορεία των έργων άνω των 180 εκατ. ευρώ, που «τρέχει» η Dimand, o ίδιος υποστήριξε ότι εντός του 2024 θα παραδοθούν το Μινιόν, ο Πύργος του Πειραιά, το hub 26 στη Θεσσαλονίκη και τα γραφεία της PwC στην Λεωφόρο Κηφισίας, ενώ υπάρχουν πολλά ακόμα ακίνητα προς αξιοποίηση.
Γιόφτσιος: «Οι επενδύσεις ύψους 250 εκατ. και η ευκαιρία της Ελλάδας»
Στη σημασία που έχει για τους developers η πολιτική και η οικονομική σταθερότητα, αλλά και στην ανάγκη να δημιουργηθούν επενδυτικά προϊόντα στην Ελλάδα υψηλού επιπέδου, που θα καλύψουν τις υψηλές απαιτήσεις των ξένων επενδυτών, στάθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της Ten Brinke Hellas, Φώτης Γιόφτσιος. Παράλληλα, εξέφρασε την αισιοδοξία του για την ελληνική κτηματαγορά τα επόμενα χρόνια, αναφέροντας την ίδια στιγμή ότι στη Γερμανία υπάρχει μείωση στις τάξεις των οικιστικών ακινήτων που φτάνει το 10% κατά μέσο όρο, τους τελευταίους 12 μήνες. Αντίθετα, στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί κατά 45% οι οικιστικές επενδύσεις, ενώ υπάρχει μεγάλη ζήτηση για αναπτύξεις και από διαφορετικούς κλάδους, όπως ο τουρισμός και τα logistics. Στο σύνολο τους οι καθαρές ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα για αγορά ακινήτων αυξάνονται με ρυθμό άνω του 30% .
Ανέφερε, επίσης, χαρακτηριστικά ότι η Ten Brinke θα κάνει 250 εκατ. επενδύσεις για τη διετία 2024-2025 στην Ελλάδα, εστιάζοντας σε κλάδους όπως τα logistics και τα εμπορικά ακίνητα, στα οποία υπάρχει μια σταθερότητα, ενώ έμφαση θα δοθεί και στα τουριστικά ακίνητα και στα «πράσινα» γραφεία, στα οποία επιθυμούν να επενδύσουν οι ξένες εταιρείες που έρχονται να ιδρύσουν παραρτήματα στην Ελλάδα.
Ανάμεσα στα projects που ολοκληρώνει άμεσα η ολλανδική εταιρεία αναπτύξεων είναι ένα κτίριο γραφείων στην Πλατεία Μαβίλη, στο οποίο στεγαζόταν το παλιό Κτηματολόγιο, ένα κατάστημα Μασούτης που εγκαινιάζεται τον Νοέμβριο στα Νότια Προάστια, αλλά και μια μεγάλη ανάπτυξη κάθετης παραγωγής της εταιρείας Σκλαβενίτης στη Μαγούλα, που παραδίδεται μέσα στο 2024. Ο κ. Γιόφτσιος μίλησε, δε, και για ένα νέο κτίριο, άνω των 3.000 τ.μ., που θα στεγάσει την Ten Brinke στο Ελληνικό, το οποίο θα ολοκληρωθεί στις αρχές του 2025.
