Η ειδική αναισθησιολόγος Νατάσα Αποστολίδου περιλαμβάνεται στους 104 ιατρούς που βράβευσε το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) για πρώτη φορά τιμητικά μετά την τριετία της πανδημίας για τη διακεκριμένη προσφορά της στο Νοσοκομείο της Λευκάδας το 2023. Την γνωρίσαμε από την εκδήλωση, με θέμα «Γυναίκες Ζωής, Γυναίκες Αξίας, Γυναίκες Ιστορίας» την οποία διοργάνωσε η Επιτροπή Γυναικών Ιατρών του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου στην Αθήνα, της οποίας είναι πρόεδρος, όπου βραβεύτηκε και η εξέχουσα ομογενής γιατρός – ογκολόγος, Ελένη Ανδρεοπούλου, διευθύντρια στην κλινική έρευνα του Μαστού και καθηγήτρια Κλινικής Ιατρικής του Weill Cornell Medical College/New York-Presbyterian Hospital.
Η Νατάσα Αποστολίδου η οποία ξέρει να αναγνωρίζει και να τιμά τις αξιόλογες γυναίκες συναδέλφους της έχει σαν όραμα μαζί με τα μέλη της Επιτροπής να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας και διαβίωσης πρώτιστα της Ελληνίδας γιατρού σαν θεσμικοί σύμβουλοι της πολιτείας σε θέματα που αφορούν την υγεία, την εργασία και το κοινωνικό περιβάλλον του συνόλου των γυναικών. Η ύψιστη προτεραιότητά της είναι η δημιουργία ενός ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος για τους εργαζόμενους στον ιατρικό κλάδο και η υποστήριξη της ασφάλειας των ασθενών προς το συμφέρον όλων των ιατρικών και μη φορέων.
Η διά βίου εκπαίδευση αλλά και η προετοιμασία των γυναικών συναδέλφων για να αναλάβουν ηγετικές θέσεις στο χώρο της Ιατρικής είναι ένα άλλο σοβαρό μέλημα της Νατάσας Αποστολίδου, γιατί η ίδια πιστεύει, ότι διάχυση της γνώσης στην καθημερινή ιατρική πρακτική εξασφαλίζει την αξιοπιστία, την αποτελεσματικότητα και το αίσθημα ασφάλειας στους συμπολίτες.
Αυτό είναι ένα από τα επιτεύγματα της δραστήριας επιστημονικά και κοινωνικά επιστήμονος, η οποία σήμερα κατέχει επάξια όχι μόνο τον τίτλο της προέδρου της Επιτροπής Γυναικών Ιατρών του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, αλλά είναι και Γενικός Γραμματέας του Ιατρικού Συλλόγου Κέρκυρας, πρόεδρος Εξελεγκτικής Επιτροπής του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, αντιπρόεδρος στον τομέα του Ιατρικού Τουρισμού στο Ινστιτούτο Ερευνών του ΠΙΣ, σύμβουλος Υγείας στην 6η ΥΠΕ, σύμβουλος Υγείας στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, ιδιώτης Αναισθησιολόγος, ιδιοκτήτης Πολυιατρείου στην Κέρκυρα και επιστημονικά υπεύθυνη σε Ξενοδοχειακές Μονάδες.
Η Νατάσα Αποστολίδου σπούδασε Ιατρική στη Βουλγαρία και ειδικεύτηκε στην Αναισθησιολογία στο Γενικό Νοσοκομείο Δράμας, στο Γενικό Νοσοκομείο Σερρών και στο Γ.Ν.Θ., Γ. Παπανικολάου στη Θεσσαλονίκη. Εχει δυο γιους, τον Γιώργο 19 ετών, φοιτητή σε Σχολή Μanagement Ξενοδοχειακών Μονάδων και τον Μάριο, 18 ετών, φοιτητή Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Αμστερνταμ. Ο σύζυγός της, Θεόδωρος Ιασωνίδης, είναι επιχειρηματίας, ιδιοκτήτης κατασκευαστικής εταιρείας και ξενοδοχειακών μονάδων. Μια νέα γυναίκα, μια συγκροτημένη επιστήμων, μια υπερδραστήρια επαγγελματίας, μια υπέρμαχος των γυναικών. Η Νατάσα Αποστολίδου μας μιλάει για την ζωή της, την προσφορά της και την Επιτροπή Γυναικών Ιατρών του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, την οποία υπηρετεί με πάθος και αφοσίωση.
Κυρία Αποστολίδου, πείτε μας λίγα λόγια για τις πιο όμορφες αναμνήσεις από τα παιδικά σας χρόνια;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στις Σέρρες από δύο καταπληκτικούς γονείς (Γεώργιος και Ευδοκία Αποστολίδου) που ήταν πάντα εκεί για εμένα και την αδελφή μου (Χριστίνα Αποστολίδου, δικαστής) και στήριζαν κάθε προσπάθειά μας. Και οι δυο τους με έκαναν να αισθάνομαι ασφαλής καθώς μεγάλωνα και με την αγάπη και τη συνεχή ενασχόλησή τους μαζί μας, με έκαναν έναν άνθρωπο που έμαθε τις πραγματικές αξίες της ζωής. Οι καλύτερες στιγμές στην παιδική μου ηλικία αφορούν τη ζωή μου ως μαθήτρια του δημοτικού. Μου έρχονται στο μυαλό αμέτρητες αναμνήσεις από το σχολείο. Θυμάμαι τις αθλητικές διοργανώσεις και τις θεατρικές παραστάσεις που συμμετείχαμε, τα παιχνίδια στην αυλή με τους φίλους μου (φίλους και φίλες ζωής …που ακόμη είμαστε μαζί …), τις διακοπές με τους συμμαθητές μου και φυσικά τις προσωπικές στιγμές μάθησης και ανάπτυξης που μου έδωσαν τα μαθήματα και οι καταπληκτικοί δάσκαλοί μου στα πρώτα χρόνια της μαθητικής μου ζωής.
Επιλέξατε την ειδικότητα της Αναισθησιολογίας. Τι σας έστρεψε προς αυτή την κατεύθυνση;
Η αλήθεια είναι ότι η αρχική επιλογή μου ήταν η Δερματολογία, ωστόσο η ικανοποίηση που μου έδινε η αντιμετώπιση του επείγοντος (η Αναισθησιολογία είναι life saving ειδικότητα), αλλά και η βοήθεια στη διαχείριση του πόνου των ασθενών, που αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ειδικότητάς μου, με έκαναν να αγαπήσω την Αναισθησιολογία.
Είστε πρόεδρος της Επιτροπής των Γυναικών Ιατρών του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου. Πείτε μας πώς αποφασίσατε και με ποιο σκεπτικό να δημιουργήσετε αυτή την Επιτροπή;
Ηταν την άνοιξη του 2023 όταν έγινε μια αρχική συζήτηση ανάμεσα σε μένα και τον Πρόεδρο του Π.Ι.Σ. τον κ. Εξαδάκτυλο για τη δημιουργία της Επιτροπής. Η αλήθεια είναι ότι ακόμα και σήμερα που η θέση της γυναίκας γιατρού είναι εδραιωμένη, τα πράγματα δεν είναι στο επίπεδο που θα έπρεπε, κάτι που εγώ ως γυναίκα γιατρός στον «ανδροκρατούμενο» χώρο των χειρουργείων το συναντώ σε καθημερινή βάση. Με τη σκέψη αυτή και γνωρίζοντας ότι στην Ελλάδα δεν υπήρχε κανένας φορέας για να βοηθήσει προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των συνθηκών, συζήτησα με τον κ. Εξαδάκτυλο την πιθανότητα να δημιουργήσει ο Π.Ι.Σ. στα πρότυπα τόσο της Αμερικανικής (ΑMWA) όσο και της Διεθνούς (WMIA) Ενωσης μια Επιτροπή που θα προωθήσει όλα τα θέματα που αφορούν στις εργασιακές σχέσεις των γυναικών ιατρών, τις συνθήκες και το περιβάλλον στο οποίο εργάζονται, τις δυνατότητες και τις προοπτικές που δημιουργούνται γι’ αυτές, αλλά να ασχοληθεί και με θέματα που αφορούν στην υγεία και την κοινωνική θέση των γυναικών ευρύτερα. Εδώ πρέπει να τονίσω την ιδιαίτερα θετική ανταπόκριση του Προέδρου του Π.Ι.Σ., οι απόψεις του οποίου ταυτίζονται με τις δικές μας, χωρίς τη συμβολή του οποίου το εγχείρημα δεν θα μπορούσε να έχει ευτυχή κατάληξη και γι’ αυτό τον ευχαριστώ δημόσια για μία ακόμη φορά.
Τι ανταπόκριση έχετε από τις γυναίκες γιατρούς σε όλη την Ελλάδα;
Στην αρχή είναι αλήθεια ότι υπήρξε μια επιφυλακτικότητα από αρκετές συναδέλφους όσον αφορά στη σκοπιμότητα του εγχειρήματος, πολλές συνάδελφοι θεώρησαν ότι η δημιουργία της Επιτροπής ουσιαστικά μεγεθύνει το πρόβλημα, ωστόσο μέσα από μια προσπάθεια συστηματικής ενημέρωσης, τόσο από τα μέλη της Επιτροπής όσο και από τον Π.Ι.Σ., σήμερα μπορώ να πω ότι η γυναικεία ιατρική κοινότητα έχει αγκαλιάσει την προσπάθειά μας, κατανοώντας πως με το να αρνούμαστε την ύπαρξη ενός προβλήματος δεν θα το κάνουμε να εξαφανιστεί.
Ποιοι είναι οι στόχοι της Επιτροπής για την επόμενη διετία;
Οι στόχοι μας, όπως τους έχουμε ορίσει, είναι μέσα από τη συνεργασία μας με τα αρμόδια υπουργεία αλλά και με φορείς τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα, να πραγματοποιήσουμε δράσεις αλλά και να καταθέσουμε προτάσεις που αφορούν στη βελτίωση των ανισοτήτων στον εργασιακό τομέα αλλά και των προβλημάτων στις εργασιακές σχέσεις των γυναικών γιατρών, καθώς και σε θέματα που αφορούν στη βία κατά των γυναικών, τόσο εντός όσο και εκτός του εργασιακού χώρου. Επίσης, θέλουμε να ασχοληθούμε με την διά βίου εκπαίδευση αλλά και την προετοιμασία των γυναικών συναδέλφων για να αναλάβουν ηγετικές θέσεις στο χώρο της Ιατρικής. Στόχοι μας είναι ακόμα να αναπτύξουμε τον εθελοντισμό και την κοινωνική αλληλεγγύη ενισχύοντας τα προγράμματα πρόληψης για την υγεία των γυναικών και προωθώντας δράσεις σε απομακρυσμένες περιοχές αλλά και να συνεισφέρουμε στην προώθηση της έρευνας και στη διασφάλιση ικανών πόρων όσον αφορά στην υγεία των γυναικών. Οραματιζόμαστε να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο με όλες τις Ελληνίδες γιατρούς στη χώρα αλλά και ανά τον κόσμο, ώστε να δημιουργήσουμε ένα ρεύμα επιρροής στη χώρα μας αλλά και για τη χώρα μας στο εξωτερικό.
Στην εκδήλωση που κάνατε στην Αθήνα στις 13 Μαρτίου με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας, η Επιτροπή σας τίμησε την ομογενή Δρα Ελένη Ανδρεοπούλου, καθηγήτρια Ιατρικής στο πανεπιστήμιο Cornell και σημαντική φυσιογνωμία στο χώρο της Ογκολογίας, μαζί με 6 άλλες γυναίκες γιατρούς. Πείτε μας για την εκδήλωση αυτή λίγα λόγια και τα κριτήρια της επιλογής σας.
Η εκδήλωση της 13ης Μαρτίου ήταν αφιερωμένη στην 8η Μαρτίου, Ημέρα της Γυναίκας, και μέσα από αυτήν η Επιτροπή μας «συστήθηκε» στο ευρύτερο κοινό. Ηταν μια πολύ όμορφη εκδήλωση που έλαβε χώρα στο αμφιθέατρο του νεότευκτου κτιρίου της Εθνικής Πινακοθήκης, με πολλούς προσκεκλημένους από όλο το φάσμα της πολιτειακής, πνευματικής και κοινωνικής ζωής της χώρας, μια ιδιαίτερη στιγμή για όλες μας, που κορυφώθηκε με τη βράβευση 8 σημαντικών γυναικών από τον χώρο της Ιατρικής, κορωνίδα όλων, τολμώ να πω, πως ήταν η βράβευση της Δρ Ανδρεοπούλου. Αποφασίσαμε να βραβεύσουμε την Δρα Ανδρεοπούλου γιατί θεωρούμε ότι στο πρόσωπό της και στην ιατρική της σταδιοδρομία συγκεντρώνει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που κι εμείς ως Επιτροπή Γυναικών Ιατρών του ΠΙΣ φιλοδοξούμε μέσα από τις δράσεις μας να βοηθήσουμε κάθε σύγχρονη Ελληνίδα γιατρό να αποκτήσει. Συγκεκριμένα, η κ. Ανδρεοπούλου κατάφερε μέσα από τη σκληρή δουλειά να είναι σήμερα μια εξαίρετη κλινική γιατρός, μια πρωτοπόρος στην ιατρική έρευνα αλλά ταυτόχρονα και μια γυναίκα γιατρός με παγκόσμια εμβέλεια στον τομέα της εξειδίκευσής της. Ταυτόχρονα, είναι μια θαυμάσια σύζυγος και μητέρα με πλούσια κοινωνική και φιλανθρωπική δράση, καθώς και εξέχων μέλος της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, στοιχεία που καθιστούν την επαγγελματική της επιτυχία ακόμη πιο σημαντική. Ετσι εκτός από τη βράβευσή της αποφασίσαμε η Δρ Ανδρεοπούλου να αποτελέσει την ambassador της Επιτροπής στις ΗΠΑ.
Ποιο είναι το ποσοστό των γυναικών που σπουδάζουν Ιατρική και Οδοντιατρική σε σχέση με τον ανδρικό πληθυσμό που σπουδάζει στους αντίστοιχους κλάδους;
Την τελευταία δεκαετία στην Ελλάδα το ποσοστό των γυναικών που σπουδάζουν Ιατρική ανέρχεται στο 54% ενώ στην Οδοντιατρική φτάνει στο 60%. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν την υψηλή συμμετοχή των γυναικών στο χώρο της Ιατρικής η οποία ωστόσο δεν αντικατοπτρίζεται σε αντίστοιχο ποσοστό στις γυναίκες γιατρούς που τελικά καταλαμβάνουν διευθυντικές θέσεις.
Η θέση των γυναικών στην αγορά εργασίας παρουσιάζει θετική αλλαγή και βελτίωση;
Είναι προφανές ότι η θέση των γυναικών στην αγορά εργασίας παρουσιάζει αλλαγή προς τη θετική κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια. Αυτή η αλλαγή οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως η αύξηση της εκπαίδευσης των γυναικών, οι νομικές και πολιτικές αλλαγές που προάγουν την ισότητα των φύλων, και η αλλαγή των κοινωνικών αντιλήψεων. Παρόλα αυτά, παραμένουν προκλήσεις και ανισότητες στην αγορά εργασίας όσον αφορά τις γυναίκες, όπως η διαφορά στις αμοιβές μεταξύ των φύλων, η έλλειψη ευκαιριών προαγωγής σε υψηλότερες θέσεις, και η ανεπαρκής υποστήριξη για την ενσωμάτωση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
Κυρία Αποστολίδου, εκτός από Πρόεδρος της Επιτροπής Γυναικών Ιατρών είστε και αντιπρόεδρος του τομέα ιατρικού τουρισμού του Ινστιτούτου Επιστημονικών Ερευνών του Π.Ι.Σ., ενώ ασχολείστε ενεργά επιχειρηματικά με το συγκεκριμένο θέμα. Με τις ιδιότητές σας αυτές θα θέλαμε να μας κάνετε ένα σχόλιο για το θέμα του ιατρικού τουρισμού στην Ελλάδα.
Η ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα για τη χώρα καθώς με το σωστό θεσμικό πλαίσιο και τον κατάλληλο σχεδιασμό μπορεί να δημιουργήσει υψηλή προστιθέμενη αξία αλλά και θέσεις εργασίας. Μην ξεχνάμε πως η χώρα μας έχει την τύχη να διαθέτει έναν μοναδικό συνδυασμό: Υψηλής κατάρτισης εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό με καταπληκτικές κλιματολογικές συνθήκες αλλά και μοναδική φυσική ομορφιά. Ο συνδυασμός όλων αυτών δίνει τη δυνατότητα για παροχή υψηλής ποιότητας ιατρικών υπηρεσιών υγείας σε διάφορες ιατρικές ειδικότητες (ενδεικτικά αναφέρω την πλαστική χειρουργική, τη δερματολογία, τη γυναικολογία, την ορθοπεδική κ.ά.) αλλά και αποκατάστασης/ευεξίας, σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές. Προς την κατεύθυνση αυτή έχουμε δημιουργήσει ένα πλέγμα προτάσεων προς τα αρμόδια υπουργεία (στις οποίες δεσπόζουσα θέση έχει η ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας όσον αφορά στις ιατρικές ειδικότητες αλλά και την αναισθησία) και είμαστε σίγουροι πως η ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου θα προχωρήσει ταχύτατα.
Τον Φεβρουάριο του 2023 βραβευθήκατε σε ειδική εκδήλωση, μαζί με άλλους γιατρούς, από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, για τη συμβολή σας στο Ε.Σ.Υ. κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πείτε μας δυο λόγια γι’ αυτό.
Ηταν μια ιδιαίτερη στιγμή για μένα, μια στιγμή περηφάνιας αλλά και συγκίνησης. Οι κοινωνίες και κατ’ επέκταση και τα συστήματα υγείας πιέστηκαν πάρα πολύ κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και σε ειδικότητες πρώτης γραμμής όπως η αναισθησιολογία δημιουργήθηκαν σημαντικά κενά που εγκυμονούσαν κινδύνους για την υγεία των πολιτών. Στο κάλεσμα λοιπόν του Ε.Σ.Υ. για βοήθεια ανταποκρίθηκα όπως η συνείδησή μου και η ιατρική μου εκπαίδευση μου επιβάλανε, δήλωσα παρούσα εξυπηρετώντας το Γενικό Νοσοκομείο Λευκάδας και βοηθώντας κι εγώ να αντιμετωπιστεί το μεγάλο υγειονομικό πρόβλημα. Τίποτε όμως δεν θα ήταν εύκολο, αν δεν υπήρχε η αμέριστη συμπαράσταση και βοήθεια του Διοικητή του Νοσοκομείου Λευκάδας κ. Μπάκαβου, αλλά και του Διοικητή της 6ης Υγειονομικής Περιφέρειας του κ. Καρβέλη, τους οποίους επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω δημόσια για μια ακόμα φορά.
Ποια είναι η πιο ικανοποιητική πτυχή της εργασίας σας ως αναισθησιολόγος;
Ως αναισθησιολόγος, έχω τη δυνατότητα να παρέχω σημαντική ανακούφιση και άνεση στους ασθενείς κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων και άλλων ιατρικών πράξεων. Η ικανότητά μου να διαχειρίζομαι τον πόνο και το άγχος των ασθενών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από μια ιατρική διαδικασία και η ικανοποίηση που τους δίνω απαλλάσσοντάς τους από τα δύο αυτά δυσάρεστα συναισθήματα, είναι ίσως η πιο ικανοποιητική πτυχή της εργασίας μου.
Ποιες δεξιότητες είναι απαραίτητες για να διαπρέψει κάποιος ως αναισθησιολόγος;
Η Αναισθησιολογία είναι μια ειδικότητα που απαιτεί, ίσως περισσότερο από κάθε άλλη, τη γνώση και κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού ως ενιαίο σύνολο. Εκτός όμως από τις απαραίτητες ιατρικές γνώσεις απαιτεί και την ανάπτυξη κάποιων επιμέρους δεξιοτήτων που είναι κρίσιμες για την καλή άσκησή της. Οι δύο σημαντικότερες, κατά τη δική μου άποψη, είναι η ικανότητα για γρήγορη λήψη αποφάσεων αλλά και εφαρμογής τους σε καταστάσεις έντονης πίεσης, καθώς και η ικανότητα καλής επικοινωνίας και συνεργασίας με άλλες ειδικότητες μια και πολύ συχνά η αντιμετώπιση ενός ασθενούς από τον αναισθησιολόγο γίνεται στα πλαίσια συνεργασίας με άλλες ειδικότητες.
Ποια συμβουλή θα θέλατε να μοιραστείτε με φοιτητές Ιατρικής, που επιλέγουν μια καριέρα στη Αναισθησιολογία;
Να επενδύσουν χρόνο και προσπάθεια στην κατανόηση όλων των πτυχών της Αναισθησιολογίας. Η Αναισθησιολογία είναι μια σημαντική ειδικότητα που απαιτεί τεχνικές δεξιότητες, γνώση της φυσιολογίας και φαρμακολογίας, καθώς και δεξιότητες στη διαχείριση του πόνου και του άγχους των ασθενών. Επιπλέον, είναι σημαντικό να αναπτύξουν καλές δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας με τους υπόλοιπους ειδικούς του ιατρικού προσωπικού, καθώς και με τους ασθενείς. Τέλος, και είναι εξίσου σημαντικό αυτό, θα πρέπει να κατανοήσουν πως η Αναισθησιολογία ως ειδικότητα πρώτης γραμμής απαιτεί μεγάλη δέσμευση και θα καταναλώσει πολύ από τον προσωπικό τους χρόνο, θα τους ανταμείψει όμως με αισθήματα ικανοποίησης που λίγες ειδικότητες μπορούν να προσφέρουν.
Της Γιάννας Κατσαγεώργη για τον Εθνικό Κήρυκα
