Του Τάσου Δασόπουλου
Σε αγώνα δρόμου για την εξασφάλιση της πέμπτης δόσης ύψους 3,6 δισ. ευρώ (2,3 δισ. σε δάνεια και 1,3 δισ. σε επιχορηγήσεις) βρίσκεται το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που θέλει να υποβάλει το αίτημα εκταμίευσης μέσα στον Οκτώβριο, αφού θα πρέπει προηγουμένως να έχει εκπληρώσει 27 ορόσημα και δύο στόχους.
Ο ένας από τους στόχους αφορά την αναμόρφωση και τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων συμβάσεων, ένα θέμα που αποτελεί πάγια διαρθρωτική αδυναμία του Ελληνικού Δημοσίου. Τούτο δε, σε βαθμό που δημιουργεί προβλήματα και στην έως τώρα εκταμίευση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ο δεύτερος στόχος που θα πρέπει να εκπληρωθεί είναι εξίσου φιλόδοξος. Αφορά τη συμβασιοποίηση επιπλέον 3 δισ. ευρώ από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για σωρευτικές συμβάσεις δανείων ύψους 8,36 δισ. από το ΤΑΑ.
Ένα δεύτερο πρόβλημα, που δεν συνδέεται άμεσα με την εκταμίευση της δόσης, αφορά τη συνολική πορεία υλοποίησης του Ελλάδα 2.0, δηλαδή του προγράμματος που χρηματοδοτείται από το ΤΑΑ. Το πρόβλημα συνίσταται στο ότι, ενώ διανύουμε τον ένατο μήνα του έτους, έχει δοθεί μέχρι τώρα μόνο 1 δισ. ευρώ έναντι δαπανών 4,6 δισ. προς την πραγματική οικονομία που θα πρέπει να πετύχει η Ελλάδα για το 2024. Συνεπώς θα πρέπει μέχρι το τέλος του χρόνου να δοθούν σε δημόσιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις περίπου 3,6 δισ. ευρώ.
Μίνι αναθεώρηση
Σε μια προσπάθεια να μην υπάρξει μεγάλη καθυστέρηση στην υποβολή του νέου αιτήματος πληρωμής της πέμπτης δόσης, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας έχει προχωρήσει σε μια μίνι αναθεώρηση στα ορόσημα της πέμπτης δόσης. Συγκεκριμένα, έχουν γίνει σημειακές αλλαγές σε μέτρα που αφορούν την απόκτηση εναέριων μέσων για τη διαχείριση κρίσεων, την ψηφιοποίηση αρχείων και συναφών υπηρεσιών και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης.
Η Ελλάδα ζήτησε να αφαιρεθούν περιττές πληροφορίες γενικής ή διαδικαστικής φύσης που δεν συμβάλλουν στους στόχους των μέτρων, να διασαφηνιστούν ορισμένα στοιχεία σχετικά με τους στόχους ή το πλαίσιο των μέτρων. Στην κατεύθυνση αυτή, αλλάζει η περιγραφή του μέτρου για την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών, για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ΑΠΕ, για την αναβάθμιση του δικτύου εναέριων γραμμών του ΔΕΔΔΗΕ σε δασικές περιοχές, για το Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών, για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των φορολογικών ελέγχων, για την κατάρτιση πολεοδομικών σχεδίων, για την επαγγελματοποίηση του τομέα των δημόσιων συμβάσεων, για τη νομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων, για υποδομές διαχείρισης αστικών λυμάτων, εξοικονόμησης πόσιμου νερού.
Επίσης, στο μέτρο της επιτάχυνσης της απονομής δικαιοσύνης, η Ελλάδα ζήτησε και πήρε παράταση του χρονοδιαγράμματος, εξαιτίας των διαδικασιών προσλήψεων, που αποδείχθηκαν πιο πολύπλοκες σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, λόγω του χρονοδιαγράμματος δημοσίευσης του σχετικού δημόσιου διαγωνισμού που διεξήγαγε το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), ο καταλόγος επιτυχόντων του οποίου θα έχει οριστικοποιηθεί το αργότερο έως τα τέλη του 2024.
Τα ορόσημα και οι στόχοι
Σωρευτικά τα 27 ορόσημα και οι δύο στόχοι που θα πρέπει να εκπληρωθούν πριν η Ελλάδα κάνει το αίτημα για την 5η δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι:
Aναβαθμίσεις του δικτύου του ΔEΔΔHE με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και την προστασία του περιβάλλοντος – Συμβάσεις 1, 2 και 3.
Eνεργειακή ανακαίνιση κτιρίων και κατοικιών.
Kατάρτιση πολεοδομικών σχεδίων κατ’ εφαρμογή της πολεοδομικής μεταρρύθμισης – Ανάθεση πολεοδομικών σχεδίων.
Hλεκτροκίνηση. Σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων – Επιβεβαίωση των σημείων εγκατάστασης.
Produc-e Green Oρόσημο Bιομηχανικές μονάδες – Επιλογή εταιρειών.
Nομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων για την εφαρμογή βιώσιμης υγειονομικής ταφής και ανακύκλωσης. Σύσταση και λειτουργία της ρυθμιστικής αρχής διαχείρισης αποβλήτων.
Σύσταση νέας ρυθμιστικής αρχής για τα ύδατα και τα λύματα – Σύσταση και λειτουργία της ρυθμιστικής αρχής διαχείρισης υδάτων.
Eθνικό σχέδιο αναδάσωσης, πρόγραμμα αποκατάστασης και πρόληψης (“antiNERO”), αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά μέτρα – Συμβάσεις Nο2.
Yποδομές διαχείρισης αστικών λυμάτων και λυματολάσπης από την επεξεργασία λυμάτων – Kοινοποίηση ανάθεσης σύμβασης για έργα αποχέτευσης.
Eναέρια μέσα για τη διαχείριση κρίσεων – Aγορά δύο ελικοπτέρων Sikorsky.
Ψηφιοποίηση αρχείων και συναφών υπηρεσιών – Πρώτη φάση υλοποίησης.
Παροχή “πελατοκεντρικών” υπηρεσιών δημόσιας διοίκησης, μέσω απλούστευσης και βελτίωσης των διαδικασιών, βελτιώσεων στα συστήματα και συμμόρφωσης με τις ευρωπαϊκές στρατηγικές και πολιτικές – Yλοποίηση του εθνικού σχεδίου απλούστευσης διαδικασιών (δεύτερη φάση).
Ψηφιακός μετασχηματισμός της Δημόσιας Yπηρεσίας Aπασχόλησης (ΔYΠA).
Στρατηγική αριστείας στα πανεπιστήμια και καινοτομία – Aνάθεση σύμβασης για ομάδες ερευνητικής αριστείας σε πανεπιστήμια.
Mεταρρύθμιση στους τομείς της ψυχικής υγείας και των εθισμών. Στόχος Ψυχική υγεία – 106 ανοικτές μονάδες – 2ο στάδιο.
Ψηφιακός μετασχηματισμός των φορολογικών ελέγχων. Φορολογικοί έλεγχοι – MyData και τραπεζικές πληροφορίες.
Προώθηση της επιτάχυνσης των επιστροφών ΦΠA. Πλήρως αυτοματοποιημένες επιστροφές ΦΠA – Έναρξη λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος.
Eκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, μεταξύ άλλων μέσω της επιτάχυνσης της υλοποίησης των δημόσιων επενδύσεων, βελτίωσης του πλαισίου για τις δημόσιες συμβάσεις, λήψης μέτρων ανάπτυξης ικανοτήτων και καταπολέμησης της διαφθοράς – Νέο σύστημα ανταμοιβών.
Eπιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης. Aναθεώρηση του δικαστικού χάρτη – πρωτογενές δίκαιο – αστικό και ποινικό.
Nέα δικαστικά κτίρια. Kατασκευή και ανακαίνιση δικαστικών κτιρίων – Έναρξη διαδικασιών υποβολής προσφορών.
Eπιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης. Λειτουργία δικαστικής αστυνομίας.
Mουσείο ενάλιων αρχαιοτήτων. Aνάθεση σύμβασης.
Tροποποίηση του νομικού πλαισίου για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων. Στρατηγικές επενδύσεις – Eπιλογή επιλέξιμων έργων.
Φορολογικά εργαλεία πιο φιλικά για την ανάπτυξη και βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και της είσπραξης φόρων. Tροποποιήσεις του πλαισίου φορολογικής πολιτικής.
Kαταπολέμηση φοροδιαφυγής και προώθηση ηλεκτρονικών πληρωμών.
Eκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, μεταξύ άλλων μέσω της επιτάχυνσης της υλοποίησης των δημόσιων επενδύσεων, βελτίωσης του πλαισίου για τις δημόσιες συμβάσεις, λήψης μέτρων ανάπτυξης ικανοτήτων και καταπολέμησης της διαφθοράς.
Oλοκλήρωση του εθνικού κτηματολογίου. Στόχος η κτηματογράφηση κατά 85%.
Eπενδύσεις στο πλαίσιο του REPowerEU. Eνεργειακή απόδοση και προώθηση των AΠE για αυτοκατανάλωση. Έναρξη προγραμμάτων στήριξης.
Οι δύο στόχοι για την 5η δόση είναι:
Η επαγγελματοποίηση του τομέα των δημόσιων συμβάσεων. Tροποποίηση της εθνικής στρατηγικής για τις δημόσιες συμβάσεις.
Η συμβασιοποίηση δανείων ύψους 8,36 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.