Με έντονη προσοχή και ανησυχία παρακολουθούν η Αθήνα και η Λευκωσία τα σενάρια που κυκλοφορούν γύρω από την πρόθεση της Άγκυρας να προχωρήσει σε καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με τη Δαμασκό. Σύμφωνα με τουρκικά δημοσιεύματα και δηλώσεις ειδικών, η Τουρκία σκοπεύει να προτείνει μια συμφωνία στα πρότυπα του τουρκολιβυκού μνημονίου, παραγνωρίζοντας την ύπαρξη της Κύπρου και δημιουργώντας νέα δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο γεωστρατηγικός σχεδιασμός της Άγκυρας
Ο απόστρατος ναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, γνωστός για τη συμβολή του στη χάραξη της πολιτικής του τουρκολιβυκού μνημονίου, υποστήριξε δημόσια ότι μια συμφωνία με τη Συρία θα προσφέρει και στις δύο χώρες σημαντικά γεωπολιτικά πλεονεκτήματα. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι η Συρία θα αποκτήσει κατά 12% μεγαλύτερη ΑΟΖ σε σχέση με την πρόταση της Κύπρου, ενώ η Τουρκία θα επεκτείνει την επιρροή της κατά 4.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
«Αυτή η συμφωνία θα δημιουργήσει μια τουρκική ασπίδα στα ανατολικά, όπως ακριβώς έγινε στα δυτικά με τη Λιβύη», σημείωσε, καλώντας την τουρκική κυβέρνηση να δράσει άμεσα, χωρίς να υπολογίζει αντιδράσεις από την Κύπρο ή άλλες χώρες.
Ενεργειακές και γεωπολιτικές φιλοδοξίες
Παράλληλα, τουρκικά μέσα όπως η Milliyet και το Anadolu αναφέρονται σε φιλόδοξα σχέδια για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου που θα συνδέει το Κατάρ με την Ευρώπη μέσω Συρίας και Τουρκίας. Τα σχέδια αυτά ενισχύουν το αφήγημα της Τουρκίας ως περιφερειακής δύναμης που φιλοδοξεί να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Η ρητορική Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενίσχυσε το κλίμα με δηλώσεις που υποδηλώνουν την ευρύτερη γεωπολιτική στρατηγική της Τουρκίας. «Η Τουρκία είναι μεγαλύτερη από τα 782 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα της επικράτειάς της. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την αποστολή που μας έχει αναθέσει η ιστορία», δήλωσε, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι τουρκικές επεμβάσεις σε περιοχές όπως η Λιβύη και η Σομαλία είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου εξωτερικής πολιτικής.
Οι αντιδράσεις Αθήνας και Λευκωσίας
Η Αθήνα και η Λευκωσία αναλύουν προσεκτικά τις εξελίξεις, καθώς οποιαδήποτε κίνηση προς μια τουρκοσυριακή ΑΟΖ απειλεί να αλλάξει τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Η πιθανότητα αγνόησης της Κύπρου στη χάραξη ΑΟΖ αναμένεται να προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις τόσο από την Ελλάδα όσο και από την ΕΕ, ενώ αναμένεται να ενταθούν οι διπλωματικές πιέσεις προς την Άγκυρα.
Η κατάσταση στην περιοχή γίνεται ολοένα και πιο περίπλοκη, καθώς οι γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Τουρκίας φέρνουν στο προσκήνιο νέα σενάρια σύγκρουσης και εντάσεων.