Έντονη ανησυχία επικρατεί στις Κυκλάδες, καθώς η ανάπτυξη πεντάστερων τουριστικών επενδύσεων προκαλεί αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες. Οι Δήμοι των νησιών εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους και προχωρούν σε μέτρα για την προστασία της πολιτιστικής και περιβαλλοντικής κληρονομιάς, επιχειρώντας να ανακόψουν την επέλαση έργων που θεωρούν ότι απειλούν την ισορροπία των νησιών.
Το παράδειγμα της Σίφνου
Στη Σίφνο, ο Δήμος υιοθέτησε αυστηρά μέτρα για να περιορίσει την ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη. Οι αποφάσεις περιλαμβάνουν:
- Αύξηση της ελάχιστης έκτασης εκτός σχεδίου δόμησης για ξενοδοχεία από 4 σε 10 στρέμματα.
- Μείωση του συντελεστή δόμησης και της συνολικής επιτρεπόμενης δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές.
- Απαγόρευση των υπόσκαφων κτηρίων, που θεωρούνται ξένη μορφή δόμησης για τη Σίφνο και επιφέρουν μεγάλες περιβαλλοντικές αλλοιώσεις.
- Περιορισμούς στις πισίνες, που πλέον επιτρέπονται μόνο σε ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις.
Παράλληλα, δημιουργήθηκε μητρώο πισίνων υπό τον έλεγχο του Δήμου, με την επιβολή ετήσιου τέλους, τα έσοδα του οποίου θα διατίθενται για έργα ύδρευσης και αποχέτευσης. Το μέτρο αυτό κρίθηκε αναγκαίο, καθώς οι αυξανόμενες ανάγκες σε νερό έχουν εξαντλήσει τον υδροφόρο ορίζοντα του νησιού.
Η περίπτωση της Σερίφου
Στη Σέριφο, η τοπική κοινωνία αντέδρασε σε επένδυση 5 εκατομμυρίων ευρώ για τη δημιουργία υπόσκαφου ξενοδοχείου 31 δωματίων και 93 κλινών στην περιοχή Γάνεμα. Ο Δήμος απέρριψε την περιβαλλοντική μελέτη του έργου, τονίζοντας την ακαταλληλότητα της μορφής αυτής δόμησης για το νησί, καθώς και την έλλειψη επαρκών υδάτινων πόρων. Παρόμοιες αντιδράσεις εκφράστηκαν και για τη δημιουργία πισίνων, οι οποίες κρίθηκαν ασύμβατες με τις υπάρχουσες υποδομές.
Η «μάχη» της Μυκόνου
Στη Μύκονο, το ζήτημα των μεγάλων τουριστικών επενδύσεων έχει λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις, με έργα εκατομμυρίων ευρώ να παραμένουν «παγωμένα» λόγω αντιδράσεων. Οι τοπικές αρχές έχουν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την ακύρωση επενδύσεων, όπως το project της AGC Equity Partners στον Καραπέτη, που χρηματοδοτείται από αραβικά κεφάλαια.
Παρόμοια εμπόδια αντιμετωπίζει και η Grivalia Hospitality, η οποία υλοποιεί την επένδυση «Blue» στο Καλό Λιβάδι. Οι καθυστερήσεις οφείλονται σε προσφυγές και διαμαρτυρίες, που επιδιώκουν να αποτρέψουν την αλλοίωση του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου του νησιού.
Οι τοπικές αντιδράσεις στις τουριστικές επενδύσεις δεν περιορίζονται μόνο στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά συνδέονται και με την ανάγκη διατήρησης της πολιτιστικής ταυτότητας των Κυκλάδων. Η πίεση για ισορροπία μεταξύ ανάπτυξης και διατήρησης των παραδοσιακών στοιχείων είναι εμφανής, με τις τοπικές αρχές να επιδιώκουν την εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών.
Τα μέτρα που λαμβάνονται δείχνουν τη διάθεση των νησιών να προστατεύσουν τη μοναδικότητά τους, ενώ παράλληλα αναδεικνύουν την ανάγκη για μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και σεβασμό στις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής.