H εγκύκλιος εξηγεί τι πρέπει να κάνουν αυτές οι επιχειρήσεις, ανάλογα με τον αναπτυξιακό νόμο στον οποίο έχει ενταχθεί η επένδυση τους.
Εγκύκλιο με οδηγίες που αφορούν σε επιχειρήσεις οι οποίες έχουν κάνει επενδύσεις και έχουν λάβει επιστροφή ή συμψηφισμό ΦΠΑ για επενδυτικά αγαθά (όπως μηχανήματα, εξοπλισμό κ.λπ.), αλλά αυτά δεν τέθηκαν σε λειτουργία μέσα σε πέντε χρόνια από την απόκτησή τους εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Η εγκύκλιος εξηγεί τι πρέπει να κάνουν αυτές οι επιχειρήσεις, ανάλογα με τον αναπτυξιακό νόμο στον οποίο έχει ενταχθεί η επένδυση τους.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία για τον ΦΠΑ, όταν μια επιχείρηση αγοράζει ένα επενδυτικό αγαθό και το χρησιμοποιεί για φορολογητέες δραστηριότητες (δηλαδή για δραστηριότητες που υπόκεινται σε ΦΠΑ), έχει το δικαίωμα να εκπέσει τον ΦΠΑ αυτής της αγοράς. Όμως, αν τελικά το αγαθό δεν χρησιμοποιηθεί για τέτοια δραστηριότητα μέσα σε 5 χρόνια, τότε η επιχείρηση πρέπει να επιστρέψει αυτόν τον ΦΠΑ.
Για παράδειγμα, αν μια επιχείρηση το 2019 αγόρασε ένα μηχάνημα για να το χρησιμοποιήσει σε νέο εργοστάσιο, αλλά μέχρι και το 2024 δεν κατάφερε να το λειτουργήσει, τότε θεωρείται ότι το αγαθό δεν χρησιμοποιήθηκε για φορολογητέα δραστηριότητα. Συνεπώς, θα πρέπει να κάνει διακανονισμό και να επιστρέψει τον ΦΠΑ που είχε εκπέσει. Αυτός ο διακανονισμός θα πρέπει να γίνει μέσω της δήλωσης ΦΠΑ που θα υποβληθεί το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Η εγκύκλιος αφορά επενδύσεις που έχουν ενταχθεί σε συγκεκριμένους νόμους. Για τις επενδύσεις του Νόμου 3299/2004, η προθεσμία για να τεθούν σε λειτουργία τα επενδυτικά αγαθά έληξε την 1η Απριλίου 2024. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν ξεκίνησε η χρήση των αγαθών μέχρι τότε, ο επιχειρηματίας οφείλει να επιστρέψει τον ΦΠΑ μέσω της δήλωσης του Μαρτίου 2025.
Για όσους έχουν υπαχθεί στον Νόμο 3908/2011, υπάρχει μια τελευταία προθεσμία μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024 για να ολοκληρώσουν την επένδυσή τους, υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι το τέλος του 2023 είχαν ήδη υλοποιήσει τουλάχιστον το 25% της επένδυσης και είχαν καταθέσει σχετικά δικαιολογητικά μέχρι την 1η Μαρτίου 2024. Αν όμως δεν τεθεί σε χρήση το αγαθό ως το τέλος του 2024, τότε και πάλι πρέπει να γίνει διακανονισμός ΦΠΑ με την αντίστοιχη δήλωση το 2025.
Για τον Νόμο 4399/2016, τα πράγματα είναι λίγο πιο σύνθετα. Όσες επενδύσεις έχουν ενταχθεί σε καθεστώτα ενίσχυσης μετά τις 24 Μαΐου 2021, μπορούν να πάρουν αυτόματα παράταση δύο ετών για την ολοκλήρωση τους. Αν, για παράδειγμα, μια απόφαση υπαγωγής έχει ημερομηνία 1 Ιουνίου 2021 και έδινε αρχική προθεσμία τριών ετών (δηλαδή μέχρι 1 Ιουνίου 2024), τότε με την παράταση, η νέα προθεσμία πάει μέχρι τον Ιούνιο του 2026. Σε αυτή την περίπτωση, δεν υπάρχει προς το παρόν υποχρέωση διακανονισμού ΦΠΑ, γιατί υπάρχει ενεργή παράταση.
Όμως, για επενδύσεις που είχαν ενταχθεί στον ίδιο νόμο πριν από τις 24 Μαΐου 2021, δεν δίνεται αυτόματη παράταση. Εκεί απαιτείται η επιχείρηση να προσκομίσει δύο στοιχεία: την απόφαση υπαγωγής και μια βεβαίωση από την αρμόδια αρχή ότι πράγματι έχει δοθεί παράταση. Αν δεν τα προσκομίσει και δεν τεθεί σε λειτουργία το επενδυτικό αγαθό ως το τέλος του 2024, τότε επίσης θα χρειαστεί να γίνει διακανονισμός ΦΠΑ.
Η ΑΑΔΕ υπενθυμίζει ότι για όλες αυτές τις περιπτώσεις ο διακανονισμός γίνεται «εφάπαξ» — δηλαδή όλος μαζί — με τη δήλωση ΦΠΑ του πρώτου τριμήνου του 2025. Αν, για παράδειγμα, η επιχείρηση είχε εκπέσει 100.000 ευρώ ΦΠΑ για αγορά μηχανημάτων και αυτά τελικά δεν χρησιμοποιήθηκαν, τότε πρέπει να επιστρέψει ολόκληρο το ποσό, όχι μόνο ένα μέρος του.
Τέλος, η εγκύκλιος παραπέμπει και στις παλαιότερες οδηγίες που έχουν δοθεί από το 2019 και μετά, τονίζοντας ότι ισχύουν όλες παράλληλα, εκτός από τα σημεία που καλύπτονται από τις νέες διευκρινίσεις.
Πηγή: Θανάσης Κουκάκης/dnews.gr