Για χρόνια κρυμμένη πίσω από έναν από τους πιο διαβόητους δρόμους της Ελλάδας, την πολύπαθη Εθνική Κορίνθου – Πατρών, η Αχαΐα ξυπνά επιτέλους από τον λήθαργο που της είχαν κληροδοτήσει δεκαετίες κακών χειρισμών και διεκδικεί τη θέση που της αξίζει στα ταξίδια και τα Σαββατοκύριακά μας.
Με πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη του την ελληνική πατρίδα του κεφιού, την Πάτρα του Καρναβαλιού και της αιώνιας φοιτητικής ζωής, ένας από τους μεγαλύτερους νομούς της Πελοποννήσου σφύζει από ζωή κάθε εποχή του χρόνου.
Ο χειμώνας είναι μαγικός στα χωριουδάκια του Χελμού και τις χιονοσκέπαστες κορυφές του. Η άνοιξη μοιάζει με αναγεννησιακό πίνακα στο φαράγγι του Βουραϊκού, στις πηγές του Πλανητέρο και στην αλπική λίμνη Τσιβλού. Τα καλοκαίρια έχουν κάτι από τις διακοπές των παιδικών μας χρόνων στην Καλογριά, την Αιγείρα και τις παραλίες της Αιγιαλείας. Και το φθινόπωρο η φύση παίρνει τα πινέλα της και ζωγραφίζει στον καμβά του Ερύμανθου και των Καλαβρύτων.
Τόπος φορτωμένος Ιστορία, η οποία αποτυπώνεται σε υποδειγματικά μουσεία, αρχαία θέατρα που αγναντεύουν από ψηλά τη θάλασσα, σιωπηλούς αρχαιολογικούς χώρους που περιμένουν τον γνήσια περίεργο επισκέπτη να ανακαλύψει τα μυστικά τους, και ιστορικά μοναστήρια σαν την Αγία Λαύρα, εκεί όπου βρίσκεται ακόμα το πολυθρύλητο λάβαρο της Επανάστασης που ύψωσε εδώ ο Παλαιών Πατρών Γερμανός.
Τόπος επίσης ευλογημένος με εύφορα εδάφη, στα οποία παράγονται μυρωδάτα εσπεριδοειδή και οπωροκηπευτικά, κρασιά ξακουστά στα πέρατα του κόσμου (οι λάτρεις, μην παραλείψετε μια επίσκεψη στα οινοποιεία του νομού), εκλεκτό λάδι και μέλι, τοπικά γλυκίσματα, χειροποίητα ζυμαρικά και αγνά γαλακτοκομικά. Τοπικές συνταγές και πεντανόστιμα ντόπια κρεατικά θα δοκιμάσετε οπωσδήποτε στα ταβερνάκια της περιοχής.
Χαράξτε διαδρομή στον χάρτη (δεν έχετε πια να φοβάστε παρατημένους στη μοίρα τους εθνικούς δρόμους) κάντε κλικ στους προορισμούς παρακάτω και ακολουθήστε μας, να ανακαλύψουμε την Αχαϊα.
Πάτρα, η ολοζώντανη πρωτεύουσα της Αχαΐας
Η μεγαλύτερη πόλη της Πελοποννήσου, η πρωτεύουσα του ελληνικού καρναβαλιού, το λιμάνι μας προς την δύση, η ζωηρότερη φοιτητούπολη που έχουμε να δείξουμε ως χώρα. Αν ήταν δημοφιλή στην Ελλάδα τα λεγόμενα αγγλιστί «city breaks», το να πηγαίνεις δηλαδή για Σαββατοκύριακο όχι στην εξοχή αλλά σε μια άλλη πόλη, η Πάτρα θα ήταν ο νούμερο ένα προορισμός τους.
Οι ηλιόλουστες πλατείες της, οι γραφικοί πεζόδρομοι ανάμεσα στις φαρδιές λεωφόρους, τα σκαλάκια που σκαρφαλώνουν στην πανέμορφη Ανω Πόλη, το πευκόφυτο Δασύλλιο που μοιάζει κρεμασμένο από πάνω της, το πρώτο θέατρο που χτίστηκε στην σύγχρονη Ελλάδα, τα ρωμαϊκά μνημεία, το βυζαντινό της κάστρο και η ζωντάνια που αποπνέει κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας κάνουν την Πάτρα προορισμό αφ’ εαυτοίς, πολύ περισσότερο από άλλες πελοποννησιακές πόλεις, στις οποίες θα κάνεις απλώς μια σύντομη στάση στο δρόμο για τα χωριουδάκια και τις παραλίες γύρω τους. Εδώ θα έρθεις και θα μείνεις.
Μικρός οδηγός προσανατολισμού για νεοφερμένους
Η μεγάλη, ανοιχτή Πλατεία Γεωργίου Α’ είναι το «σημείο μηδέν» της πόλης. Εδώ δεσπόζει το περίφημο Θέατρο Απόλλων, σχεδιασμένο από τον Ερνέστο Τσίλλερ το 1872, από εδώ ξεκινούν και τα σκαλάκια της Γεροκωστοπούλου, που ανηφορίζουν προς το Ρωμαϊκό Ωδείο και την Άνω Πόλη.
Ενα ευχάριστο, αν και ανηφορικό, δεκάλεπτο περπάτημα θα σε φέρει από το Ωδείο στο υπέροχο Κάστρο της Πάτρας, και από εκεί άλλα 10 λεπτά με τα πόδια απέχει το πανέμορφο Δασύλλιο, κρεμασμένο σαν πράσινο μπαλκόνι πάνω από την πόλη. Φαντασμαγορική είναι η θέα από εδώ πάνω σε ολόκληρη την Πάτρα και τη θάλασσα, η δε καλύτερη ώρα για να ανηφορίσεις είναι εκεί γύρω στο ηλιοβασίλεμα, το χρυσαφένιο φως του οποίου κάνει το τοπίο να μοιάζει μαγικό.
Μία ακόμα ωραιότατη -και δημοφιλέστατη- βόλτα στο ηλιοβασίλεμα είναι αυτή ως τον Φάρο, ένα χαλαρό 20λεπτο με τα πόδια από την πλατεία Γεωργίου. Πιστό αντίγραφο του φάρου που βρισκόταν εδώ από το 1892, ο σημερινός φάρος χτίστηκε το 1999, πλάι σε ένα μικρό αλλά καταπράσινο παρκάκι ό,τι πρέπει για απογευματινές βόλτες, απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Ανδρέα.
Τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Πάτρας
Το Κάστρο
Είναι βυζαντινό, χτίστηκε τον 6ο αιώνα μ.Χ. επί Ιουστινιανού σε ένα χαμηλό λοφάκι του Παναχαϊκού όρους, επάνω στα ερείπια της αρχαίας Ακρόπολης, απ’ όπου αγναντεύει μέχρι σήμερα την πόλη. Φιλοξενεί τα καλοκαίρια εκδηλώσεις στο μικρό θεατράκι στο εσωτερικό του, ενώ αποτελεί και «σπίτι» της Πατρινέλας, του παράξενου ρωμαϊκού αγάλματος που ο θρύλος λέει πως φυλά την πόλη από επιδημίες και κλαίει τις νύχτες όταν πεθαίνει κάποιος γνωστός Πατρινός.
Το Ρωμαϊκό Ωδείο
Στην καρδιά της Ανω Πόλης, το επιβλητικό ρωμαϊκό αμφιθέατρο χρονολογείται από το 160 π.Χ., είναι δηλαδή τρεις αιώνες πιο παλιό από το γνωστότερο ρωμαϊκό μας ωδείο, το Ηρώδειο της Αθήνας. Φιλοξενεί κι αυτό κάθε καλοκαίρι μεγάλες συναυλίες και θεατρικές παραστάσεις.
Το Θέατρο Απόλλων
Είναι το παλαιότερο σωζόμενο κλειστό θέατρο της Ελλάδας, σχεδιασμένο το 1872 από τον Ερνέστο Τσίλλερ, σαν μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου. Ενα από τα ωραιότερα νεοκλασικά κτίρια της Πάτρας, το Απόλλων είναι σήμερα η έδρα και κεντρική σκηνή του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου της πόλης.
Το Χαμάμ
Το τελευταίο αυθεντικό χαμάμ που έχει απομείνει να λειτουργεί ακόμα στην Ελλάδα, αυτό της Πάτρας άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες του τον μακρινό 16ο αιώνα, επί Ενετοκρατίας, και παραμένει μέχρι σήμερα η απόλυτη, σούπερ οικονομική ιεροτελεστία ευεξίας και χαλάρωσης. Θα το βρείτε στην οδό Μπουκαούρη 29, στην Άνω Πόλη.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο
Εξαιρετικά ενδιαφέρον, όσο και πρωτότυπο για τα ελληνικά δεδομένα μουσείο, που άνοιξε τις πόρτες του το 2008 στην άκρη της πόλης. Την αρχική έκπληξη του μοντέρνου εξωτερικού του, με τον θόλο τιτανίου και την τεχνητή λίμνη, διαδέχεται η δεύτερη έκπληξη της οργάνωσης του εσωτερικού του: Η πρώτη και μεγαλύτερη αίθουσα είναι αφιερωμένη στην ιδιωτική ζωή των αρχαίων Πατρινών, με ψηφιδωτά που στόλιζαν πατώματα σπιτιών, καθημερινά αντικείμενα και αγάλματα, αλλά και δυο εξαιρετικές αναπαραστάσεις σπιτιών της αρχαιότητας, μιας αγροικίας και μιας αστικής βίλας, που φέρνουν το παρελθόν στο παρόν και ζωντανεύουν τα τόσο μακρινά και μυστήρια χρόνια μπροστά στα μάτια σου. Οι δύο επόμενες αίθουσες είναι αφιερωμένες στη δημόσια ζωή και τον θάνατο, με τα ευρήματα της δεύτερης να προέρχονται από νεκροταφεία στην Πάτρα και τη γύρω περιοχή, από τα μυκηναϊκά ως τα ρωμαϊκά χρόνια.
Ο Πύργος της Achaia Clauss
Το πρώτο ελληνικό οινοποιείο ιδρύθηκε το 1861 από τον Βαυαρό Γουσταύο Κλάους, και συνεχίζει ακάθεκτο μέχρι σήμερα να παράγει τόνους γλυκιάς μαυροδάφνης (και όχι μόνο) και να υποδέχεται επισκέπτες στο Οινόκαστρο και τα κελάρια του, για να τους μυήσει στα μυστικά του αχαϊκού αμπελώνα. Θα το βρείτε στο καταπράσινο λοφάκι του Πετρωτού, 8 χιλιόμετρα έξω από την Πάτρα.
Ο Ναός του Αγίου Ανδρέα
Ο επιβλητικός ναός του πολιούχου της πόλης θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους και πιο περίτεχνους των Βαλκανίων. Είναι βυζαντινού ρυθμού, χτισμένος ακριβώς δίπλα στον λεγόμενο παλιό ναό του Αγίου Ανδρέα (του 1836) ο οποίος είχε με τη σειρά του χτιστεί στο σημείο όπου μαρτύρησε ο Απόστολος. Ακριβώς δίπλα στον παλιό ναό βρίσκεται το πηγάδι του Αγίου Ανδρέα, που ήταν στην αρχαιότητα η πηγή της Δήμητρας με το μικρό μαντείο της.
Το Κάστρο του Ρίου
Γύρω στα 10 χιλιόμετρα έξω από την Πάτρα, ακριβώς δίπλα στην εντυπωσιακή, περίφημη Γέφυρα Ρίου-Αντίρριου βρίσκεται ένα από τα καλύτερα διατηρημένα οθωμανικά κάστρα στην Ελλάδα, το γνωστό και ως Καστέλι του Μοριά. Το Κάστρο του Ρίου χτίστηκε το 1499 από τον Σουλτάνο Βαγιαζήτ Β’ μαζί με το δίδυμο καστράκι του Αντίρριου απέναντι, για να ελέγχεται το πέρασμα στον κορινθιακό κόλπο.
Καλάβρυτα
Ένας τόπος ποτισμένος από την Ιστορία
Φωλιασμένα σε μια κατάφυτη πλαγιά του Χελμού, σε υψόμετρο 750 μέτρων, τα Καλάβρυτα είναι από τους προορισμούς εκείνους που έχουν κάτι για όλους: Τεμπέλικες βόλτες σε δεντροσκέπαστες πλατείες που μοσχοβολούν φρεσκοψημένο ελληνικό καφέ θες; Εχουν. Πεζοπορίες στη φύση και σλάλομ σε χιονισμένες βουνοπλαγιές; Ενα από τα καλύτερα χιονοδρομικά της Ελλάδας σχεδόν κρέμεται από πάνω τους, και ένα υπέροχο φαράγγι ξεκινά από την άκρη τους. Αξιοθέατα θες; Από σπήλαια και μοναστήρια μέχρι μουσεία και μικρά φυσικά θαύματα, να μην ξέρεις τι να πρωτοδείς. Ιστορία θες; Εδώ θα χρειαστεί να κάνουμε μια παρένθεση.
Μικρή ιστορική παρένθεση
Το παράδοξο των Καλαβρύτων είναι πως αυτή εδώ η γωνιά της Πελοποννήσου έχει καταγραφεί στο συλλογικό υποσυνείδητο ως μαρτυρική και ένδοξη ταυτόχρονα. Εδώ, στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, 5 χιλιόμετρα έξω από το χωριό, κηρύχθηκε η Επανάσταση του 1821. Και εδώ γράφτηκε μια από τις πιο αιματηρές σελίδες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν στις 13 Δεκεμβρίου 1943 οι Ναζί εκτέλεσαν όλους τους άνδρες κατοίκους της πόλης που ήταν πάνω από 14 ετών. Ένας γιγάντιος λευκός σταυρός στον λόφο του Καπή, μισό χιλιόμετρο έξω από την πόλη, αποτίει φόρο τιμής στα θύματα. Μεγάλα λευκά βότσαλα σχηματίζουν στη σκιά του τις λέξεις «όχι άλλοι πόλεμοι».
Ολη την ιστορία, που δεν πρέπει να ξεχάσουμε, διηγείται το εξαιρετικά ενδιαφέρον Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος, που στεγάζεται στο παλιό δημοτικό σχολείο, στο κέντρο των Καλαβρύτων.
Περπατώντας στο κέντρο των Καλαβρύτων
Μετά την εκτέλεση που έμεινε στην Ιστορία ως «Σφαγή των Καλαβρύτων», το χωριό πυρπολήθηκε και καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς, κι αυτός είναι ο λόγος που το κέντρο του δεν έχει τη γραφικότητα άλλων ορεινών χωριών της Πελοποννήσου – τα σπίτια του ξαναχτίστηκαν βιαστικά για να εξυπηρετήσουν ανάγκες πολύ πιο επιτακτικές από τις αισθητικές.
Είναι, όμως, 70 και πλέον χρόνια μετά, ένα χωριό ολοζώντανο, με όμορφους πεζόδρομους, ρουστίκ ταβερνάκια, κεφάτα café και νυχτερινή ζωή που λείπει από άλλους «χειμερινούς» προορισμούς. Αποτελεί, με άλλα λόγια, την ιδανική βάση για να εξερευνήσετε την μαγική φύση και τα αμέτρητα αξιοθέατα γύρω από το χωριό, ενώ από τον γραφικό σιδηροδρομικό σταθμό του ξεκινά καθημερινά μια από τις ωραιότερες διαδρομές-με-τραίνο στην Ελλάδα ο Οδοντωτός.
Το χιονοδρομικό κέντρο Καλαβρύτων
Είναι, κατά γενική ομολογία, ένα από τα καλύτερα χιονοδρομικά κέντρα στην Ελλάδα. Έχει εντυπωσιακές διαδρομές για σκι και snowboard, ιδανικές τόσο για αρχάριους όσο και για προχωρημένους, ένα πολύ καλό snow park, σούπερ ενδιαφέρουσες δραστηριότητες για μικρούς και μεγάλους, διαδρομές με snowmobile και έλκηθρα και μια από τις ωραιότερες και μεγαλύτερες πίστες αρχαρίων, την Αρμονία, η οποία διασχίζει κάτι παραπάνω από δυόμισι χιλιόμετρα μέσα στο ελατοδάσος του Χελμού, ξεκινώντας από τη μέση του βουνού και καταλήγοντας στη βάση του.
Αίγιο, τι ξέρεις για τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Αχαΐας;
Βάζουμε στοίχημα, όχι πολλά. Κι αυτός είναι από μόνος του λόγος αρκετός για να κάνεις μια στάση την επόμενη φορά που θα περάσεις κάπου κοντά από το Αίγιο, για να ανακαλύψεις μια πόλη ενδιαφέρουσα, η οποία παρ’ όλο που δεν αποτελεί δημοφιλή ταξιδιωτικό προορισμό, κρύβει αρκετούς άσσους στο μανίκι της για να σε εκπλήξει ευχάριστα.
Αμφιθεατρικά χτισμένο πάνω από τα νερά του Κορινθιακού Κόλπου, το Αίγιο χωρίζεται στην Κάτω Πόλη, με την παραλιακή της περαντζάδα, στη Μέση Πόλη, τα Γαλαξιδιώτικα ή αλλιώς περιοχή του Αγίου Ανδρέα, από το ομώνυμο εκκλησάκι που θεωρείται έργο του Τσίλλερ, και την Άνω Πόλη, όπου βρίσκονται το ιστορικό κέντρο, ο Συνοικισμός και η ξακουστή πλατεία των Ψηλών Αλωνιών, που απολαμβάνει φαντασμαγορική θέα στη θάλασσα.
Βόλτες και αξιοθέατα στο Αίγιο
Οι πρώτες αναγνωριστικές βόλτες ξεκινούν από την παραλιακή ζώνη του Αιγίου, όπου οι παλιές πέτρινες Σταφιδαποθήκες έχουν μετατραπεί σε κεφάτα, πολυσύχναστα café που απλώνουν τα τραπεζάκια τους μπροστά στη θάλασσα, πάνω από τις γραμμές του τραίνου.
Σχεδόν δίπλα τους, οι Δώδεκα Βρύσες δροσίζουν με τα νερά τους ένα από τα αρχαιότερα πλατάνια της Ελλάδας: Η ηλικία του «Πλάτανου του Παυσανία» που είναι ανακηρυγμένος διατηρητέο μνημείο της φύσης, υπολογίζεται τουλάχιστον στα 600 χρόνια. Ο Παυσανίας πιθανότατα δεν είδε τον συγκεκριμένο πλάτανο όταν πέρασε από εδώ τον 2ο αιώνα μ.Χ., είδε όμως τις Δώδεκα Πηγές που βρίσκονται δίπλα του, από τις οποίες εμείς βαφτίσαμε τον πλάτανο «του Παυσανία». Ο κορμός του γιγάντιου δέντρου αγγίζει σε περίμετρο τα 12 μέτρα – κι αυτή είναι μια διασκεδαστική αναλογία με τις πηγές/βρύσες δίπλα του.
Μια σύντομη ανηφοριά που οι ντόπιοι λένε χαϊδευτικά Τεμπελοράχη (αλλά στους χάρτες θα την βρεις ως Μιχαλοπούλου) σε φέρνει από τις Δώδεκα Βρύσες στο Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο στεγάζεται στο εκπληκτικό κτίριο που σχεδίασε ο Ερνστ Τσίλλερ το 1890 για να στεγάσει την Δημοτική Αγορά του Αιγίου. Στις έξι αίθουσες του μουσείου φιλοξενούνται εντυπωσιακά ευρήματα από τις ανασκαφές στο Αίγιο και την Αιγιάλεια, από την προϊστορία μέχρι και τα ρωμαϊκά χρόνια. Μιλώντας για μουσεία, ενδιαφέρον είναι και το Λαογραφικό Μουσείο Αιγίου, που φιλοξενεί παραδοσιακές φορεσιές, αναπαραστάσεις δωματίων παλιών αρχοντικών, υφαντά, αγροτικά εργαλεία και αντικείμενα καθημερινής χρήσης περασμένων αιώνων.
Την Κάτω με την Άνω Πόλη συνδέουν, εκτός φυσικά από τους δρόμους, και 172 πέτρινα σκαλάκια που θα ακούσεις να τα αποκαλούν έτσι, Σκαλάκια, ή Σκάλες του Φιλοποίμενος, στο πιο επίσημο. Οι αθλητικοί τύποι αξίζει να επιχειρήσετε την ανάβασή τους, γιατί τις λεπτομέρειες που παρατηρείς περπατώντας δύσκολα θα τις προσέξεις σε μια βιαστική βόλτα με το αυτοκίνητο: Μια λουλουδιασμένη αυλίτσα, ένα σπιτάκι με κεραμίδια που γλίτωσε σαν από θαύμα τον καταστροφικό σεισμό που χτύπησε το Αίγιο το 1995, ένας πέτρινος τοίχος πάνω στον οποίο σκαρφαλώνουν αναρριχητικά φυτά είναι η απόδειξη ότι ακόμα και στις πόλεις που με την πρώτη ματιά μοιάζουν μονότονα ομοιογενείς, πάντα υπάρχουν χαριτωμένες λεπτομέρειες να κάνουν τη διαφορά.
Στολίδι και δημοφιλέστερο σημείο της Ανω Πόλης είναι αναμφίβολα η κατάφυτη πλατεία των Ψηλών Αλωνιών, με την φαντασμαγορική της θέα στην θάλασσα, και τον νεογοτθικό πύργο του 1900, στο κέντρο της. Ακριβώς δίπλα της, ένα μικρό αλλά ιδιαίτερα φροντισμένο πάρκο προσφέρεται για δροσερές βόλτες τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες. Η παλαιότερη πλατεία της πόλης, και ένα από τα κεντρικότερα σημεία της, είναι η πλατεία Αγίας Λαύρας, γύρω από την οποία συγκεντρώνονται πολλά εντυπωσιακά νεοκλασικά και διατηρητέα κτίρια και πάνω στην οποία απλώνουν τραπεζάκια café και ουζερί.
Πολιούχος της πόλης είναι η Παναγία Τρυπητή, επισήμως Ζωοδόχος Πηγή, χτισμένη επάνω στον απότομο βράχο που 150 σκαλιά ενώνουν με το λιμάνι – υπάρχει και πίσω, ευκολότερος και κατηφορικότερος δρόμος, μέσα από τον κυπαρισσώνα. Η παράδοση λέει πως το σημείο που χτίστηκε η εκκλησία επιλέχθηκε γιατί εδώ βρήκε ένας ναυαγός την εικόνα της Παναγίας που θεωρείται θαυματουργή – και την οποία η ίδια παράδοση θέλει φιλοτεχνημένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά.
Οι καλύτερες βουτιές γύρω από το Αίγιο
Ολόκληρη η ακτογραμμή του Κορινθιακού Κόλπου, τόσο προς την Κόρινθο όσο και προς την Πάτρα, είναι μια σειρά δαντελωτές ακρογιαλιές, οργανωμένες και μη, βοτσαλωτές στην πλειοψηφία τους, τόσο πολλές σε αριθμό που προσφέρονται για πολυήμερες εξερευνήσεις σε αναζήτηση της δικής σου αγαπημένες. Από τις δημοφιλέστερες, και πιο κοντινές στο Αίγιο, είναι η Αλυκή, πλάι στον μικρό αλλά σπουδαίο για τα ελληνικά δεδομένα υδροβιότοπο στον οποίο αν είσαι τυχερός θα πετύχεις κύκνους και ερωδιούς, η παραλία της Τράπεζας, γνωστή και ως Πούντα με τα μεγάλα λευκά βότσαλα και το καρτποσταλικό ηλιοβασίλεμα, η κοντινή της Εγκάλη, με το πράσινο που φτάνει σχεδόν στο κύμα, και η Άκολη με τα κρυστάλλινα, βαθιά νερά της. Οι λάτρεις της οργάνωσης και των beach bars αγαπούν πολύ τα Σελιανίτικα και τα Διγελιώτικα.
