Αντιμέτωποι με το «πάγωμα» του αριθμού φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) μπορεί να βρεθούν φορολογούμενοι οι οποίοι υποπίπτουν σε φορολογικές παραβάσεις.
Το μπλοκάρισμα του ΑΦΜ οδηγεί σε πάγωμα κάθε οικονομικής δραστηριότητας του υπαίτιου, ενώ για την επάνοδο στην «κανονικότητα» απαιτείται ειδική διαδικασία και καταβολή εγγύησης.
Οι πιο γνωστές περιπτώσεις απενεργοποίησης ΑΦΜ είναι εκείνες των εξαφανισμένων εμπόρων που συνδέονται με απάτες στον τομέα του ΦΠΑ, τύπου καρουζέλ, εξαφανισμένου εμπόρου κ.λπ.
Σύμφωνα με τις διατάξεις, που συμπεριλαμβάνει το νομοσχέδιο για τον νέο Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, η ΑΑΔΕ μπορεί να αναστέλλει τη χρήση Α.Φ.Μ. ή να προβαίνει σε απενεργοποίησή του:
α) αν ο φορολογούμενος έχει πτωχεύσει ή έχει περιέλθει σε κατάσταση αφερεγγυότητας ή
β) αν υφίστανται αντικειμενικά στοιχεία, τα οποία υποδηλώνουν ότι ο φορολογούμενοςβα) έχει παύσει να ασκεί οικονομική δραστηριότητα, ή
διαπράττει φοροδιαφυγή ή λαθρεμπορία ή νοθεία προϊόντων που υπόκεινται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης, ή
γ) παραβιάζει ή παραποιεί ή επεμβαίνει κατά οποιονδήποτε τρόπο στη λειτουργία των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών, ή
δ) έχει δηλώσει ψευδή ή ανακριβή στοιχεία για την απόκτησή του, ή
ε) έχει εγγραφεί στο φορολογικό μητρώο περισσότερες φορές.