Όλα ξεκίνησαν από μια ανάρτηση στο Facebook – Τι λέει η καθηγήτρια Πολιτικής Φιλοσοφίας, Βάνα Νικολαΐδου-Κυριανίδου.
Με περικύκλωση του γραφείου της, φωνασκίες και φραστικές επιθέσεις, εισβολή στην αίθουσα διδασκαλίας και διακοπή μαθήματος, διάπυρες καταγγελτικές ανακοινώσεις -ακόμη και πανό με οργίλα, προσβλητικά συνθήματα εστιασμένα αποκλειστικά πάνω της- μέλη της φοιτητικής κίνησης «ΣΑΦ-ΕΑΑΚ Συνεργασία Ανεξάρτητων Φιλοσοφικής» καταφέρονται συστηματικά τις τελευταίες ημέρες εναντίον της προέδρου του Τμήματος Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ, καθηγήτριας Πολιτικής Φιλοσοφίας, Βάνας Νικολαΐδου-Κυριανίδου.
Με δια ζώσης παραστάσεις και μακροσκελείς παρεμβάσεις στα social media, οι εκπρόσωποι της ΣΑΦ-ΕΑΑΚ σύρουν τα εξ αμάξης στην κυρία Νικολαΐδου. Εν εξάλλω, της καταλογίζουν ότι χαρακτήρισε σαν «φασίστες» τους διαδηλωτές στις κινητοποιήσεις για τα Τέμπη, ότι εξαιτίας της «στοχοποιούνται οι μαζικές λαϊκές διαδηλώσεις», ότι εκείνη «παλεύει με νύχια και με δόντια να μην αποδοθούν ευθύνες για τη δολοφονία στα Τέμπη», ή ακόμη και ότι «ενδεχομένως η Βάνα να έγραψε την ανακοίνωση της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ για τις καταλήψεις».
Από τη δική της πλευρά, η κυρία Νικολαΐδου διηγείται στο protothema.gr μια διαφορετική ιστορία: «Ήρθε στο γραφείο μου μία ομάδα ατόμων της ΣΑΦ ΚΑΡΦΙ [σσ: ΚΑΡΦΙ «Αντικαπιταλιστικό σχήμα που παρεμβαίνει στο φοιτητικό σύλλογο φιλοσοφικής Αθήνας»]. Ούρλιαζαν και ωρυόμενοι εκτόξευαν διάφορα ψέματα και συκοφαντίες, χωρίς να μου επιτρέπουν να μιλήσω.
Και συνεχίζει: «Το ίδιο επαναλήφθηκε και στην αίθουσα διδασκαλίας όπου άπλωσαν πανό, φώναζαν και εξύβριζαν όσους προσπάθησαν να με υποστηρίξουν. Ελάχιστες φορές πήρα το μικρόφωνο για να ακουστώ, αλλά και πάλι ήταν αδύνατον, διότι με διέκοπταν λέγοντας ασυναρτησίες, ασύστολα ψεύδη. Όπως πχ ότι θέλω να είμαι υποψήφια στο Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας, ότι είμαι υποψήφια για το Συμβούλιο Ιδρύματος -που δεν είμαι- και ότι όλα αυτά τα κάνω γιατί είμαι φερέφωνο της Νέας Δημοκρατίας. Σκεφτείτε σε συνθήκες εργασιακού χώρου να ζει κανείς έτσι. Όταν απαιτείς να παραιτηθεί κάποιος επειδή σκέφτεται διαφορετικά από σένα, όταν αναγράφεις το όνομά μου στις προκηρύξεις σου και τις αναρτάς στο Διαδίκτυο, οποιοσδήποτε παράφρων μπορεί να με στοχοποιήσει. Ξαφνικά έγινα στόχος μιας απόπειρας δολοφονίας χαρακτήρων. Κι εγώ σας λέω ότι υποστηρίζω τη Νέα Δημοκρατία ή οποιοδήποτε άλλο κόμμα του δημοκρατικού τόξου -προσωπικά δεν ανήκα και δεν ανήκω σε κανένα κόμμα– είναι κακό αυτό; Έφτασαν να με κατηγορούν ότι είμαι λογογράφος της ΔΑΠ. Τρελά πράγματα».
«Στη Φιλοσοφική του ΕΚΠΑ» συνεχίζει η κυρία Νικολαΐδου, «παρόμοια έχουν συμβεί κατά καιρούς εις βάρος κι άλλων συναδέλφων. Ωστόσο, υπάρχει γενικώς μια τάση να αντιπαρερχόμαστε τις απόπειρες εκφοβισμού, για να κατευνάζουμε τα πνεύματα. Εγώ απλώς δεν υιοθετώ αυτή την προσέγγιση. Στέκομαι απέναντι στους εκφοβιστές, επιμένοντας στις απόψεις μου. Με έχουν στοχοποιήσει διότι ανήκω στους πανεπιστημιακούς που δεν θέλουν καταλήψεις, που ήταν υπέρ του νόμου Διαμαντοπούλου, που είναι εναντίον των αιωνίων φοιτητών, εναντίον της κομματικοποίησης του πανεπιστημίου και, οπωσδήποτε, είμαι εναντίον αυτού του κλίματος εκφοβισμού. Δεν δέχομαι τους τραμπουκισμούς και τη συστηματική επιδίωξη φίμωσης της αντίθετης γνώμης».
«Δεν μπορεί» τονίζει, «κυρίως μέσα σ΄ ένα Πανεπιστήμιο, να φοβάσαι να μιλήσεις. Αυτή είναι η ουσία και γι’ αυτό είναι και θα είναι τόσο σθεναρή η εναντίωσή μου. Μάλιστα, με σκοπό να δώσω σε αυτή την ομάδα ανθρώπων να καταλάβει τι κάνει, ανέφερα, σε μία ανάρτησή μου, ότι αυτή η δυσφήμιση με κάνει να σκέπτομαι τη μήνυση. Όταν το έγραφα, δεν είχα την πρόθεση να μηνύσω κανέναν. Αυτό που ήθελα είναι να συνειδητοποιήσουν ότι είναι ενήλικες, ότι είναι πολίτες, επομένως το να προπηλακίζουν και να συκοφαντούν έναν άλλο πολίτη είναι αξιόποινη πράξη. Ήθελα να πω ότι υπάρχουν όρια, και ότι τέτοιου είδους συμπεριφορές μπορεί να έχουν και ποινικές συνέπειες. Όμως, ούτε καν αυτό δεν με άφησαν να εξηγήσω. Το έλεγα, αλλά συνέχιζαν να ουρλιάζουν και να επαναλαμβάνουν ότι θα τους μηνύσω. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, προσπαθούσαν να πείσουν τους φοιτητές που ήταν στην αίθουσα για το μάθημα ότι εγώ είμαι εκείνη που τους κυνηγάω, που τους απειλώ, που θα τους πάω στα δικαστήρια κ.λπ. Πέρα από οτιδήποτε άλλο, το φοβερό είναι πως πρόκειται για άτομα που νομίζουν ότι τους ανήκει το πανεπιστήμιο. Φέρονται σαν αστυνομία σκέψης. Μιλάμε για τον ορισμό του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας».
«Ο εκφοβισμός που υπέστην εγώ ήταν φραστικός, αλλά ανησυχώ επειδή ξέρω πολύ καλά τη μιμητική δυναμική του όχλου. Αν κάτι πήγαινε στραβά, δεν ξέρω τι θα μπορούσε να έχει συμβεί σε εμένα. Ήταν εφιαλτικό και παραμένει, γιατί αύριο μπορεί να με κλείσουν στο γραφείο μου ή να προβούν σε μη λεκτικές βιαιοπραγίες». Σημειωτέον ότι ορισμένοι δεν ήταν φοιτητές της Φιλοσοφικής -ή μπορεί και να μην ήταν καν φοιτητές. Ανάμεσα σε αυτούς που εισέβαλαν στην αίθουσα ήταν κάποιος, φερ’ ειπείν, από την Ιατρική, άλλοι από άλλες Σχολές και οι περισσότεροι από άλλα τμήματα της Σχολής μου. Το ίδιο και αυτοί που με περικύκλωσαν έξω από το γραφείο μου. Το κοινό τους στοιχείο ήταν ότι ούρλιαζαν όλοι μαζί, επαναλαμβάνοντας ότι είμαι εχθρός του φοιτητικού κινήματος στο σύνολό του. Η Φιλοσοφική έχει 25.000 φοιτητές. Όλοι αυτοί εκπροσωπούνται, υποτίθεται, από 10-15 άτομα που υποκινούν όλη αυτή την υπόθεση του εκφοβισμού και μπορούν να καταργούν την εκπαιδευτική διαδικασία με το έτσι θέλω, όπως έγινε με το δικό μου μάθημα. Γι’ αυτό και τείνω να θεωρώ έως και υποκριτική τη μέριμνα που επιδεικνύεται για την αναβάθμιση της ανώτατης παιδείας στην Ελλάδα, ενώ η ίδια η κυβέρνηση αφήνει τα πανεπιστήμια σε αυτό το χάλι» υπογραμμίζει.
Και καταλήγει: «Δεν έχω καμία διάθεση να κάνω πόλεμο. Αντιθέτως, αμύνομαι. Αμύνομαι όμως στη βάση των αρχών μου που είναι η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, ο αγώνας για ένα σύγχρονο πανεπιστήμιο, ένα πανεπιστήμιο στο οποίο θα φοιτούν φοιτητές, διότι αυτά τα άτομα που κινήθηκαν απειλητικά εναντίον μου δεν ξέρουν καν πού βρίσκονται οι αίθουσες διδασκαλίας και το μόνο που κάνουν είναι να φτιάχνουν αφίσες, πανό και να φωνάζουν. Δεν τα θέλω αυτά στο πανεπιστήμιο όπως εγώ το αντιλαμβάνομαι. Προσωπικά, έχω σπουδάσει στη Σορβόνη, στη Γαλλία, μία από τις πιο δημοκρατικές χώρες στον κόσμο, κι εκεί τέτοιου είδους έκτροπα ήταν αδιανόητα. Γιατί, όταν γινόταν κινητοποίηση, ήταν μαζική και για «κοινές υποθέσεις». Αυτοί οι άνθρωποι όμως εδώ δεν έχουν τους φοιτητές μαζί τους. Οι υπόλοιποι φοιτητές είναι απλώς κάποια ανοργάνωτα παιδιά, φοβισμένα, τα οποία δεν τολμούν να αρθρώσουν την αντίθεσή τους σε αυτούς που επιβάλλονται με τη φραστική βία και τις απειλές. Αν είχαν τους φοιτητές μαζί τους δεν θα έκαναν καταλήψεις, αλλά αποχή από τα μαθήματα, κάτι που δεν τολμούν να διανοηθούν, γιατί γνωρίζουν εκ των προτέρων το αποτέλεσμα».
Το ιστορικό της διαμάχης
Η μήνις της «ΣΑΦ-ΕΑΑΚ Συνεργασία Ανεξάρτητων Φιλοσοφικής» εναντίον της κυρίας Νικολαΐδου προκλήθηκε από λόγους που θα μπορούσαν να συνοψίζονται στην ακόλουθη ανάρτηση της, πολιτικά «αριστερο-ανένταχτης», φοιτητικής κίνησης στο Facebook. Σαν προκαταρκτική σημείωση, άσχετη με το περιεχόμενο πλην σχετική με τη γραμματική και το συντακτικό, ο αναγνώστης θα πρέπει να υπενθυμίζει στον εαυτό του τακτικά ότι πρόκειται για κείμενο που υπογράφεται από φοιτητές φιλοσοφικής:
«Πραγματοποιήθηκε σήμερα [σσ: 20/3] κινητοποίηση του φοιτητικού συλλόγου μετά από απόφαση που πήρε από την Γενική Συνέλευση στο γραφείο της Βάνας Νικολαΐδου, προέδρου του τμήματος Φιλοσοφίας, προκειμένου να τοποθετηθεί για την αισχρη ανάρτηση της σε σχέση με την κρατική δολοφονία των Τεμπών. Συγκεκριμένα, στον προσωπικό της λογαριασμό στο Facebook υποστήριξε πως οι εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές που κατέκλυσαν το κέντρο της Αθήνας και σε όλη τη χώρα, με βασικό αίτημα την απόδοση των ευθυνών στους πραγματικούς υπαίτιους, ότι είναι φασίστες. Στοχοποιώντας έτσι αρχικά τις ίδιες τις μαζικές λαϊκές διαδηλώσεις, τους συλλογικούς φορείς αλλά και τις ίδιες τις αποφάσεις των φοιτητών συλλόγων. Ακόμα και μετά την κινητοποίηση του συλλόγου η ίδια με προκλητικό τρόπο συνέχισε να αναπαράγει και να επιμένει στην αρχική της τοποθέτηση η οποία είναι ίδια με αυτή της Νέας Δημοκρατίας και του Πορτοσαλτε και που αναπαράγουν όλα τα ΜΜΕ. Την ίδια στιγμή η Κοσμητεία με παρουσία του κυρίου Χαλδαιάκη υποστήριξε την κυρία Νικολαΐδου, τονίζοντας πως οι φοιτητικοί σύλλογοι δεν έχουν κανένα λόγο να στοχοποιούν τέτοιες δηλώσεις! Ο φοιτητικός σύλλογος της φιλοσοφικής απαιτεί τώρα την παραίτηση της Βάνας Νικολαΐδου από πρόεδρο της Φιλοσοφίας και την άμεση τοποθέτηση της Κοσμητείας επί του θέματος! ΤΙΠΟΤΑ ΤΟ ΙΔΙΟ ΑΠΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΜΠΡΟΣ!».
Ωστόσο, αναζητώντας στο λογαριασμό της κυρίας Νικολαΐδου στο Facebook την πρωτότυπη και, όπως αποδείχθηκε, ασυγχώρητα προσβλητική ανάρτησή της σύμφωνα με μια μερίδα ιδιαιτέρως ευαίσθητων φοιτητών, το μόνο συναφές που μπορεί να εντοπίσει κάποιος είναι μια αναδημοσίευση στις 8 Μαρτίου. Έγραφε τότε ο κ. Λουκάς Βελιδάκης, συντάκτης της εφημερίδας «Καθημερινή»: «Χθες βράδυ, λίγο πριν την έναρξη του αγώνα του Ολυμπιακού με την Μπαρτσελόνα, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή. Όλο το ΣΕΦ σηκώθηκε όρθιο, η ατμόσφαιρα ήταν ανατριχιαστική. Αμέσως μετά, κάποιοι από την Θύρα 7 έδωσαν ένα υβριστικό, χρυσαυγίτικης εμπνεύσεως, σύνθημα εναντίον όλων των πολιτικών. Δυστυχώς, μεγάλο μέρος των φιλάθλων το φώναξε. (Επίσης, ελάχιστοι αντέδρασαν στο χυδαίο πανό κατά του Πορτοσάλτε). Σήμερα στη διαδήλωση, τα συνθήματα που κυριαρχούσαν ήταν υβριστικά. Κατά του Μητσοτάκη, κατά της κυβέρνησης, κατά της αστυνομίας και των δημοσιογράφων. Δεν είχαν πολιτικό υπόβαθρο, ήταν βγαλμένα από τα φασιστικά κιτάπια της Χρυσής Αυγής. Υβρεολόγιο – λόγος μίσους. Μία ετεροχρονισμένη Βαϊμάρη με smart phones και apps. Αυτό το αυγό του φιδιού επωάζεται εδώ και καιρό – είναι μαύρο κι απολιτικό, κενό περιεχομένου κι απολύτως σκοτεινό. Το κλώθουν οι φρικώδεις γενικεύσεις των… κωμικών και λοιπών κουτσομπολίστικων περσόνων της τηλεόρασης, που ανακάλυψαν τη λαϊκή οργή εν μέσω ανέκδοτων 3ης δημοτικού και κουτσομπολιών για έρωτες. Τον φουντώνει ο λαϊκισμός πολιτικών στελεχών πρώτης γραμμής, που δεν μπορούν να συγκρατήσουν την αψάδα τους. Το τρέφει ο χυδαίος λόγος στα social media, όπου αν δεν είσαι μαζί μας, είσαι εχθρός. Τις τελευταίες ημέρες είδαμε τυφλές, γενικευμένες επιθέσεις κατά των δημοσιογράφων (ναι, κατά όλων των δημοσιογράφων στρέφεστε, κλίμα αρνητικό φτιάχνετε διότι δήθεν τάχα σας εξόργισαν τα αποσπάσματα των απόψεων 4-5 γνωστών δημοσιογράφων και εξαπολύετε νυχθημερόν ιερεμιάδες, βουτηγμένοι εν τέλει στον φανατισμό και τη βαθιά άγνοια σας – μας σπρώχνετε μάλιστα στο να παραδεχθούμε εν είδει αυτομαστιγώματος ότι έχετε δίκιο. Δεν έχετε). Όλοι πόνεσαν κι οργίστηκαν από την τραγωδία στα Τέμπη. Δεν έπρεπε να συμβεί, ήταν ένα δραματικό γεγονός που ξεγύμνωσε μία σειρά από ελληνικές παθογένειες. Και πρέπει να αλλάξουν, πολλά και άμεσα. Αυτό θα συμβεί μόνο με λογική και πρόγραμμα, μόνο με σοβαρότητα και πλάνο. Όχι με τυφλό μίσος, όχι με χύμα λαϊκή οργή που εν τέλει στρέφεται κατά του δημοκρατικού κεκτημένου. Διότι αλλιώς, χαμογελαστοί κασιδιάρηδες θα βλέπουν το αυγό τους να επωάζεται από τους ίδιους τους εχθρούς τους, που ακόμα μία φορά δείχνουν πρόθυμοι να πυροβολήσουν τα πόδια τους».
Το ΕΚΠΑ υπέρ της καθηγήτριας
Με δύο ανακοινώσεις της, η Κοσμητεία της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ παίρνει θέση υπέρ της κας Νικολαΐδου, αναφέροντας ότι «εκφράζει την έντονη αντίθεσή της στη στοχοποίηση της συναδέλφου καθηγήτριας Βάνας Νικολαΐδου-Κυριανίδου, Προέδρου του Τμήματος Φιλοσοφίας, στο κείμενο πρόσφατης Απόφασης της Γενικής Συνέλευσης του Φοιτητικού Συλλόγου Φιλοσοφικής «Κ. Βάρναλης». Υποστηρίζουμε την ακαδημαϊκή ελευθερία και το αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα όλων των μελών της Φιλοσοφικής Σχολής να εκφράζουν ανεμπόδιστα τις απόψεις τους».
Τέλος, η ίδια η καθηγήτρια έγραψε πως «προσυπογράφω απολύτως την ανακοίνωση του Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής Αχιλλέα Χαλδαιάκη. Όσοι γνωρίζουν το έργο και τις δράσεις μου ξέρουν ότι πολέμησα και θα συνεχίσω να πολεμώ τα ναζιστικά, όπως και όλα τα παρόμοια μορφώματα. Εξ αυτού, η προσπάθεια κάποιων, όπως πληροφορούμαι, να συνδέσουν την εναντίωσή μου στην απόπειρα φίμωσης της σκέψης και του λόγου μου με νεοναζιστικές προκλήσεις εναντίον τους, δεν μπορεί παρά να είναι εκ του πονηρού. Θέλω να δηλώσω ότι η αξιόποινη συκοφαντική δυσφήμηση που υφίσταμαι, καθώς και η διαστρέβλωση των λεγομένων και γραφομένων μου, όσο κατακριτέες ενέργειες κι αν είναι, εντούτοις δε είναι το πιο τρομακτικό σε αυτή την υπόθεση! Αυτό που, ως πολίτη και πανεπιστημιακό, μού προξενεί ειλικρινά τρόμο είναι ότι όλη αυτή η επίθεση στο πρόσωπό μου γίνεται επειδή ‘δεν συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις’!Όπως λέει και η Hannah Arendt, όταν ο λόγος χρησιμοποιείται ως φονικό όπλο εναντίον του άλλου, τότε καταλύεται η κορυφαία ανθρώπινη δραστηριότητα που είναι η συν-ομιλία! Αυτό ήδη το βίωσα σήμερα στη συνάντηση, την οποία απαθανάτισαν, φωτογραφικά, οι ‘μη-συνομιλητές’ μου. Οι αντιστροφές των θυματοποιητικών μηχανισμών μού είναι, λόγω της ειδικότητάς μου, εξαιρετικά οικείες. Ηθικά, τις καταδικάζω ως θρασύδειλες. Άλλωστε ένα σχόλιο, το οποίο διάβασα, καταγγέλλει, υπό μορφή υπαινιγμού, τη στήριξή μου στα ‘ναζιστικά’ τάγματα Αζώφ! Στο ίδιο σχόλιο καταγγέλλεται και η Hannah Arendt ως ενεργούμενο του Martin Heidegger, λόγω του ότι στην ανάλυσή της για τον ολοκληρωτισμό περιλαμβάνει και τον σταλινισμό (Ακόμα γελάω!). Παραμένω αμετακίνητα ενάντια σε κάθε προσπάθεια δολοφονίας χαρακτήρων και εκφοβισμού από όπου και αν αυτή προέρχεται!».
