Οι πολύ σοβαρές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή δεν έχουν συνέπειες μόνο στο ανθρωπιστικό κομμάτι, με μεγάλες απώλειες αμάχων, αλλά και σε αυτό της οικονομίας. Ειδικά αν επεκταθεί η σύρραξη και μπουν «στο κάδρο» και άλλες χώρες -κάτι που απευχόμαστε- τότε πέρα από το λουτρό του αίματος, θα δούμε και σοβαρές συνέπειες να πλήττουν τις οικονομίες πολλών χωρών, μεταξύ αυτών και της Ελλάδας.
Μία από τις πρώτες αλλαγές που μπορεί να δούμε, θα είναι στην τιμή του πετρελαίου. Και όταν ανεβαίνει το πετρέλαιο, τότε ακολουθεί μία σειρά από αυξήσεις σε όλη την αλυσίδα της οικονομίας, καθώς επηρεάζεται το κόστος της πρωτογενούς παραγωγής, της μεταποίησης, των μεταφορών.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι καλούμαστε να ετοιμαστούμε για αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος καθώς ήδη υπάρχουν σχετικές ανακοινώσεις από παρόχους για ακριβότερο ρεύμα τον Νοέμβριο, ενώ από την αρχή του 2024 επιστρέφει και η ρήτρα αναπροσαρμογής. Δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση ετοιμάζεται αυτές τις μέρες να ανακοινώσει νέα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση της ακρίβειας στο ηλεκτρικό ρεύμα. Μόνο που αυτά αναμένεται να ανακουφίσουν κυρίως τους ευάλωτους, εξαιτίας των περιορισμένων δημοσιονομικών δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας. Θα είναι δηλαδή στοχευμένα και εκτιμώ ότι δύσκολα θα καλύψουν τις ανάγκες που θα προκύψουν το επόμενο διάστημα. Με δύο λόγια, ο ενεργειακός εφιάλτης επιστρέφει. Τόσο για τα νοικοκυριά, όσο και για τις επιχειρήσεις. Ήδη ένα σημαντικό κομμάτι της αύξησης του λειτουργικού τους κόστους οφείλεται στις ανατιμήσεις που έχουν καταγραφεί στο κομμάτι της ενέργειας. Αν συνεχιστεί αυτό το ράλι του τρόμου στα τιμολόγια, τότε η κατάσταση θα ξεφύγει.
Την ίδια ώρα συνεχίζεται η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης -που υπενθυμίζω ότι έχει ταχθεί κατά των επιδοτήσεων- στην πράσινη μετάβαση. Δυστυχώς όμως, η ταχύτητα με την οποία προωθούνται οι αλλαγές, με στόχο τον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας, δημιουργεί ισχυρές πιέσεις χρόνου και κόστους κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Αυτό συμβαίνει γιατί η στρατηγική προώθησης της πράσινης επιχειρηματικότητας σε επίπεδο Ε.Ε. είναι έτσι δομημένη που δημιουργεί ευκαιρίες κυρίως για τις επιχειρήσεις που καταφέρνουν να προσαρμοστούν γρήγορα στα νέα δεδομένα. Αντίθετα, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις μικρότερες επιχειρήσεις, οι οποίες δύσκολα μπορούν να κινηθούν με την ίδια ταχύτητα.
Προκειμένου να μη συμβεί αυτή η δυσάρεστη εξέλιξη, πρέπει κατά τη γνώμη μας στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, η στρατηγική για την πράσινη μετάβαση να υπολογίσει και τις ανάγκες αλλά και τις ιδιαιτερότητες που έχει η μικρή επιχειρηματικότητα.
Δηλαδή περισσότερο χρόνο προσαρμογής αλλά και τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών τους.
Άρθρο του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου,
Προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών
Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιά,
στην εφημερίδα “Δημοκρατία” (24/10/2023).