Απάντηση αλλά και κάλεσμα προς συνεργασία, διάλογο και κοινή στάση των θεσμικών πυλώνων της Δικαιοσύνης ενόψει και της Συνταγματικής αναθεώρησης, απηύθυνε ο πρόεδρος της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος, Αχιλλέας Ζήσης, μιλώντας στην ετήσια εκδήλωση εορτασμού του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτη.
Ο έμπειρος εισαγγελικός λειτουργός έθεσε επί τάπητος τα προβλήματα της Δικαιοσύνης, αλλά απάντησε και στον (προλαλήσαντα στην εκδήλωση) πρόεδρο της ολομέλειας Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Δημ. Βερβεσό, που είχε περιγράψει την κατάσταση του Κράτους Δικαίου και της Δικαιοσύνης στην Ελλάδα αναφέροντας ότι “στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δικαιοσύνη το 56% των Ελλήνων πολιτών τοποθετούνται αρνητικά (πολύ ή λίγο) ως προς την ανεξαρτησία της Ελληνικής Δικαιοσύνης…”.
Απάντηση Ζήση στον Βερβεσό: “Βελτίωση σε όλα”
Ο κ. Ζήσης “σήκωσε το γάντι” και ανέφερε πως η εν λόγω έκθεση “παρουσιάζει βελτίωση στο σύνολο των εξεταζόμενων θεματικών σε σχέση με το 2023”.
Ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως αρμόδιο όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη λειτουργία της Δικαιοσύνης, εξέδωσε πρόσφατα στις 24-7-2024 την ετήσια (2024) Έκθεσή της για την κατάσταση του Κράτους Δικαίου. Στην Έκθεση καταγράφονται για τη Χώρα τέσσερεις συστάσεις, γεγονός που την κατατάσσει πάνω από το μέσο όρο του συνόλου των Κρατών-Μελών της Ε.Ε., ενώ για δεκαοκτώ εξ αυτών, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Ισπανία και η Πορτογαλία, καταγράφονται άνω των πέντε.
Σύμφωνα με την Έκθεση, η Ελλάδα παρουσιάζει βελτίωση στο σύνολο των εξεταζόμενων θεματικών σε σχέση με το 2023.
Για την Ελλάδα μεταξύ των άλλων αναφέρεται ότι:
α. Η αξιολόγηση των δικαστών πραγματοποιείται βάσει ενός νέου νομικού πλαισίου.
β. Οι προσπάθειες για αύξηση του επιπέδου ψηφιοποίησης συνεχίζονται
γ. Ο νέος δικαστικός χάρτης στην αστική και την ποινική δικαιοσύνη είναι μια σημαντική μεταρρύθμιση που αποσκοπεί στην ισόρροπη κατανομή των υποθέσεων μεταξύ των πρωτοβάθμιων δικαστών και την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης.
δ. Το εθνικό σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς 2022-2025 επικαιροποιήθηκε και η εφαρμογή του βρίσκεται σε καλό δρόμο.
Τέλος, δεν είναι τυχαίο ότι και μετά τη θετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου, ο Economist κατέταξε πρόσφατα την πατρίδα μας στα 20 κορυφαία κράτη στον κόσμο ως προς την ποιότητα της δημοκρατίας μας. Τελικά δεν είναι τυχαίο που η δημοκρατία γεννήθηκε στην Ελλάδα».
“Διάλογος και συνεργασία”
Ο πρόεδρος της Ένωσης Εισαγγελέων αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεργασίας και ειλικρινούς διαλόγου “ανάμεσα στους τέσσερις βασικούς πυλώνες της Δικαιοσύνης: Δικαστικούς Λειτουργούς, Δικηγόρους-Δικηγορικούς Συλλόγους Δικαστικούς Υπαλλήλους και Ακαδημαϊκούς”, αναφέροντας παράλληλα πως “η υπέρβαση των μυωπικών προσεγγίσεων είναι μονόδρομος για να οικοδομήσουμε τις συγκλίσεις και συναινέσεις που απαιτούνται απέναντι στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε”.
Παρουσίασε δε ως μεγάλη πρόκληση τη συνταγματική αναθεώρηση:
“Ο γόνιμος διάλογος και η σύγκλιση απόψεων μεταξύ δικαστικού και δικηγορικού σώματος θα συμβάλουν, φρονώ, ώστε η νομική κοινότητα να αποκτήσει ισχυρό λόγο και δύναμη σε θέματα που άπτονται της Δικαιοσύνης, στην κατά την αναμφισβήτητα προεχόντως πολιτική – αναθεωρητική διαδικασία….Τα προβλήματα είναι πολλά και ασφαλώς δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο μιας πανηγυρικής εκδήλωσης. Όμως, ο κοινός προβληματισμός και η εμπέδωση ουσιαστικού, ειλικρινούς και απροκατάληπτου διαλόγου μεταξύ των παραγόντων απονομής της Δικαιοσύνης είναι ασφαλώς το αναγκαίο πρώτο βήμα.
Ο απώτερος στόχος όλων μας είναι να δημιουργηθεί ένα δικαστικό σύστημα που να είναι αποτελεσματικό και ικανό να αποδίδει δικαιοσύνη έγκαιρα γιατί, όπως λέγεται κατά καιρούς και από έγκυρα θεσμικά χείλη, δικαιοσύνη που δεν απονέμεται έγκαιρα-γρήγορα, παύει να είναι Δικαιοσύνη”.
Ολόκληρη η ομιλία του κ. Αχχιλέα Ζήση έχει ως εξής:
“Εκλεκτοί προσκεκλημένοι
Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι,
Εκ μέρους όλων των Δικαστικών Ενώσεων θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους που μας τίμησαν με την παρουσία τους στη σημερινή εκδήλωση για την 37η επέτειο του Πανελλήνιου Εορτασμού του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, προστάτη του Δικαστικού σώματος, του οποίου τις τάξεις λάμπρυνε .
Μιας εξέχουσας προσωπικότητας, με σοφία και σύνεση ταυτισμένη με το αίσθημα της δικαιοσύνης.
Μεγάλη και διπλή εορτή σήμερα.
α. Εορτάζουμε την μνήμη του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου, προστάτη του Δικαστικού Σώματος , μέλους της Βουλής του Αρείου Πάγου, Ανωτάτου Δικαστηρίου της αρχαίας Αθήνας,
β. Τιμούμε τη μνήμη του Αθηναίου δικαστή που έγινε άγιος. Του πρώτου Επισκόπου της πόλεως – ο οποίος ἀναγνωρίσθηκε γρήγορα ὡς πολιοῦχος τῶν Ἀθηνῶν, ὡς προστάτης, δηλαδή, των Αθηνών.
Πριν σας ευχαριστήσω όλους για την παρουσία σας θα ήθελα να δώσω μια συνέχεια σε όσα λέχθηκαν από τον Αγαπητό Πρόεδρο του ΔΣΑ κ. Δ. Βερβεσό ,για το Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα και τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στην αστική και την ποινική δικαιοσύνη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως αρμόδιο όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη λειτουργία της Δικαιοσύνης, εξέδωσε πρόσφατα στις 24-7-2024 την ετήσια (2024) Έκθεσή της για την κατάσταση του Κράτους Δικαίου. Στην Έκθεση καταγράφονται για την Χώρα τέσσερεις συστάσεις, γεγονός που την κατατάσσει πάνω από το μέσο όρο του συνόλου των Κρατών Μελών της ΕΕ, ενώ για δεκαοκτώ εξ αυτών, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Ισπανία και η Πορτογαλία, καταγράφονται άνω των πέντε.
Σύμφωνα με την Έκθεση η Ελλάδα παρουσιάζει βελτίωση στο σύνολο των εξεταζόμενων θεματικών σε σχέση με το 2023.
Για την Ελλάδα μεταξύ των άλλων αναφέρεται ότι:
α. Η αξιολόγηση των δικαστών πραγματοποιείται βάσει ενός νέου νομικού πλαισίου.
β. Οι προσπάθειες για αύξηση του επιπέδου ψηφιοποίησης συνεχίζονται και
γ. Ο νέος δικαστικός χάρτης στην αστική και την ποινική δικαιοσύνη είναι μια σημαντική μεταρρύθμιση που αποσκοπεί στην ισόρροπη κατανομή των υποθέσεων μεταξύ των πρωτοβάθμιων δικαστών και την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης.
δ. Το εθνικό σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς 2022-2025 επικαιροποιήθηκε και η εφαρμογή του βρίσκεται σε καλό δρόμο. κ.λπ.
Τέλος δεν είναι τυχαίο ότι και μετά την θετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου, ο Economist κατέταξε πρόσφατα την πατρίδα μας στα 20 κορυφαία κράτη στον κόσμο ως προς την ποιότητα της δημοκρατίας μας. Τελικά δεν είναι τυχαίο που η δημοκρατία γεννήθηκε στην Ελλάδα.
Στο σημείο αυτό:
1.Θα θέλαμε επίσης να ευχαριστήσουμε το Δ.Σ. της Παλαιάς Βουλής για τη φιλοξενία που μας προσέφερε μέσα σε αυτή την ιστορική για την Ελληνική Δημοκρατία αίθουσα
2.Τη χορωδία του Δ. Σ. Α. που μας έτερψε με τις μουσικές επιλογές της.
3. Ιδιαίτερες όμως ευχαριστίες απευθύνουμε στον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Σταυροπηγίου κ. Αλέξιο, για την τιμή που μας κάνατε να χοροστατήσετε στη Θεία Λειτουργία και Ευχαριστήρια Δοξολογία προς τιμή του Αγίου Διονυσίου για τον εορτασμό της 37ης επετείου από την καθιέρωση της εορτής του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, ως εορτής της Δικαιοσύνης στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών, αλλά ευχαριστίες και για την προ ολίγων λεπτών ομιλία Σας με Θέμα: Ανθρώπινη και Θεία Δικαιοσύνη.
Συμπληρώνοντας τους προλαλήσαντες για τα θέματα της Δικαιοσύνης θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας 2-3-κωδικοποιημένες σκέψεις μου.
1.Επιβάλλεται η Ενίσχυση των συνεργασιών ανάμεσα στους τέσσερις βασικούς πυλώνες της Δικαιοσύνης: Δικαστικούς Λειτουργούς, Δικηγόρους-Δικηγορικούς Συλλόγους Δικαστικούς Υπαλλήλους και Ακαδημαϊκούς , μέσα από έναν ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο που αποβλέπει στον εκσυγχρονισμό του δικαστικού συστήματος και στο να συμβάλλει στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων στον τομέα της Δικαιοσύνης. Και δη : Νέες Τεχνολογίες στη λειτουργία της Δικαιοσύνης- Ψηφιοποίηση–Τεχνητή Νοημοσύνη κ.λπ.
2.Θα συμφωνήσω με τον Αγαπητό Πρόεδρο του ΔΣΑ , ότι η ειλικρινής θεσμική συνεργασία Πολιτείας, Δικηγόρων, Δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων, αλλά και η υπέρβαση των μυωπικών προσεγγίσεων , είναι μονόδρομος για να οικοδομήσουμε τις συγκλίσεις και συναινέσεις που απαιτούνται απέναντι στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.
3. Με δεδομένο ότι η συζήτηση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση ανοίγει σε λίγους μήνες από την παρούσα -Προτείνουσα Βουλή: Ο γόνιμος διάλογος και η σύγκλιση απόψεων μεταξύ δικαστικού και δικηγορικού σώματος θα συμβάλουν, φρονώ, ώστε η νομική κοινότητα να αποκτήσει ισχυρό λόγο και δύναμη σε θέματα που άπτονται της Δικαιοσύνης , στην κατά την αναμφισβήτητα, προεχόντως πολιτική– αναθεωρητική διαδικασία.
4.Τα προβλήματα είναι πολλά και ασφαλώς δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο μιας πανηγυρικής εκδήλωσης. Όμως, ο κοινός προβληματισμός και η εμπέδωση ουσιαστικού, ειλικρινούς και απροκατάληπτου διαλόγου μεταξύ των παραγόντων απονομής της Δικαιοσύνης, είναι ασφαλώς το αναγκαίο πρώτο βήμα.
5. Ο απώτερος στόχος όλων μας είναι να δημιουργηθεί ένα δικαστικό σύστημα που να είναι αποτελεσματικό και ικανό να αποδίδει δικαιοσύνη έγκαιρα ,γιατί όπως λέγεται κατά καιρούς και από έγκυρα θεσμικά χείλη, δικαιοσύνη που δεν απονέμεται έγκαιρα-γρήγορα, παύει να είναι Δικαιοσύνη.
6.Μπορεί όλα αυτά να φαντάζουν ιδανικά, όμως, μόνο με την κοινή και αμοιβαία προσπάθεια που κατατείνει στην επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι δυνατό – για να κάνω μία ανάμειξη των όσων μας άδει τόσο ωραία κάθε χρόνο η χορωδία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και μάλιστα από τους στίχους του πρώτου τραγουδιού – ο ήλιος της δικαιοσύνης να σηκωθεί ακόμη λίγο ψηλότερα
Τέλος
7.Ευελπιστώ και εύχομαι το πρότυπο της προσφοράς και της διακονίας αυτού του μεγάλου Αγίου της Εκκλησίας, να είναι για όλους τους δικαστικούς λειτουργούς και θεράποντες της Θέμιδας, φωτεινό παράδειγμα για μίμηση και προσφορά στον άνθρωπο και την κοινωνία, εν μέσω συμπληγάδων και προκλήσεων, αγώνων και άοκνης προσπάθειας για την ευόδωση των ανθρώπινων αξιών.
Το πρότυπο του Αγίου Διονυσίου δεν προβάλλεται προς μίμηση. Τα μέτρα του είναι πολύ υψηλά για να τα προσεγγίσει κανείς. Προβάλλεται όμως προς έμπνευση και φιλότιμη μαθητεία.
Καλή δύναμη στο δύσκολο έργο σας, σύνεση κα ευθυκρισία στη μεγάλη αποστολή σας.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΑΣ
Χρόνια Πολλά
Αθήνα 03-10-2024
Ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΖΗΣΗΣ”