Με την υιοθέτηση της «Διακήρυξης της Μονς» και τη βράβευση του νικητή του βραβείου «δημάρχος Pawel Adamowicz 2023», ολοκληρώθηκε η 10η Ευρωπαϊκή Διάσκεψη των Περιφερειών και των Πόλεων. Στη «Διακήρυξη της Μονς» περιγράφονται οι προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης των Περιφερειών και των Πόλεων για ένα ισχυρότερο, δικαιότερο και ανθεκτικότερο μέλλον της Ευρώπης. Ο Αλεξάντερ Ντε Κρο, πρωθυπουργός του Βελγίου, η οποία ασκεί την τρέχουσα προεδρία της ΕΕ, δήλωσε πως αύριο οι 27 ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν πώς θα επιτύχουν μια ισχυρότερη και δικαιότερη Ευρώπη στο μέλλον, τονίζοντας πως η Διακήρυξη της Μονς παρέχει ένα ισχυρό μήνυμα για ένα μέλλον όπου η καρδιά της Ευρώπης χτυπά στις περιφέρειες και στις πόλεις. «Αν σήμερα είμαστε ενωμένοι μέσα στην ποικιλομορφία, αυτό οφείλεται στο έργο των περιφερειών και των πόλεών μας, στην ικανότητά τους να διαχειρίζονται την ποικιλομορφία. Από την κλιματική αλλαγή μέχρι την ψηφιακή μετάβαση, οι περιφέρειες και οι δήμοι είναι αυτοί που δίνουν απαντήσεις στις ανάγκες των πολιτών και αντιμετωπίζουν τις διαφορές. Αυτή την εποχή, είναι επίσης καθοριστικές για την αντιμετώπιση του λαϊκισμού και της ιδέας ότι η πολιτική είναι μακριά από τους πολίτες, καθώς μπορούν να αυξήσουν τη διαφάνεια των πολιτικών αποφάσεων και την εγγύτητα» υπογράμμισε ο Βέλγος πρωθυπουργός.
Μιλώντας για τη Διακήρυξη της Μονς, ο Βάσκο Άλβες Κορντέιρο, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, δήλωσε ότι περισσότεροι από 3.500 τοπικοί και περιφερειακοί εκπρόσωποι συγκεντρώθηκαν στη Μονς για να εκφράσουν τη δέσμευσή τους για ένα ισχυρότερο, δικαιότερο και ανθεκτικότερο μέλλον για την Ευρώπη. «Οι περιφέρειες και οι πόλεις δεν είναι απλοί εφαρμοστές των πολιτικών της ΕΕ, είμαστε πλήρεις συντελεστές του ευρωπαϊκού σχεδίου με τη δύναμη να φέρουμε συγκεκριμένα αποτελέσματα για τους πολίτες» επισήμανε περαιτέρω.
Ο πρώτος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών Απόστολος Τζιτζικώστας δήλωσε πως ακούγοντας το κάλεσμα για δράση που προέρχεται από τους δημάρχους και τους κυβερνήτες, η Ευρώπη θα επιτύχει καλύτερα αποτελέσματα στην πράξη. «Η αλληλεγγύη και η δημοκρατική δέσμευση θα βοηθήσουν στη σφυρηλάτηση μιας Ευρώπης που δεν θα αφήνει κανέναν και καμία περιοχή πίσω, καθώς το ευρωπαϊκό μέλλον πρέπει να οικοδομηθεί από τα κάτω προς τα πάνω» υπογράμμισε.
Σε ό,τι αφορά τη Διακήρυξη της Μονς, διαρθρώνεται από πέντε είναι βασικά αιτήματα. Πρώτον, η ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων. Όπως υπογραμμίζεται, απαιτούνται αυξημένοι δημοσιονομικοί πόροι για την αντιμετώπιση των σημερινών και μελλοντικών προκλήσεων. Οι επενδύσεις θα πρέπει να διέπονται από την αρχή “να μην βλάπτεται η συνοχή” και να αναγνωρίζουν ότι η πολιτική συνοχής πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί το σημαντικότερο και πιο ορατό μέσο της ΕΕ για τη μείωση των ανισοτήτων, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ και την καταλυτική προώθηση του μακροπρόθεσμου καινοτόμου μετασχηματισμού.
Δεύτερο αίτημα που διατυπώνεται στη Διακήρυξη είναι ότι η ανάγκη τοπικών λύσεων για τους κλιματικούς στόχους. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα πρέπει να έχουν άμεση πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΕ για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας, στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της οικονομικής ευημερίας, επισημαίνεται.
Τρίτο αίτημα είναι η αντιμετώπιση περιφερειακών αναγκών. Όπως σημειώνεται, οι πολιτικές της ΕΕ θα πρέπει να προωθούν τις ίσες ευκαιρίες, να καταπολεμούν τη φτώχεια, να εξασφαλίζουν θέσεις εργασίας και να διασφαλίζουν την ισότητα των φύλων σε όλες τις περιφέρειες, αναγνωρίζοντας τα διαφορετικά χαρακτηριστικά τους, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών, των αστικών και των εξόχως απόκεντρων περιοχών.
Τέταρον, γίνεται ειδική αναφορά στη διεύρυνση της ΕΕ και στις μεταρρυθμίσεις. Οι περιφερειακοί και δημοτικοί αιρετοί θα πρέπει να συμμετέχουν στην προετοιμασία των μεταρρυθμίσεων της ΕΕ και της διαδικασίας διεύρυνσης, υπογραμμίζεται. Οι προετοιμασίες για τη διεύρυνση με όλες τις υποψήφιες χώρες θα πρέπει να βασίζονται στην αρχή της εταιρικής σχέσης και να προωθούν την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και την αποκέντρωση, προστίθεται.
Τελευταίο αίτημα η η ενεργοποίηση της επικουρικότητας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών θα πρέπει να έχει ισχυρότερο ρόλο στη θεσμική δομή της ΕΕ και στη νομοθετική διαδικασία, διαμηνύεται και τονίζεται: Στις μελλοντικές μεταρρυθμίσεις της ΕΕ, το τοπικό και περιφερειακό επίπεδο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας θα πρέπει να ενισχυθεί μέσω μεταρρυθμίσεων της αρχής της επικουρικότητας.
Πριν από την υιοθέτηση της Διακήρυξης της Μονς, εκπρόσωποι των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μίλησαν σε δημοτικούς και περιφερειακούς αιρετούς σε ειδική συνεδρία για τις ευρωπαϊκές εκλογές. Η προώθηση της δημοκρατικής δέσμευσης και η συμβολή σε έναν ανοικτό δημόσιο διάλογο για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της ΕΕ είναι οι κύριοι στόχοι της ΕτΠ για την κινητοποίηση των Ευρωπαίων πολιτών να ψηφίσουν, όπως υπογραμμίστηκε.
Σημειώνεται πως η Διακήρυξη της Διάσκεψης θα αποτελέσει τη θέση των περιφερειών και των πόλεων προς τους ηγέτες των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων που θα συγκεντρωθούν στις Βρυξέλλες στις 21-22 Μαρτίου και ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών.
Αμέσως μετά αναδείχθηκε νικητής του βραβείου δημάρχος Pawel Adamowicz 2023 η Associazione Ambasciata della Democrazia Locale a Zavidovici για τη βοήθειά της προς χιλιάδες πρόσφυγες και σε αναγνώριση της συμβολής της στην προώθηση της τοπικής δημοκρατίας, της μη διάκρισης, του μη βίαιου λόγου και της ένταξης. Ο σύλλογος, ο οποίος δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, αποτελεί παράδειγμα για το πώς η αποφασιστικότητα για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να περιλαμβάνει την κοινωνία των πολιτών, τις τοπικές και διεθνείς αρχές και όλους τους πολίτες. Ιδρύθηκε για να τιμήσει και να αξιοποιήσει την κληρονομιά των 3 ειρηνιστών από την Μπρέσια που απήχθησαν και σκοτώθηκαν το 1993 ενώ μετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια στο Ζαβιντόβιτσι της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Το βραβείο Pawel Adamowicz αποτελεί σύμβολο ελπίδας για όλους τους πολίτες και τους εκλεγμένους αντιπροσώπους που, παρά τους κινδύνους, ζουν για να κάνουν τη δημοκρατία να λειτουργεί σε τοπικό επίπεδο και να υποστηρίζουν πιο ανοιχτές κοινότητες. Η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βέρα Γιούροβα, σε χαιρετισμό της, τόνισε ότι όλοι πρέπει να αγωνιστούμε κατά του μίσους και της μισαλλοδοξίας, όπως ο δήμαρχος Paweł Adamowicz. Το βραβείο Adamowicz αποτυπώνει τη μνήμη του για τη δημοκρατία και την αλληλεγγύη, επισήμανε.
Υπενθυμίζεται πως ο Paweł Adamowicz ήταν ο επί σειρά ετών δήμαρχος της πόλης Γκντανσκ όταν δολοφονήθηκε τον Ιανουάριο του 2019 κατά την εκτέλεση των δημόσιων καθηκόντων του. Το βραβείο αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα ελπίδας για όλους τους αιρετούς αντιπροσώπους, τους αξιωματούχους και τους απλούς πολίτες που, παρά τους κινδύνους, ζουν για να κάνουν τη δημοκρατία να λειτουργεί σε τοπικό επίπεδο, υποστηρίζοντας καλύτερες και πιο ανοιχτές κοινότητες. Πρόκειται για μια σύμπραξη μεταξύ της πόλης του Γκντανσκ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, της οποίας ο κ. Adamowicz ήταν μέλος, και του Διεθνούς Δικτύου Πόλεων Προσφυγικών Πόλεων (ICORN), στο οποίο η πόλη του Γκντανσκ εντάχθηκε υπό τη δημαρχία του Adamowicz.
Τέλος, ειδική μνεία έλαβε η Alla Myronova, δήμαρχος της Inhulka, στην περιοχή Μικολάιβ της Ουκρανίας, η οποία αγωνίστηκε ενεργά για την κοινότητά της κατά τη διάρκεια της ρωσικής επίθεσης παρά τους συνεχείς κινδύνους και τις ανακρίσεις. Η Άλα Μιρόνοβα επέδειξε θάρρος και υπερασπίστηκε τον δήμο της απέναντι στους εισβολείς, προστατεύοντας τόσο τις δημοτικές εγκαταστάσεις όσο και τους κατοίκους και παραδίδοντας ανθρωπιστική βοήθεια και τρόφιμα στους κατοίκους του δήμου Inhulka. Σε χαιρετισμό της, τόνισε πως ένας άνθρωπος αρκεί για να αλλάξει ο κόσμος, σημειώνοντας πως αυτό κάνει κάθε ημέρα.