Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες γεωπολιτικές προκλήσεις, καθώς οι πρόσφατες διπλωματικές κινήσεις της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ φέρνουν αναταράξεις στις διεθνείς ισορροπίες. Προκειμένου να αποφευχθεί μια νέα “Γιάλτα”, όπου οι μεγάλες δυνάμεις καθορίζουν το μέλλον του πλανήτη χωρίς την ενεργό συμμετοχή της Ευρώπης, οι ηγέτες της Γηραιάς Ηπείρου εντείνουν τις διπλωματικές τους προσπάθειες.
Η Έκτακτη σύνοδος κορυφής στο παρίσι
Σε μια προσπάθεια να χαραχθεί κοινή στρατηγική απέναντι στα αμερικανικά σχέδια, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, συγκάλεσε έκτακτη σύνοδο κορυφής στο Παρίσι. Στη συνάντηση συμμετείχαν οι ηγέτες των επτά ισχυρότερων ευρωπαϊκών χωρών – Γερμανίας, Βρετανίας, Ιταλίας, Ισπανίας, Πολωνίας, Ολλανδίας και Δανίας – καθώς και ανώτατοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όπως ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.
Στόχος της συνάντησης ήταν να διαμορφωθεί μια ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση σχετικά με τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία και τον ρόλο της Ευρώπης στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Η σύνοδος δεν κύλησε χωρίς διαφωνίες. Αν και υπήρξε γενική συναίνεση για την αύξηση των αμυντικών δαπανών, το ζήτημα της αποστολής στρατευμάτων στην Ουκρανία δίχασε τους ηγέτες. Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, δήλωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι έτοιμο να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην επιτάχυνση της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αποστολής βρετανικών δυνάμεων.
Από την πλευρά του, ο Γερμανός καγκελάριος τόνισε ότι καμία συμφωνία δεν πρέπει να επιβληθεί στο Κίεβο, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη ενότητας μεταξύ Ευρώπης και ΝΑΤΟ. Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, ζήτησε περισσότερη συνεργασία με το ΝΑΤΟ, ενώ η Δανή πρωθυπουργός, Μέτε Φρεντέρικσεν, εξέφρασε ανησυχίες για ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός που θα επέτρεπε στη Ρωσία να ανασυνταχθεί.
Παράλληλες διαπραγματεύσεις χωρίς την Ουκρανία
Την ίδια ώρα, αντιπροσωπείες των ΗΠΑ και της Ρωσίας συναντώνται στη Σαουδική Αραβία για να συζητήσουν τον πόλεμο στην Ουκρανία, χωρίς την παρουσία του Κιέβου. Η συνάντηση αυτή εγείρει ερωτήματα για το κατά πόσο η Ευρώπη μπορεί να διατηρήσει την επιρροή της στις εξελίξεις και αν η Ουκρανία θα βρεθεί στο περιθώριο των διαπραγματεύσεων.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, βρίσκεται ήδη στο Ριάντ, μαζί με κορυφαίους αξιωματούχους, ενώ από τη ρωσική πλευρά συμμετέχουν ο Σεργκέι Λαβρόφ και ο Γιούρι Ουσάκοφ. Παράλληλα, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν αποκλείει το ενδεχόμενο συνάντησής του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στο μέλλον.
Η στάση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, συμμετέχει στην έκτακτη τηλεδιάσκεψη κορυφής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ). Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και ο Ντόναλντ Τουσκ αναμένεται να ενημερώσουν τους ηγέτες για τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο Παρίσι.
Μεταξύ των ζητημάτων που θα συζητηθούν είναι η ευρωπαϊκή ασφάλεια, η ανάγκη στρατιωτικής ενίσχυσης και η θέση της Ευρώπης απέναντι στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία.
Η Ευρώπη σε κρίσιμο σταυροδρόμι
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προειδοποίησε πως η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. «Η κατάσταση δεν αφορά μόνο την Ουκρανία, αλλά και εμάς. Χρειαζόμαστε ενίσχυση της άμυνας μας και τη χρειαζόμαστε τώρα», δήλωσε χαρακτηριστικά. Παράλληλα, ο Τουσκ τόνισε την ανάγκη να αποφευχθεί η σύγκρουση με τις ΗΠΑ, ενώ απέρριψε το ενδεχόμενο αποστολής χερσαίων στρατευμάτων στην Ουκρανία.
Με τις εξελίξεις να τρέχουν, η Ευρώπη καλείται να λάβει αποφάσεις που θα διαμορφώσουν τον γεωπολιτικό της ρόλο τις επόμενες δεκαετίες. Η διαχείριση των αμερικανικών κινήσεων, η ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας και η διατήρηση της ευρωπαϊκής ενότητας είναι οι τρεις βασικές προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ηγέτες της.