Η πρόσφατη «μετωπική» επίθεση του Αντώνη Σαμαρά κατά της κυβέρνησης και προσωπικά του Κυριάκου Μητσοτάκη υπήρξε καταλύτης εξελίξεων. Η έντονη κριτική του πρώην πρωθυπουργού οδήγησε στη ρήξη των σχέσεων με τη Νέα Δημοκρατία και τη διαγραφή του από το κόμμα, σηματοδοτώντας ένα κρίσιμο πολιτικό «διαζύγιο».
Οι Βασικοί Παράγοντες της Διαγραφής
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το πρώτο σημείο τριβής ήταν η «προσβλητική διαστρέβλωση» των δηλώσεων του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, από τον Αντώνη Σαμαρά. Ο τελευταίος απέδωσε στον υπουργό φράσεις περί «μειοδοσίας», κατηγορώντας την κυβέρνηση για εθνικές υποχωρήσεις. Ωστόσο, όπως υποστηρίζουν κυβερνητικοί κύκλοι, η δήλωση του κ. Γεραπετρίτη αποδόθηκε λανθασμένα, καθώς ο υπουργός είχε δηλώσει:
«Εάν είναι να κάνω καλό στον τόπο μου και να καταφέρω χωρίς να ζημιωθεί η πατρίδα μου έστω και κατ’ ελάχιστο, να προασπίζονται τα συμφέροντά της, ενώ από κάποιους θα χαρακτηρίζομαι ως μειοδότης, τότε ας χαρακτηριστώ.»
Το Μέγαρο Μαξίμου απέρριψε κάθε κατηγορία περί μειοδοσίας, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «ύπουλες παρερμηνείες» και τονίζοντας πως η κυβέρνηση υπερασπίζεται σταθερά τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Ένα δεύτερο κρίσιμο ζήτημα ήταν η αναφορά του κ. Σαμαρά ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης «χαριεντίζονταν» με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και τον Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα. Οι δηλώσεις αυτές χαρακτηρίστηκαν από κυβερνητικούς κύκλους ως «ανοίκειες» και «προσβλητικές», με το Μαξίμου να υπενθυμίζει ότι η συνάντηση με τον Ερντογάν είχε ιδιαίτερη διπλωματική σημασία. Για πρώτη φορά, μετά από 50 χρόνια, ένας Τούρκος πρόεδρος συνομιλούσε με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το Παρελθόν του Σαμαρά με τον Ερντογάν
Από την πλευρά της κυβέρνησης επισημάνθηκε η αντίφαση στις δηλώσεις Σαμαρά, καθώς, όπως υπενθύμισαν, ο ίδιος είχε πραγματοποιήσει τέσσερις συναντήσεις με τον Ταγίπ Ερντογάν κατά την πρωθυπουργία του (2012-2014), ενώ επί των ημερών του είχαν διεξαχθεί έξι κύκλοι διερευνητικών επαφών με την Άγκυρα. Οι ίδιες πηγές υπογράμμισαν ότι τότε η Τουρκία συνέχιζε να παραβιάζει συστηματικά τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας, ενώ διατηρούσε σταθερά τις θέσεις της περί «γκρίζων ζωνών».
Η Προεδρολογία και η Πρόταση Καραμανλή
Ένα ακόμη σημείο έντασης ήταν η δημόσια πρόταση του Αντώνη Σαμαρά να αναλάβει ο Κώστας Καραμανλής το ύπατο πολιτειακό αξίωμα, κάτι που χαρακτηρίστηκε από κυβερνητικούς κύκλους ως «άκαιρο». Το Μαξίμου ξεκαθάρισε ότι η απόφαση για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας θα ληφθεί αποκλειστικά από τον πρωθυπουργό και στον κατάλληλο χρόνο.
Η Κυβερνητική Αντίδραση
Η νέα επίθεση Σαμαρά χαρακτηρίστηκε από το Μέγαρο Μαξίμου ως «ακραία», με την κυβέρνηση να κατηγορεί τον πρώην πρωθυπουργό για «ψέματα» και «διαστρεβλώσεις». Οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι τόνισαν ότι οι θέσεις του κ. Σαμαρά ήταν εκτός πλαισίου υπευθυνότητας, ενώ υπογράμμισαν ότι η Νέα Δημοκρατία, υπό την ηγεσία Μητσοτάκη, έχει κερδίσει τρεις εκλογικές αναμετρήσεις με ποσοστά της τάξης του 40%.
Τα Επόμενα Βήματα του Αντώνη Σαμαρά
Η διαγραφή του πρώην πρωθυπουργού άνοιξε τη συζήτηση για τα επόμενα βήματά του. Κυβερνητικοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο Αντώνης Σαμαράς ενδέχεται να επιδιώξει την ίδρυση νέου κόμματος, πιθανώς εκπροσωπώντας τη Λαϊκή Δεξιά. Άλλοι θεωρούν πιθανό να ενταχθεί σε υπάρχον σχήμα δεξιότερα της Νέας Δημοκρατίας.
Η δήλωση της Αφροδίτης Λατινοπούλου, στενής συμμάχου του κ. Σαμαρά, υπήρξε χαρακτηριστική:
«Η διαγραφή του πρώην πρωθυπουργού δείχνει θλιβερό κατήφορο της Ν.Δ. Οι πατριωτικές θέσεις και οι αξίες δεν διαγράφονται.
Το πολιτικό «διαζύγιο» Σαμαρά-Μητσοτάκη σηματοδοτεί μια νέα φάση έντασης στον χώρο της κεντροδεξιάς, ενώ τα επόμενα βήματα του πρώην πρωθυπουργού θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τη μελλοντική πορεία της Νέας Δημοκρατίας. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν ο Αντώνης Σαμαράς θα παραμείνει στην πολιτική σκηνή ως σημείο αναφοράς ή αν θα αποχωρήσει οριστικά.