Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, έδωσε εντολή στο Ιράν να πλήξει άμεσα το Ισραήλ, σε αντίποινα για τη δολοφονία στην Τεχεράνη του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, σύμφωνα με τρεις Ιρανούς αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για την εντολή, και μεταδίδουν οι New York Times.
Ο κ. Χαμενεΐ έδωσε την εντολή σε έκτακτη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν το πρωί της Τετάρτης, λίγο αφότου το Ιράν ανακοίνωσε ότι ο Ισμαήλ Χανίγια είχε σκοτωθεί, δήλωσαν οι τρεις Ιρανοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων και δύο μέλη των Φρουρών της Επανάστασης. Ζήτησαν να μην δημοσιευθούν τα ονόματά τους, διότι δεν είχαν την εξουσιοδότηση να μιλήσουν δημοσίως.
Το Ιράν και η Χαμάς κατηγόρησαν το Ισραήλ για τη δολοφονία- το οποίο δεν αναγνώρισε ούτε διέψευσε τη δολοφονία του Χανίγια, ο οποίος βρισκόταν στην Τεχεράνη για την ορκωμοσία του νέου προέδρου του Ιράν. Κατά τη διάρκεια σχεδόν 10 μηνών πολέμου στη Γάζα, το Ιράν προσπάθησε να επιτύχει μια ισορροπία, ασκώντας πίεση στο Ισραήλ με έντονα αυξημένες επιθέσεις από τους συμμάχους του και τις πληρεξούσιες δυνάμεις του στην περιοχή, αποφεύγοντας παράλληλα έναν ολοκληρωτικό πόλεμο μεταξύ των δύο εθνών.
Οι επιλογές που εξετάζει η Τεχεράνη
Τον Απρίλιο, το Ιράν πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη και πιο ανοιχτή επίθεσή του στο Ισραήλ εδώ και δεκαετίες εχθρότητας, εκτοξεύοντας εκατοντάδες πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε αντίποινα για ένα ισραηλινό χτύπημα στο συγκρότημα της πρεσβείας του που σκότωσε αρκετούς Ιρανούς στρατιωτικούς διοικητές στη Δαμασκό της Συρίας. Αλλά ακόμη και αυτή η επίδειξη δύναμης είχε τηλεγραφηθεί αρκετά νωρίτερα, σχεδόν όλα τα όπλα καταρρίφθηκαν από το Ισραήλ και τους συμμάχους του και προκλήθηκε μικρή ζημιά.
Τώρα δεν είναι σαφές πόσο δυναμικά θα απαντήσει το Ιράν και αν θα βαθμολογήσει και πάλι την επίθεσή του για να αποφύγει την κλιμάκωση.
Οι Ιρανοί στρατιωτικοί διοικητές εξετάζουν μια άλλη συνδυασμένη επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους σε στρατιωτικούς στόχους στην περιοχή του Τελ Αβίβ και της Χάιφα, αλλά θα φροντίσουν να αποφύγουν τα πλήγματα σε πολιτικούς στόχους, δήλωσαν οι Ιρανοί αξιωματούχοι. Μια επιλογή που εξετάζεται είναι μια συντονισμένη επίθεση από το Ιράν και άλλα μέτωπα όπου έχει συμμαχικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Υεμένης, της Συρίας και του Ιράκ, για μέγιστο αποτέλεσμα, είπαν.
Ο Χαμενεΐ, ο οποίος έχει τον τελευταίο λόγο για όλα τα κρατικά θέματα και είναι επίσης ο αρχιστράτηγος των ενόπλων δυνάμεων, έδωσε εντολή στους στρατιωτικούς διοικητές των Φρουρών της Επανάστασης και του στρατού να προετοιμάσουν σχέδια τόσο για επίθεση όσο και για άμυνα σε περίπτωση που ο πόλεμος επεκταθεί και το Ισραήλ ή οι Ηνωμένες Πολιτείες χτυπήσουν το Ιράν, είπαν οι αξιωματούχοι.
Στη δημόσια δήλωσή του για τον θάνατο του Χανίγια, ο Χαμενεΐ έδωσε το μήνυμα ότι το Ιράν θα προβεί σε άμεσα αντίποινα, λέγοντας ότι «βλέπουμε την εκδίκηση για το αίμα του ως καθήκον μας», επειδή συνέβη στο έδαφος της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Είπε ότι το Ισραήλ έθεσε τις βάσεις για να λάβει «μια αυστηρή τιμωρία».
Δηλώσεις άλλων Ιρανών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του νέου προέδρου, Μασούντ Πεζεσκιάν, του υπουργείου Εξωτερικών, των Φρουρών και της αποστολής του Ιράν στον ΟΗΕ, ανέφεραν επίσης ανοιχτά ότι το Ιράν θα προβεί σε αντίποινα κατά του Ισραήλ και ότι έχει δικαίωμα να αμυνθεί σε μια παραβίαση της κυριαρχίας του.
Διάγγελμα Νετανιάχου χωρίς αναφορά στην εξόντωση Χανίγια – «Έρχονται δύσκολες μέρες, είμαστε προετοιμασμένοι για όλα»
Το Ισραήλ θα απαντήσει με σθένος σε οποιαδήποτε επίθεση, διαμήνυσε νωρίτερα ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη και ενός υψηλόβαθμου στρατιωτικού ηγέτη της λιβανέζικης Χεζμπολάχ στη Βηρυτό.
«Πολίτες του Ισραήλ, έρχονται δύσκολες μέρες. Μετά το πλήγμα στη Βηρυτό αντηχούν απειλές απ’ όλες τις κατευθύνσεις. Είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια και θα παραμείνουμε ενωμένοι και αποφασισμένοι απέναντι σε οποιαδήποτε απειλή. Το Ισραήλ θα επιβάλει βαρύ τίμημα σε οποιαδήποτε επίθεση εναντίον μας, από οποιαδήποτε πλευρά», ανέφερε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός στη δήλωσή του που μεταδόθηκε από την τηλεόραση.
Ο Νετανιάχου είπε ότι το Ισραήλ επέφερε συντριπτικά πλήγματα στους πληρεξούσιους του Ιράν τις τελευταίες ημέρες, όπως στη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ. Όμως δεν αναφέρθηκε στον θάνατο του Χανίγια, για τον οποίο έχουν διατυπωθεί απειλές για αντίποινα.
«Επιφέραμε σκληρά πλήγματα» στους «εχθρούς», είπε, αναφέροντας συγκεκριμένα τον Φουάντ Σουκρ που σκοτώθηκε στη Βηρυτό. «Εξοντώσαμε το δεξί χέρι του Χασάν Νασράλα (του ηγέτη της Χεζμπολάχ) που ευθυνόταν ευθέως για τη σφαγή των παιδιών» στο Γκολάν, πρόσθεσε.
Βρέθηκε νεκρός ο στρατιωτικός διοικητής της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ
Το πτώμα του στρατιωτικού διοικητή της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ βρέθηκε στα συντρίμμια του κτιρίου που βομβαρδίστηκε χθες, στα νότια προάστια της Βηρυτού, ανέφεραν σήμερα δύο πηγές προσκείμενες στις υπηρεσίες ασφαλείας.
Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Τρίτης ότι «εξόντωσε» τον Σουκρ, τον οποίο θεωρούσε υπεύθυνο για την επίθεση, το Σαββατοκύριακο, από την οποία σκοτώθηκαν 12 παιδιά στο υψίπεδο του Γκολάν. Η Χεζμπολάχ, που υποστηρίζεται οικονομικά και στρατιωτικά από το Ιράν, δεν έχει επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής ως αυτό το στάδιο τον θάνατο του Σουκρ.
Πανηγυρισμοί στο Ισραήλ για τον θάνατο του Χανίγια
Η είδηση των δολοφονιών έγινε σε μεγάλο βαθμό δεκτή με χαρά στο Ισραήλ, ως μέρος της ολοκλήρωσης της υπόσχεσης να κυνηγήσει τους υπεύθυνους για τη θηριωδία της 7ης Οκτωβρίου.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γέμισαν με θριαμβευτικά μηνύματα. Ο υπουργός Amichai Chikli μοιράστηκε πλάνα του Χανίγια που φαίνεται να γνέφει στα συνθήματα «θάνατος στο Ισραήλ», με τη λεζάντα «Πρόσεχε τι εύχεσαι» σε μια ανάρτηση στο X.
Θεωρήθηκε επίσης ως δικαίωση για τις δυνάμεις ασφαλείας μετά τις αποτυχίες της 7ης Οκτωβρίου. «Αναβιώνει πραγματικά λίγο από τη χαμένη αξιοπρέπεια της κοινότητας των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ», δήλωσε ο Tamir Hayman, ένας στρατηγός εν αποστρατεία που όπως και ο Yadlin διετέλεσε επικεφαλής των αμυντικών υπηρεσιών πληροφοριών.
Αλλά ο τακτικός αντίκτυπος δύο πολύπλοκων χτυπημάτων στην καρδιά περιφερειακών πρωτευουσών δεν θα αλλάξει τη συνολική θέση του Ισραήλ, 10 μήνες μετά τον πόλεμο στη Γάζα, είπε.
«Δεν παραγνωρίζω τη σημασία αυτού του γεγονότος, αλλά όσον αφορά τη συνολική στρατηγική στάση του Ισραήλ και την περίπλοκη κατάσταση που αντιμετωπίζουμε για να σταματήσουμε τον πόλεμο και να επιτύχουμε όλους τους στόχους μας, πραγματικά δεν αλλάζει πολλά», είπε.
Κάλεσε την κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει το στρατιωτικό της πλεονέκτημα τώρα για να πιέσει για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και την επιστροφή των ομήρων και στη συνέχεια να στρέψει την προσοχή της στην εξασφάλιση των βόρειων συνόρων. «Αν συνεχίσουμε [να βασιζόμαστε] σε αυτά τα πολύ καλά τακτικά επιτεύγματα, είμαστε ουσιαστικά στο ίδιο σημείο που ήμασταν και χθες», είπε.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, μιλώντας μετά τις δολοφονίες, δήλωσε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν «κάνει πράγματα για να ρίξει τη θερμοκρασία», αλλά θα έρθει να υπερασπιστεί το Ισραήλ αν δεχθεί επίθεση. Αμερικανοί αξιωματούχοι ηγήθηκαν μιας παγκόσμιας πολύμηνης διπλωματικής προσπάθειας για να αποτρέψουν την κλιμάκωση του πολέμου στη Γάζα σε μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση, αλλά τώρα αντιμετωπίζουν μια ακόμη πιο απότομη πρόκληση.
Ο Όστιν, ο οποίος επισκέπτεται τις Φιλιππίνες, δήλωσε ότι πιστεύει ότι μπορεί να αποφευχθεί μια ευρύτερη ανάφλεξη, παρά την απειλή εκδίκησης. «Δεν πιστεύω ότι ο πόλεμος είναι αναπόφευκτος. Το υποστηρίζω αυτό», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν πιέζει έντονα τους τελευταίους μήνες για μια τουλάχιστον προσωρινή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης των ομήρων στη Γάζα, όπου σύμφωνα με τις υγειονομικές αρχές της περιοχής σχεδόν 40.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί και περισσότεροι από 90.000 έχουν τραυματιστεί από τις 8 Οκτωβρίου.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, δήλωσε την Τετάρτη ότι η Ουάσινγκτον δεν γνώριζε ούτε συμμετείχε στη δολοφονία του Χανίγια και ότι μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός για τη Γάζα εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας.
Όμως οι διαπραγματεύσεις είναι πιθανό να παγώσουν μετά τις επιθέσεις των τελευταίων ημερών, και ιδιαίτερα μετά τη δολοφονία του Χανίγια, ο οποίος έπαιζε καθοριστικό ρόλο στις συνομιλίες από τη βάση του στη Ντόχα. Το Κατάρ περιέγραψε την επίθεση ως «επικίνδυνη κλιμάκωση» που θέτει σε κίνδυνο τις συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός.
«Πώς μπορεί να πετύχει η διαμεσολάβηση όταν το ένα μέρος δολοφονεί τον διαπραγματευτή της άλλης πλευράς;» έγραψε ο πρωθυπουργός της χώρας, σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι, στο Χ, ενώνοντας την περιφερειακή χορωδία καταδίκης.
Η Ρωσία και η Τουρκία καταδίκασαν τη δολοφονία του Χανίγια, με τη Μόσχα να την χαρακτηρίζει «εντελώς απαράδεκτη πολιτική δολοφονία», όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Tass.