Καρναβάλι: Οι σημαντικότερες καρναβαλικές εκδηλώσεις στις ελληνικές πόλεις.
Οι αρχαίες διονυσιακές γιορτές, το καλωσόρισμα της άνοιξης, τα δάνεια από Βενετία: όλα αυτά συνθέτουν τις Απόκριες και το καρναβάλι στις διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Κάθε έθιμο είναι ξεχωριστό και συμβολίζει διαφορετικά πράγματα, ανάλογα με τις ανάγκες, τις συνθήκες και την κουλτούρα σε κάθε τόπο. Η πιο μυσταγωγική γιορτή της χρονιάς πλησιάζει και εμείς ετοιμάζουμε αποδράσεις με βάση τους ιδιαίτερους εορτασμούς που ετοιμάζονται σε όλη τη χώρα.
Γαλαξίδι
Ένα ιδιαίτερο έθιμο λαμβάνει χώρα κάθε Καθαρά Δευτέρα στο Γαλαξίδι. Το «Αλευρομουτζούρωμα» περιλαμβάνει χιλιάδες σακιά αλεύρι και χρώματα που πετούν οι συμμετέχοντες ο ένας στον άλλο σε μια εντελώς γιορτινή και διονυσιακή ατμόσφαιρα. Μη φοβηθείτε να μπείτε στον χαμό και να συμμετέχετε. Τα μαγαζιά στο Γαλαξίδι προσφέρουν όλα τα απαραίτητα προστατευτικά, ολόσωμες στολές, μάσκες και άλλα και πριν ξεκινήσει το έθιμο, γίνεται η διάθεση των αλεύρων. Το πολύχρωμο πανηγύρι ξεκινάει στις 14.30 στη γέφυρα στην είσοδο της κωμόπολης και συνεχίζεται στους δρόμους μέχρι να καταλήξει στο λιμάνι. Έχει προηγηθεί η παρέλαση αρμάτων, ενώ και τις προηγούμενες μέρες διοργανώνονται διάφορες εκδηλώσεις, όπως το Σάββατο στις 20.00 το άναμμα φωτιάς στην πλατεία Μάμα. Ενδιαφέρουσα είναι και η παρέλαση μεταμφιεσμένων οχημάτων στις 22.00 το βράδυ της Κυριακής στην παραλία του Γαλαξιδίου.
Πληροφορίες στην ιστοσελίδα www.alevromoutzouroma.gr
Αλευρομουτζουρώματα / Photo: Shutterstock
Καραναβάλι Ξάνθης/ Photo: Shutterstock
Ξάνθη
Η Ξάνθη είναι ένα μεγάλο σταυροδρόμι πολιτισμών με πολλούς συλλόγους, πολλές δραστηριότητες και πλούσια κληρονομιά. Εκτός λοιπόν από το Ξανθιώτικο Καρναβάλι με τη μεγάλη παρέλαση, τις συναυλίες και τα πάρτι, στην πόλη διοργανώνονται πάρα πολύ ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα των Θρακικών Λαογραφικών Εορτών, που “τρέχουν” παράλληλα με τις καρναβαλικές εκδηλώσεις. Το «Ξανθιώτικο Καρναβάλι – Θρακικές Λαογραφικές Εορτές» διοργανώνεται από το 1966 και προσελκύει πολύ κόσμο από όλη τη Βόρεια Ελλάδα. Οι θεατρικές παραστάσεις, οι χοροί και οι συναυλίες είναι καθημερινό φαινόμενο στην πόλη μέχρι και την κορύφωση των εκδηλώσεων την Καθαρά Δευτέρα και λαμβάνουν χώρα σε διάφορους ανοιχτούς και κλειστούς χώρους.
Ξάνθη/ Photo: Shutterstock
Την Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου μη χάσετε το λάτιν πάρτυ στο Σπίτι Πολιτισμού της ΦΕΞ (Φιλοπρόοδος Ένωση Ξάνθης), το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου το πρωί το ακροβατικό σόου στην πλατεία Δημοκρατίας και την ίδια μέρα τη βραδινή καρναβαλική παρέλαση στους δρόμους της πόλης. Η μεγάλη Καρναβαλική παρέλαση στις 26 Φεβρουαρίου ξεκινά στις 13:00 και να είστε προετοιμασμένοι ότι θα δοκιμάσει τις αντοχές σας όσον αφορά την πολυκοσμία. Την ίδια μέρα στις 19:00, η δράση μεταφέρεται στη γέφυρα του ποταμού Κόσυνθου, όπου το έθιμο “κάψιμο του Τζάρου” σηματοδοτεί το τέλος του καρναβαλιού.
Πληροφορίες και πρόγραμμα: www.carnivalofxanthi.gr
Άμφισσα/ Photo: Δήμος Δελφών
Άμφισσα/ Photo: Δήμος Δελφών
Άμφισσα
Tο διήμερο 24 και 25 Φεβρουαρίου στη συνοικία της Χάρμαινας θα αναβιώσει η “Νύχτα των Στοιχειών”, μια παράδοση που κρατάει πολλά χρόνια στην Άμφισσα. Με έμπνευση τον μύθο του Κωνσταντή, οι κάτοικοι φρεσκάρουν τα δέρματα και τις προβιές, ξεσκονίζουν τα κουδούνια και ξετυλίγουν τα σχοινιά τους. Η αγαπημένη του Κωνσταντή, η Λενιώ χτυπήθηκε από κεραυνό δίπλα στην πηγή της Χάρμαινας και από τότε το φάντασμα του Κωνσταντή στοιχειώνει τη συνοικία. Την Παρασκευή το βράδυ, οι ντόπιοι με περίεργες φορεσιές, κουδούνια και μοιάζοντας με τέρατα και πλάσματα αλλόκοτα ξυπνούν τον Κωνσταντή και τον ακολουθούν στην αναμέτρηση του με τα στοιχειά σε ένα απόκοσμο σκηνικό με σκιάχτρα και ερειπωμένα αρχοντικά, η σκηνοθεσία του οποίου ξεκινά πολλούς μήνες πριν. Την επόμενη μέρα η πομπή με τους μεταμφιεσμένους καταλήγει στην πλατεία Κεχαγιά όπου ακολουθεί γλέντι.
Γρεβενά
Η “Νύχτα των Φανών” θα αναβιώσει φέτος την Κυριακή 26 Φεβρουαρίου το βράδυ στην πόλη των Γρεβενών. Οι Φανοί που ανάβουν την Κυριακή της Αποκριάς σε διάφορα σημεία της πόλης ξορκίζουν το κακό και γύρω από τις μεγάλες φωτιές στήνονται γλέντια με μουσική, χορό, φαγητό και ποτό. Την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου έως και το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2023 ορχήστρα με χάλκινα θα διασκεδάζουν κάθε βράδυ τον κόσμο σε κεντρικά σημεία της πόλης, ενώ στην κεντρική πλατεία Αιμιλιανού όλη την εβδομάδα πριν την Καθαρά Δευτέρα θα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις. Μη χάσετε την Παρασκευή το μεσημέρι τις “Μανιταρο-Απόκριες” όπου οι Μανιταρόφιλοι Ελλάδας θα μαγειρέψουν με φρέσκα μανιτάρια και θα μοιράζουν τα εδέσματα στον κόσμο.
Ζάκυνθος
Με αμέτρητα δρώμενα και έθιμα που ανάγονται στην Εποχή της Ενετοκρατίας, το Ζακυνθινό Καρναβάλι ξεκινά από νωρίς με ποδηλατάδες, Κυνήγι Θησαυρού και άλλα πολλά δρώμενα στο οποία συμμετέχουν μικροί και μεγάλοι. Την Κυριακή της Κρεατινής πραγματοποιείται στο κεντρικό δρόμο της πόλης το Piccolo Καρναβάλι με ομάδες και άρματα από τα δημοτικά σχολεία του νησιού. Όλες τις μέρες μέχρι την Καθαρά Δευτέρα, αμέτρητες εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα στο νησί.
Το τελευταίο Σάββατο της Αποκριάς γίνεται το δρώμενο Βενετσιάνικος Γάμος μια αναπαράσταση των γαμήλιων εθίμων της ενετικής αριστοκρατίας, με κοστούμια, λάβαρα, τυμπανιστές και μεσαιωνική μουσική, ενώ δε θα πρέπει να χάσετε και τη βραδινή παρέλαση με θέμα «Κόκκινη Νύχτα», όπου όλα, στολές, καπέλα, μπαλόνια και κονφετί είναι κατακόκκινα. Την τελευταία Κυριακή γίνεται η μεγάλη Καρναβαλική Παρέλαση στο κέντρο της πόλης.
Ιωάννινα/ Photo: Shutterstock
Ιωάννινα
«Τζαμάλες» λέγεται το έθιμο που γιορτάζεται κάθε χρόνο στα Γιάννενα την Κυριακή της Αποκριάς και στην ουσία είναι μεγάλες φωτιές που ανάβουν σε κάθε γειτονιά και γύρω τους στήνεται γλέντι με φαγητό, κρασί και ηπειρώτικη μουσική. Γύρω γύρω από τη φωτιά απλώνεται άμμος για ασφάλεια και στο κέντρο τοποθετούνται μεγάλα κούτσουρα που θα κάνουν την φωτιά να φουντώσει. Οι φωτιές θα κάψουν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες και, όπως σε άλλα σημεία της Ελλάδας, θα λειτουργήσουν σαν κάθαρση: ο χειμώνας τελείωσε, όλα τα κακά ξορκίζονται και μαζί με τη φωτιά θα φουντώσει και η φύση με τον ερχομό της Άνοιξης.
Κέρκυρα/ Photo: Shutterstock
Κέρκυρα
Οι ευγενείς και αριστοκράτες της Βενετίας έφεραν στην Κέρκυρα τα δικά τους ήθη και έθιμα και το Κερκυραϊκό καρναβάλι έχει βενετσιάνικο χρώμα: πολύχρωμες και πλούσιες φορεσιές, περίτεχνες μάσκες, περούκες και άλλα βοηθούν τους ντόπιους να μεταμορφωθούν και να μεταφερθούν σε μια άλλη εποχή.
Κέρκυρα/ Photo: Shutterstock
Η μεγάλη καρναβαλική παρέλαση λαμβάνει χώρα και τις δύο Κυριακές πριν την Καθαρά Δευτέρα και συμμετέχουν ομάδες, σύλλογοι και σχολεία. Μετά το τέλος της παρέλασης διαβάζεται η διαθήκη του Καρνάβαλου στο Πεντοφάναρο με χορούς και τραγούδια, ενώ το βράδυ του Σαββάτου 25 Φεβρουαρίου στην πλατεία Αννουντσιάτα θα γίνει λάτιν πάρτυ. Την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου στις 20.00 στην Πλακάδα του Αγίου θα πραγματοποιηθεί το έθιμο “Πετεγολέτσα”, ένα είδος θεάτρου δρόμου, με πολλά στοιχεία από την Κομέντια ντελ Άρτε με πρόζα, σάτιρα και κοινωνικό σχολιασμό.
Φανός Αλώνια/ Photo: Photo: Aρχείο του ΟΑΠΝ Δήμου Κοζάνης
Κοζάνη
Η πόλη της Κοζάνης ήδη ζει στο ρυθμό του γλεντιού με παράλληλες εκδηλώσεις σε όλη την πόλη. Το έθιμο των Φανών είναι από τα πιο εντυπωσιακά: Από την Τσικνοπέμπτη και μέχρι τη Μεγάλη Αποκριά κάθε βράδυ θα ανάβει σε μια γειτονιά της πόλης ο Φανός. Κάθε Φανός λειτουργεί με την ευθύνη της γειτονιάς και του πολιτιστικού συλλόγου που έχει δημιουργηθεί για αυτό το λόγο και το άναμμα συνοδεύεται με τραγούδι, χορό, φαγητό και ποτό. Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς ανάβουν ταυτόχρονα όλοι οι φανοί και η πόλη γίνεται μια μεγάλη αγκαλιά με τις φωτιές να ζεσταίνουν τον κόσμο. Για πληροφορίες μπείτε στο www.kozanitikiapokria.gr
Πατρινό Καρναβάλι/ Photo: Shutterstock
Πάτρα
Πιο πλούσιο και πολύμορφο από κάθε άλλη χρονιά είναι το φετινό πρόγραμμα του Πατρινού Καρναβαλιού ύστερα από 3 χρόνια πανδημίας. Οι εκδηλώσεις είναι πολλές για μικρούς και μεγάλους, όλη η πόλη συμμετέχει και φυσικά η μεγάλη παρέλαση την Κυριακή της Αποκριάς είναι μια εμπειρία που πρέπει να ζήσετε. Αναλυτικό πρόγραμμα στο www.carnivalpatras.gr
Rέθυμνο/ Photo: Shutterstock
Ρέθυμνο/ Photo: Shutterstock
Ρέθυμνο
Στο Ρέθυμνο η ατμόσφαιρα είναι πιο μεσαιωνική και βενετσιάνικη, όπως άλλωστε και τα τόσα μνημεία της πόλης. Οι ομάδες της πόλης που στηρίζουν το φεστιβάλ διοργανώνουν χορούς, κυνήγι θησαυρού, παραδοσιακές κρητικές καντάδες στους δρόμους της πόλης και πολλά ακόμα δρώμενα. Ιδιαίτερη είναι και η νυχτερινή παρέλαση που φέτος θα γίνει το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου στις 9 το βράδυ. Για πληροφορίες και αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.rethymnocarnival.gr
Τύρναβος
Στον Τύρναβο όλοι οι καρναβαλιστές ετοιμάζονται για τη μεγάλη παρέλαση της Κυριακής. Έθιμο που κρατάει πάνω από 100 χρόνια, το τυρναβίτικο καρναβάλι παραμένει τόσο ζωντανό, ίσως επειδή στα παλιά χρόνια κατηγορήθηκε ότι προκαλεί τα χρηστά ήθη. Η ιδιαίτερη ατμόσφαιρά του συνοδεύεται από άφθονο τσίπουρο και κρασί, προϊόντα για τα οποία φημίζεται η θεσσαλική κωμόπολη. Στην κεντρική πλατεία όλη την εβδομάδα θα γίνονται συναυλίες, η μεγάλη παρέλαση θα γίνει την Κυριακή και θα ακολουθήσει συναυλία με τον Τόνι Σφήνο, ενώ την Καθαρά Δευτέρα θα γίνει το “Μπουρανί”: οι Τυρναβίτες μαζεύονται μαγειρεύουν το μπουρανί, μια σούπα με σπανάκι, τσουκνίδες και αλεύρι. Το μαγείρεμα γινόταν παραδοσιακά από άντρες, ενώ αν περνούσαν γυναίκες από εκεί, οι άντρες άρχιζαν τα πειράγματα. Με καταγωγή από αρχαίες διονυσιακές τελετές, το έθιμο περιλαμβάνει τεράστιους φαλλούς, άσεμνα τραγούδια και βωμολοχίες. Η γιορτή συνεχίζεται με μεζέδες και φυσικά τσίπουρο.
