ο έργο και η φιλοσοφία του καινοτόμου και επιδραστικού αρχιτέκτονα στην έκθεση “Ονοματοποιία”, η οποία φιλοξενείται στο Καπνεργοστάσιο.
Αυτή η έκθεση δεν είναι απλώς μια παρουσίαση αρχιτεκτονικών σχεδίων και κατασκευών. Είναι μια σπάνια ευκαιρία να ανακαλύψουμε την αρμονία ανάμεσα στον άνθρωπο, τον χώρο και τη φύση, όπως μόνο ο Kuma μπορεί να τη διατυπώσει μέσα από το έργο του. Ο τίτλος της έκθεσης, “Ονοματοποιία”, αντλεί έμπνευση από τη γλωσσολογική έννοια της ονοματοποιίας, όπου οι λέξεις μιμούνται ήχους. Με τον ίδιο τρόπο, η αρχιτεκτονική του Kengo Kuma επιδιώκει να μιμηθεί τη φύση, να συνομιλήσει με το περιβάλλον και να δημιουργήσει χώρους που αντηχούν με την υλικότητα, το φως και τις αισθήσεις. Ο Kuma σχεδιάζει κτίρια που “μιλούν” τη γλώσσα των υλικών τους, που ενσωματώνονται στο φυσικό τοπίο και που επικοινωνούν με τον άνθρωπο σε ένα διαισθητικό, σχεδόν ποιητικό επίπεδο.

Η Φιλοσοφία του Kuma
Ο Kengo Kuma δεν είναι απλώς ένας αρχιτέκτονας· είναι ένας οραματιστής που αμφισβητεί τη συμβατική αντίληψη του χώρου και της κατασκευής, αναζητώντας την ισορροπία μεταξύ της αρχιτεκτονικής και του φυσικού κόσμου.
Γεννημένος το 1954 στην Ιαπωνία, σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο και αφοσιώθηκε στη δημιουργία κτιρίων που ενσωματώνονται στο περιβάλλον τους αντί να το κυριαρχούν. Η δουλειά του χαρακτηρίζεται από την ευαισθησία στα υλικά και τη χρήση παραδοσιακών ιαπωνικών τεχνικών, τις οποίες μεταφράζει σε μια σύγχρονη, μινιμαλιστική αισθητική. Το ξύλο, το χαρτί, η πέτρα και το μπαμπού αποκτούν μια νέα διάσταση στα χέρια του, ενώ το φως και η σκιά γίνονται οργανικά στοιχεία των κατασκευών του. Αντί να χτίζει απλώς κτίρια, δημιουργεί ζωντανούς χώρους που αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον και προκαλούν συναισθήματα ηρεμίας και αρμονίας.
Ο Kuma πιστεύει ότι η αρχιτεκτονική πρέπει να είναι ευέλικτη, διακριτική και σε απόλυτη συνομιλία με το περιβάλλον της. Σε έναν κόσμο όπου η αστική ανάπτυξη συχνά παραβλέπει τη φύση, εκείνος αντιστέκεται στην τάση των επιβλητικών και “βαριών” κτιρίων, προτείνοντας μια ελαφριά, διάφανη, ανθρώπινη αρχιτεκτονική. Τα έργα του μοιάζουν να “αναπνέουν”. Χρησιμοποιεί φυσικά υλικά, επιτρέπει στο φως να εισχωρεί μέσα από τις δομές του και σχεδιάζει χώρους που ενσωματώνονται στη φύση αντί να την καταστρέφουν.

Η επιλογή του Καπνεργοστασίου για τη φιλοξενία της έκθεσης του Kengo Kuma είναι ιδιαίτερα συμβολική. Το ιστορικό αυτό κτίριο, άλλοτε χώρος βιομηχανικής παραγωγής, σήμερα μεταμορφώνεται σε κέντρο πολιτισμού και διαλόγου. Το ίδιο το Καπνεργοστάσιο, με τις τραχιές επιφάνειες, τις μεγάλες αίθουσες και τη βιομηχανική του αισθητική, έρχεται σε αντίθεση με την ελαφρότητα και τη διαφάνεια των έργων του Kuma. Αυτή η αντίθεση, όμως, είναι που κάνει την έκθεση τόσο συναρπαστική. Σε μια εποχή όπου οι πόλεις μας γίνονται όλο και πιο αφιλόξενες, το έργο του Kengo Kuma μας υπενθυμίζει ότι η αρχιτεκτονική μπορεί και πρέπει να μας προσφέρει γαλήνη, σύνδεση με τη φύση και μια αίσθηση ελευθερίας.
Η έκθεση “Ονοματοποιία” στο Καπνεργοστάσιο δεν αφορά μόνο την αρχιτεκτονική, είναι μια εμπειρία που μας δείχνει έναν διαφορετικό, πιο βιώσιμο και πιο ανθρώπινο τρόπο να σχεδιάζουμε τον κόσμο γύρω μας. Είναι μια μοναδική ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά το έργο ενός αρχιτέκτονα που αλλάζει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον χώρο και να εμπνευστούμε για το πώς μπορούμε να φέρουμε περισσότερη ισορροπία και αρμονία στη δική μας ζωή.
* Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο, Λένορμαν 218, Κολωνός
Διάρκεια έκθεσης έως 15 Μαρτίου 2025 / Ωρες λειτουργίας: καθημερινά 11 π.μ. – 7 μ.μ.
Εισαγωγική φωτογραφία: Getty Images / Ideal Image