Εύκολα προσβάσιμοι μέσω πλακόστρωτου μονοπατιού, με γραφικά ξύλινα γεφυράκια γύρω τους, συγκροτούν ένα μαγευτικό φυσικό τοπίο, αλλά κι ένα εντυπωσιακό υδάτινο θέαμα. Το οποίο ξεχωρίζει ανάμεσα στα αξιοθέατα των Τζουμέρκων, μα και της Ηπείρου γενικότερα.
Ο λόγος για τους δίδυμους –ή αλλιώς «διπλούς»– καταρράκτες στις βορειοδυτικές πλαγιές των Τζουμέρκων (ή Αθαμανικών Ορέων, πιο επίσημα), οι οποίοι εντοπίζονται πλησίον του συνοικισμού Κρυοπηγή, έναν από τους τέσσερις που απαρτίζουν το χωριό Καταρράκτης της Άρτας. Το όνομα, φυσικά, προέρχεται από τη δική τους δεσπόζουσα παρουσία στην περιοχή των Κεντρικών Τζουμέρκων, αφού παλιότερα το χωριό λεγόταν Σχωρέτσα(ι)να. Μετονομάστηκε το 1927, στο πλαίσιο της ευρύτερης πολιτικής που εφαρμόστηκε τότε για όσα τοπωνύμια δεν διέθεταν ελληνική προέλευση. Στις μέρες μας έχει 127 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Οι δίδυμοι καταρράκτες βρίσκονται μόλις 7 χιλιόμετρα από τον Καταρράκτη, συμβάλλοντας στη σαγήνη του γύρω τοπίου. Μάλιστα, με τον όγκο των Τζουμέρκων να υψώνεται πίσω τους, αρκετοί τους έχουν κατά καιρούς παρομοιάσει με «υδάτινους φύλακες» του βουνού.
Ένα μαγευτικό υδάτινο θέαμα
Ευρισκόμενοι σε υψόμετρο 1.360 μέτρων, οι δίδυμοι καταρράκτες των Τζουμέρκων θεωρούνται από τους ψηλότερους στην Ελλάδα. Τους διακρίνουμε συνήθως σε βορινό (ο αριστερός, όπως τους κοιτάμε) και σε νότιο (ο δεξιός, αντίστοιχα), με τον πρώτο να έχει ύψος 87 μέτρων και τον δεύτερο να αγγίζει τα 100 μέτρα.
Γενικότερα, πάντως, παρά την προαναφερόμενη υψομετρική διαφορά, ορμητικότερα ύδατα έχει ο βορινός καταρράκτης (μεγαλύτερη συγκέντρωση, δηλαδή, καθώς και πιο παρατεταμένη ροή). Όπως και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, βέβαια, τα νερά τείνουν να είναι περισσότερα τον χειμώνα και να λιγοστεύουν το καλοκαίρι, αν και τέτοιες μετρήσεις εξαρτώνται πάντα από τη βροχόπτωση κάθε έτους. Κατόπιν, μετά το εντυπωσιακό τους γκρέμισμα, ακολουθούν οφιοειδή πορεία για περίπου 10 χιλιόμετρα, καταλήγοντας τελικά στον ποταμό Άραχθο.
Ασφαλώς, μια τέτοια ποσότητα νερού δεν γινόταν να αφήσει ανεπηρέαστη τη γύρω φύση, την οποία διακρίνει πυκνή βλάστηση. Σε πρώτη ματιά, βέβαια, όσοι είστε εξοικειωμένοι με τα βουνίσια τοπία (ειδικά της Ηπείρου), ίσως τη θεωρήσετε ως τυπική. Εξερευνώντας τις πλαγιές γύρω από τους καταρράκτες, όμως, θα ανακαλύψετε ότι εδώ υπάρχουν και κάποια πιο σπάνια δείγματα χλωρίδας.
Κυρίαρχα είδη είναι τα φυλίκια, οι κουτσουπιές, οι δάφνες και τα πουρνάρια, υπάρχουν όμως και πολλές ορχιδέες, ειδικά στο πλάι του προαναφερθέντος πλακόστρωτου μονοπατιού –όπως η πορφυρή Himantoglossum caprinum ή η σπάνια Epipactis subclausa. Αν ψάχνετε για κάτι πιο ξεχωριστό, πάλι, θα παρατηρήσετε ότι σχεδόν πάνω στους καταρράκτες φύονται μαλκολμίες, ενώ τα πιο σκιερά σημεία προτιμώνται από ίριδες.
Η χλωρίδα αυτή, με τη σειρά της, είναι ελκυστική για σαλαμάνδρες, φρύνους, σαύρες της Ρούμελης, αλλά και για οχιές και δεντρογαλιές. Υπάρχουν επίσης πολλά είδη πουλιών (πάνω από 100, υπολογίζουν οι ορνιθολόγοι), ανάμεσα στα οποία και μερικά αρκετά σπάνια, π.χ. πετροπέρδικες, ασπροπάρηδες ή όρνια. Περιστασιακά, τέλος, περνούν από την περιοχή και αρκούδες, λύκοι, αγριογούρουνα και βίδρες, ιδιαίτερα κατά τη χειμερινή περίοδο.
Πώς θα έρθετε εδώ
Ο ευκολότερος τρόπος για να έρθετε στους δίδυμους καταρράκτες των Τζουμέρκων είναι να φτάσετε στο χωριό Καταρράκτης, ερχόμενοι από την Άρτα. Όπως είπαμε και πιο πριν, ο οικισμός απέχει μόλις 7 χιλιόμετρα από το υδάτινο θέαμα. Πρόκειται δε για έναν αναπτυγμένο τόπο, όπου θα βρείτε επιλογές για καφέ και φαγητό, αλλά και υποδομές διαμονής, εάν αποφασίσετε να περάσετε λίγες μέρες εδώ. Πλάι στους καταρράκτες, επίσης, έχει χτιστεί αναψυκτήριο για τους επισκέπτες της περιοχής. Οι περισσότεροι έρχονται την άνοιξη –κυρίως τον Μάιο, που είναι και πιο άφθονα τα νερά.