Σε όλη της διάρκεια της ιστορικής πορείας της νεότερης Ελλάδας υπήρξαν κάποιοι κρίσιµοι παράγοντες που µε τις αλληλεπιδράσεις τους καθόρισαν τις εξελίξεις.
Πολλοί από τους παράγοντες αυτούς έκαναν για πρώτη φορά την εµφάνισή τους πριν και κατά τη διάρκεια του πολέµου της ανεξαρτησίας και χαρακτηρίζουν την ιστορική µας πορεία των τελευταίων δύο αιώνων. Αποτελούν κατά κάποιο τρόπο τις παρακαταθήκες του 1821. Οι παρακαταθήκες του 1821 που αναλύονται στην εργασία αυτή είναι ιδεολογικές, κοινωνικές, θεσµικές, πολιτικές και οικονοµικές.
Οι αλληλεπιδράσεις τους στη διάρκεια των τελευταίων δύο αιώνων υπήρξαν καθοριστικές για την εξέλιξη του κράτους, της κοινωνίας και της οικονοµίας της Ελλάδας.
Η εργασία αυτή αποτελεί επέκταση του κειµένου της οµιλίας του συγγραφέα στην πανηγυρική εκδήλωση του Οικονοµικού Πανεπιστηµίου Αθηνών στις 24 Μαρτίου 2023, µε την ευκαιρία της επετείου της επανάστασης του 1821, και βασίζεται εν µέρει στο πρόσφατο βιβλίο του, Ιστορικοί Κύκλοι της Ελληνικής Οικονοµίας: Από το 1821 έως Σήµερα, Αθήνα, Εκδόσεις Gutenberg, 2021.