Γράφει ο Νεκτάριος Ντ. Χορμοβίτης
Ο προηγούμενος αιώνας είναι γνωστός και ως “αιώνας του πετρελαίου” καθώς το πετρέλαιο ήταν και εξακολουθεί να είναι η σημαντικότερη πηγή ενέργειας και η απαραίτητη πρώτη ύλη για την παραγωγή βασικών προϊόντων του σύγχρονου τρόπου ζωής. Ωστόσο, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή φαίνεται να επηρεάζουν την παγκόσμια ενεργειακή εικόνα. Οι περιβαλλοντικές ανησυχίες, οι αλλαγές στις πολιτικές και οι περιορισμοί που φέρνουν, λειτουργούν σαν επιταχυντής της τρέχουσας ενεργειακής μετάβασης. Ενισχυτικοί παράγοντες στην ενεργειακή αυτή μετάβαση αποτελούν ακόμα οι ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα τη σταδιακή μείωση του κόστους υποκατάστατων του πετρελαίου, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα μέσα αποθήκευσης ενέργειας στην ηλεκτροκίνηση.
Σήμερα, πολλές πετρελαϊκές εταιρείες και σημαντικοί παράγοντες της ενέργειας πιστεύουν ότι το πετρέλαιο θα συνεχίσει να πρωταγωνιστεί τα επόμενα χρόνια, με τη ζήτησή του να αυξάνεται για τις επόμενες δύο δεκαετίες τουλάχιστον. Ωστόσο, η θέση αυτή φαίνεται να υπερεκτιμά τη μελλοντική ζήτηση του πετρελαίου, ενώ υποτιμά την ταχύτητα και το βάθος της τρέχουσας ενεργειακής μετάβασης.
Επιπλέον, με την τρέχουσα κατάσταση στη Μέση Ανατολή ίσως είναι δύσκολο το πετρέλαιο να επιστρέψει σε προπολεμικές τιμές. Συνεπώς, το μέλλον του πετρελαίου μπορεί τελικά να είναι πολύ πιο σύντομο από ό,τι πιστεύουν πολλοί κορυφαίοι παράγοντες. Όλα αυτά τα γεγονότα δείχνουν πως η ενέργεια και η πηγή της ενέργειας είναι μια συνεχώς εξελισσόμενη και πολύπλοκη πραγματικότητα που αξίζει τη μελέτη και την ανάλυση.
Η ανησυχία για το μέλλον της Μέσης Ανατολής και οι πιθανές επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο αυξάνουν την ανησυχία, καθώς η περιοχή βρίσκεται σε αβεβαιότητα.
Οι προβληματισμοί εστιάζονται κυρίως στη στάση που θα υιοθετήσει η Τεχεράνη, με την πιθανότητα να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, ένα σημαντικό θαλάσσιο διάδρομο για τη μεταφορά πετρελαίου. Η Τεχεράνη έχει χρησιμοποιήσει αυτήν τη θέση ως μέσο πίεσης στο παρελθόν, αποκόβοντας τη ροή πετρελαίου. Αυτό δημιουργεί ανησυχία για τη διακίνηση πετρελαίου και την παγκόσμια οικονομία.
Ένα μεγάλο ποσοστό της παγκόσμιας πετρελαϊκής παραγωγής διέρχεται από τα Στενά του Ορμούζ, γεγονός που προκαλεί ανησυχία για τη δυνατότητα περιορισμού αυτής της ροής. Εκτός από την επίδραση στις πετρελαϊκές ροές, υπάρχει η ανησυχία για πιθανά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσουν τα εμπορικά πλοία, που αποφεύγουν ήδη τη διέλευση από την Ερυθρά Θάλασσα και προτιμούν τον γύρο της Αφρικής για να φτάσουν στην Ευρώπη.
Οι τιμές του πετρελαίου υποχωρούν καθώς ο ενδιαφέρον των επενδυτών επαναστρέφεται στις προοπτικές ζήτησης, μετά τις αναφορές για αύξηση των τιμών παραγωγού στις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη παραγωγό πετρελαίου στον κόσμο.
Οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό και τα υψηλότερα επιτόκια, που περιορίζουν την κατανάλωση καυσίμων, ενισχύθηκαν με την αύξηση των τιμών παραγωγού.
Το αμερικανικό αργό πετρέλαιο υποχωρεί κατά 41 σεντς, φτάνοντας τα 78,8 δολάρια ανά βαρέλι, ενώ το μπρεντ καταγράφει πτώση 54 σεντς, καταλήγοντας στα 82,93 δολάρια.
Αυτή η κίνηση έρχεται μετά από σταθεροποίηση των τιμών τόσο του μπρεντ όσο και του αμερικανικού αργού την προηγούμενη Παρασκευή, καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή εξισορρόπησαν τις εκτιμήσεις για τη ζήτηση από τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας.
Η αναλύτρια της Phillip Nova, Priyanka Sachdeva, δήλωσε: “Οι τιμές του αμερικανικού αργού και του μπρεντ υποχωρούν τη Δευτέρα το πρωί καθώς οι επενδυτές αντιδρούν στις εκ νέου ανησυχίες για τη ζήτηση μετά τη σημαντική άνοδο των τιμών παραγωγού στις ΗΠΑ”.
Οι τιμές παραγωγού στις ΗΠΑ αυξήθηκαν περισσότερο από το αναμενόμενο τον Ιανουάριο, καθώς αυξήθηκαν τα κόστη υπηρεσιών.