Η Ουάσινγκτον κλιμακώνει την πίεση στην Άγκυρα σχετικά με τις σχέσεις της με τη Χαμάς, με μια ομάδα Αμερικανών βουλευτών, τόσο από το Δημοκρατικό όσο και από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, να αποστέλλει επιστολή στον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και στη διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, Άβριλ Χέινς.
Η επιστολή, που κατατέθηκε μετά από αναφορές για μετεγκατάσταση υψηλόβαθμων στελεχών της Χαμάς από το Κατάρ στην Τουρκία, ζητά τη λήψη μέτρων για την αποκάλυψη των σχέσεων της Τουρκίας με τη χαρακτηρισμένη ως τρομοκρατική οργάνωση και τις επιπτώσεις στις αμερικανικές στρατηγικές στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η ανησυχία για την παρουσία της Χαμάς στην Τουρκία
Οι Αμερικανοί νομοθέτες υπογραμμίζουν τον κίνδυνο η Χαμάς να χρησιμοποιήσει την Τουρκία ως βάση επιχειρήσεων, ενώ εκφράζουν φόβους ότι η κατεχόμενη περιοχή της βόρειας Κύπρου μπορεί να μετατραπεί σε κέντρο τρομοκρατικών δραστηριοτήτων. Οι ανησυχίες αυτές ενισχύονται από παλαιότερες προειδοποιήσεις της ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών Μοσάντ, που είχε καταδείξει τη δυνατότητα χρήσης της περιοχής για επιθέσεις εναντίον ισραηλινών στόχων.
Διεθνείς αντιδράσεις και ο ρόλος της Τουρκίας
Η Τουρκία έχει δεχθεί κατηγορίες για τη μακροχρόνια φιλοξενία στελεχών της Χαμάς, με ορισμένα από αυτά να έχουν αποκτήσει τουρκικά διαβατήρια και να διοικούν επιχειρήσεις από το έδαφός της. Παρά τις αναφορές, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών αρνείται τη μετεγκατάσταση της ηγεσίας της Χαμάς στη χώρα. Ωστόσο, πληροφορίες από ισραηλινές πηγές αναφέρουν ότι ανώτατα στελέχη της Χαμάς βρίσκονται ήδη στην Τουρκία.
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει υπερασπιστεί τη Χαμάς, χαρακτηρίζοντάς την ως «ομάδα απελευθερωτών και μουτζαχεντίν», ενώ έχει δηλώσει ότι η χώρα του παρέχει ιατρική περίθαλψη σε περισσότερα από 1.000 μέλη της οργάνωσης. Οι δηλώσεις αυτές έχουν οδηγήσει σε διπλωματικές εντάσεις με το Ισραήλ και αντιδράσεις από τη Δύση.
Η στοχοποίηση της Κύπρου από τη Χεζμπολάχ
Παράλληλα, οι Αμερικανοί βουλευτές εκφράζουν ανησυχία για τις απειλές της Χεζμπολάχ προς την Κύπρο. Τον περασμένο Ιούνιο, ο τότε ηγέτης της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, απείλησε τη χώρα με αντίποινα σε περίπτωση που παρείχε στρατιωτικές διευκολύνσεις στο Ισραήλ.
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, είχε ξεκαθαρίσει ότι η Κύπρος παραμένει ουδέτερη, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε τη στήριξή της στη Λευκωσία.
Πρωτοβουλίες πίεσης από το Κογκρέσο
Η επιστολή αυτή είναι η τρίτη κατά σειρά παρέμβαση του Κογκρέσου για το ζήτημα της Τουρκίας και της Χαμάς. Προηγήθηκαν δύο άλλες επιστολές, καθώς και ψήφισμα που καταδικάζει τη ρητορική του Ερντογάν υπέρ της Χαμάς. Σημαντικό ρόλο στην κινητοποίηση των νομοθετών διαδραμάτισε το Αμερικανικό Ελληνικό Ινστιτούτο (AHI), το οποίο προωθεί την ανάγκη για αυξημένο έλεγχο στις σχέσεις της Τουρκίας με τρομοκρατικές οργανώσεις.
Οι ευρύτερες γεωπολιτικές επιπτώσεις
Οι εξελίξεις αυτές θέτουν υπό αμφισβήτηση τον ρόλο της Τουρκίας ως συμμάχου στο ΝΑΤΟ και αναδεικνύουν την ανάγκη επανεξέτασης της συνεργασίας της Άγκυρας με τη Δύση. Η διαχείριση του ζητήματος αναμένεται να αποτελέσει πρόκληση για την κυβέρνηση Μπάιντεν, καθώς καλείται να ισορροπήσει μεταξύ της ανάγκης για περιφερειακή σταθερότητα και της αποτροπής ενίσχυσης των τρομοκρατικών οργανώσεων.