Το Συμβούλιο της Ευρώπης συνεργάζεται με το Υπ. Δικαιοσύνης της Ελλάδας για την υποστήριξη του εν εξελίξει ψηφιακού μετασχηματισμού της Ελληνικής Δικαιοσύνης με στόχο την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης μέσα από τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων.
Ένα αποτελεσματικό δικαστικό σύστημα είναι προαπαιτούμενο για την εδραίωση της δημοκρατίας και την ενδυνάμωση του κράτους δικαίου, διότι θα αυξήσει την πίστη και την εμπιστοσύνη των πολιτών στην κρατική εξουσία, ιδιαιτέρως την ικανότητά της στην καταπολέμηση του εγκλήματος και στην επίλυση διαφορών. Πρέπει να χρησιμοποιούνται τεχνολογικά μέσα για τη βελτίωση της απόδοσης και της αποτελεσματικότητας των δικαστικών συστημάτων, όπως α) πρόσβαση στην δικαιοσύνη, β) στην επικοινωνία μεταξύ δικαστηρίων και παραγόντων της δικαιοσύνης, γ) στη διοίκηση των δικαστηρίων και δ) στην άμεση υποστήριξη στο έργο των δικαστών και της γραμματείας.
Οι μεταρρυθμίσεις στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση καλύπτουν ποικίλες πτυχές, συμπεριλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης των δικαστηρίων, της βελτίωσης της διαχείρισης των δικαστικών υποθέσεων και της υιοθέτησης ψηφιοποιημένων διαδικασιών με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων που οδηγούν στην αποδοτικότητα του έργου μας.
Μέσα από έναν ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο ανάμεσα στους βασικούς παράγοντες της Δικαιοσύνης, Δικαστικούς Λειτουργούς, Δικηγόρους και Δικαστικούς Υπαλλήλους, νέα προσέγγιση που πρεσβεύει ο Όμιλος Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Δικαιοσύνης, ενθαρρύνεται η ενίσχυση της συνεργασίας αυτών με σκοπό τον εκσυγχρονισμό του δικαστικού συστήματος
και την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων στη δικαιοσύνη, οι οποίες προκύπτουν μέσα από τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, το New Management και την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και δεν πρέπει να αντιμετωπιστούν αποσπασματικά.
Ως δικαστικοί υπάλληλοι σε Δικαστήρια της χώρας καθημερινά στην εργασία μας χρησιμοποιούμε σε μεγάλο βαθμό συστήματα διαχείρισης δικαστικών υποθέσεων, ηλεκτρονικής πρωτοκόλλησης και διαχείρισης εγγράφων, ψηφιακής υπογραφής εγγράφων, ηλεκτρονικής χορήγησης πιστοποιητικών, σύστημα ηχογράφησης και αποηχογράφησης πρακτικών Δικαστηρίων, τηλεδιάσκεψης για τη διεξαγωγή συνεδριάσεων, σύστημα διαδικτυακής πύλης και νομολογίας. Για κάποια από τα παραπάνω έχουμε λάβει ενημερωτικό εγχειρίδιο και αρκετά βοηθητικά είναι κάποια διήμερα κατά κύριο λόγο σεμινάρια που παρακολουθούμε στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Υπαλλήλων για την επιμόρφωσή μας.
Είναι γεγονός ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός βελτιώνει σημαντικά την πρόσβαση και την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης καθώς και την εργασία των νομικών επαγγελματιών που εργάζονται για το δικαστικό σύστημα.
Ένα από τα πιο σημαντικά ψηφιακά εργαλεία στη ροή εργασιών των Δικαστηρίων και στην υποβοήθηση στο ρόλο του Δικαστή υπό ανθρώπινο έλεγχο και προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων μπορεί να θεωρηθεί η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση, ο βαθμός εμπλοκής των οποίων στη διαδικασία της δικανικής χρήσης θα εξαρτηθεί από την τεχνική εξέλιξη των ίδιων συστημάτων και από τις αρχικές επιτυχίες ή αποτυχίες τους που θα κερδίσουν ή θα χάσουν αντίστοιχα την εμπιστοσύνη του κοινού.
Ξεκίνησαν ήδη από το 2023 και συνεχίζονται μέχρι σήμερα έργα ως προς την αναβάθμιση και επέκταση Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων Πολιτικής & Ποινικής Δικαιοσύνης και Διοικητικών Δικαστηρίων, την ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, την ψηφιοποίηση αρχείων πολιτικών-ποινικών δικαστηρίων & εισαγγελιών της χώρας, τις υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήματα και την παροχή υπηρεσιών ενημέρωσης της πορείας των πινακίων και των
εκθεμάτων των δικαστηρίων (Ηλεκτρονικό Πινάκιο), την αναβάθμιση του συστήματος αποηχογράφησης πρακτικών Δικαστηρίων (πολιτική / ποινική δίκη), ενίσχυση του πληροφοριακού συστήματος του Εθνικού Ποινικού Μητρώου, την ανάπτυξη συστήματος συλλογής & επεξεργασίας στατιστικών δεδομένων της Δικαιοσύνης, ψηφιακή πλατφόρμα ποινικών επιδόσεων με απόθεση εγγράφων στην ηλεκτρονική θυρίδα του πολίτη, δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας φορέων
παροχής κοινωφελούς εργασίας και σύστημα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού Δικαστηρίων και Δικαστικών Αρχών.
Ο στρατηγικός λοιπόν σχεδιασμός ενός συστήματος δια βίου κατάρτισης, εκπαίδευσης και ενημέρωσης των χρηστών των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας, δικαστικών λειτουργών, δικηγόρων και δικαστικών υπαλλήλων, κρίνεται απαραίτητος ώστε αυτή η διάχυση της γνώσης της πληροφορίας να διαμορφώσει την κατάλληλη οργανωσιακή κουλτούρα, τον ενθουσιασμό και την αποφασιστικότητα στην εκτέλεση του έργου τους. Ένα νέο στέρεο οικοδόμημα
εξελικτικής Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης χτίζεται προς όφελος όλων μας!
Στέλλα Ζ. Δινάκη Επιστημονικός Συνεργάτης – Ειδική Σύμβουλος του Ομίλου Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Δικαιοσύνης σε θέματα Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης, Τεχνητής Νοημοσύνης και νέων τεχνολογιών Φοιτήτρια Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών στην Εφαρμοσμένη Πληροφορική του τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής, Υπολογιστών και Τηλεπικοινωνιών στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος (Πανεπιστημιούπολη Σερρών) Δικαστικός Γραμματέας στο Πρωτοδικείο Σερρών