Το οικοσύστημα των ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων συνεχίζει να αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, παρουσιάζοντας σαφή σημάδια ωρίμανσης. Ένας σημαντικός αριθμός επενδυτικών κεφαλαίων, καθώς και εταιρειών που κατορθώνουν πλέον να φτάσουν σε προχωρημένους γύρους χρηματοδότησης, όπως Seed C και Seed D, υπογραμμίζουν τη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος και της ανθεκτικότητας των ελληνικών startups.
Αυτό είναι ένα από τα βασικά συμπεράσματα του φετινού «Startups in Greece» report, το οποίο παρουσιάστηκε για 8η συνεχόμενη χρονιά από το Found.ation, σε συνεργασία με το EIT Digital (το ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας) και την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΑΤΕ). Η μελέτη, που αποτυπώνει την πορεία του ελληνικού οικοσυστήματος, αποκαλύπτει μια αξιοσημείωτη άνοδο, τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα των επενδύσεων.
Συγκεκριμένα, μέσα στο 2024 επενδύθηκαν περισσότερα από 555 εκατομμύρια ευρώ σε πάνω από 90 ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις – αύξηση της τάξης του 15% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά. Η επίδοση αυτή είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή αν αναλογιστεί κανείς ότι στο ευρύτερο ευρωπαϊκό περιβάλλον καταγράφεται μικρή μείωση, περίπου 5%. Παράλληλα, η ΕΑΤΕ στηρίζει πλέον 30 επενδυτικά σχήματα (funds), αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω έως το τέλος του έτους. Αυτή τη στιγμή, 16 venture capital funds δραστηριοποιούνται ενεργά στην ελληνική αγορά, ενώ ολοένα και περισσότερες συμμετοχές angel investors και family offices στους χρηματοδοτικούς γύρους καταδεικνύουν την εμπιστοσύνη που κερδίζει σταδιακά το οικοσύστημα.
Η διεύρυνση των χρηματοδοτήσεων καλύπτει όλα τα στάδια ανάπτυξης μιας startup. Οι γύροι Series C και D ξεπέρασαν συνολικά τα 190 εκατομμύρια ευρώ, στοιχείο που καταδεικνύει ένα πιο ώριμο περιβάλλον, ικανό να προσελκύει σημαντικά κεφάλαια και επενδυτές. Η χρηματοδότηση-ορόσημο των 150 εκατ. ευρώ της D-Orbit το 2024 αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της ωρίμανσης. Παρ’ όλα αυτά, οι συντάκτες της έκθεσης υπογραμμίζουν την ανάγκη ενίσχυσης των επενδύσεων σε νεοφυείς επιχειρήσεις που βρίσκονται σε αρχικά στάδια (early stage), ώστε να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του κλάδου.
Σε απόλυτη ευθυγράμμιση με τις διεθνείς τάσεις καινοτομίας, το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων το 2024 αφορούσε κλάδους όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), η Βιοτεχνολογία (Biotechnology) και οι Τεχνολογίες Υγείας (HealthTech). Σημαντική πρόκληση παραμένει η περιορισμένη γυναικεία εκπροσώπηση στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι, καθώς μόλις το 24% των ιδρυτικών ομάδων startups απαρτίζεται από γυναίκες. Παρά την ελαφρά βελτίωση συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια, το έμφυλο χάσμα παραμένει έντονο και χρήζει περαιτέρω αντιμετώπισης.
Ο διεθνής αντίκτυπος του ελληνικού οικοσυστήματος επιβεβαιώνεται από την ενεργό συμμετοχή ξένων επενδυτών, με 156 και πλέον επενδυτές να συμμετέχουν σε γύρους χρηματοδότησης και το 36% αυτών να προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στο πλαίσιο αυτό, ξεχωρίζει η εξαγορά της BETA CAE Systems για 1,24 δισ. δολάρια, η μεγαλύτερη συμφωνία (exit) ελληνικής τεχνολογικής εταιρείας μέχρι σήμερα, επιβεβαιώνοντας τη διεθνή ανταγωνιστικότητα του ελληνικού οικοσυστήματος.
Στο μέτωπο των κορυφαίων χρηματοδοτήσεων του 2024, η D-Orbit ηγείται με 150 εκατ. ευρώ, ενώ ακολουθούν η Axelera AI (60,82 εκατ. ευρώ), η Blueground (40,25 εκατ. ευρώ), η Hellas Direct και η Numa. Σε επίπεδο συνολικών κεφαλαίων που έχουν αντληθεί, η Viva Wallet παραμένει στο επίκεντρο με 322,75 εκατ. ευρώ και αναγνωρίζεται ως «μονόκερος» (unicorn), έχοντας ξεπεράσει σε αποτίμηση το 1 δισ. ευρώ. Η Blueground ακολουθεί τα βήματα προς το ίδιο ορόσημο, ενώ οι κορυφαίες ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις εκτιμάται ότι αγγίζουν συνολική αξία μεταξύ 4,9 και 6,5 δισ. ευρώ – ποσοστό που αντιπροσωπεύει περίπου το 60% της συνολικής αξίας του οικοσυστήματος.
Συνολικά, η φετινή εικόνα των ελληνικών startups εμφανίζεται σαφώς βελτιωμένη, ενισχυμένη τόσο από εγχώρια όσο και από ξένα κεφάλαια, παραμένοντας ταυτόχρονα ανοιχτή στις προκλήσεις που σχετίζονται με την ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών, την περαιτέρω υποστήριξη εταιρειών σε πρώιμα στάδια και τη διατήρηση της ανοδικής πορείας σε παγκόσμια κλίμακα.