Η εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ τον τελευταίο χρόνο χαρακτηρίστηκε από εσωτερικές συγκρούσεις, προσωπικές αντιπαραθέσεις και συνεχείς διασπάσεις. Ένας «εμφύλιος» που ξεκίνησε με την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα και κορυφώθηκε με την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία. Παράλληλα, η σιωπή του πρώην προέδρου περισσότερο φάνηκε να επιτείνει το πρόβλημα παρά να το περιορίσει.
Η παραίτηση Τσίπρα: το έναυσμα της κρίσης
Η αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ το 2023 αποτέλεσε το σημείο εκκίνησης για τις αναταραχές που ακολούθησαν. Η απουσία του από τις εσωκομματικές εξελίξεις προκάλεσε ερωτήματα, με την ηγεσία του κόμματος να περνά σε μια περίοδο έντονης αμφισβήτησης και ανακατατάξεων.
Κεντρικό πρόσωπο στις εξελίξεις ήταν ο Στέφανος Κασσελάκης, τον οποίο ο Αλέξης Τσίπρας είχε εντάξει στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος, αν και σε μη εκλόγιμη θέση. Ο Κασσελάκης, αναφερόμενος συχνά στη στήριξη που είχε από τον πρώην πρόεδρο, δήλωνε ότι «στην πολιτική με φύτεψε ο Αλέξης Τσίπρας».
Πριν την εμφάνιση του Κασσελάκη, η Έφη Αχτσιόγλου είχε ξεκάθαρο προβάδισμα για την ηγεσία. Ωστόσο, ο Κασσελάκης αναδείχθηκε ως «βολική» επιλογή για πολλούς που ήθελαν να αποκλείσουν την πρώην υπουργό. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ετερόκλητο μέτωπο στήριξης, που οδήγησε τον Κασσελάκη σε άνετη νίκη στον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών.
Η προεδρία του Κασσελάκη δεν άργησε να προκαλέσει νέες εντάσεις. Η καταγγελία του για ύπαρξη «μαύρων ταμείων» στο κόμμα δημιούργησε σοβαρές αντιδράσεις, τόσο στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ όσο και στο πολιτικό σκηνικό γενικότερα. Η δήλωση του Ευάγγελου Αποστολάκη, στενού υποστηρικτή του Κασσελάκη, ότι «όλα τα κόμματα έχουν μαύρα ταμεία», προκάλεσε νέα κύματα αμφισβήτησης.
Η κρίση κορυφώθηκε στο συνέδριο του Φεβρουαρίου, όταν η Όλγα Γεροβασίλη αμφισβήτησε τον Κασσελάκη, αν και η κίνησή της ήταν βραχύβια. Ωστόσο, το ρήγμα είχε ήδη γίνει εμφανές, με τις εσωκομματικές αντιπαραθέσεις να κλιμακώνονται.
Η στάση του Αλέξη Τσίπρα: σιωπή ή στρατηγική;
Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Αλέξης Τσίπρας παρέμεινε σιωπηλός, επιλέγοντας να επικεντρωθεί σε ζητήματα εκτός κόμματος, όπως οι ευρωπαϊκές εξελίξεις και η κατάσταση στα Βαλκάνια. Αν και η σιωπή του αρχικά θεωρήθηκε ένδειξη διακριτικότητας, στην πορεία φάνηκε πως αυτή η απουσία από τα εσωκομματικά θέματα συνέβαλε στη διάλυση του κόμματος.
Η νέα διάσπαση του κόμματος ήταν αναπόφευκτη. Τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ προχώρησαν σε αποφάσεις που στόχευαν στην απομάκρυνση του Κασσελάκη, με μεθόδους που προκάλεσαν αντιδράσεις. Ο ίδιος ο Κασσελάκης, βλέποντας την αλλαγή του κλίματος, στράφηκε στη βάση του κόμματος, καλλιεργώντας άμεση σχέση με τα μέλη μέσω των κοινωνικών δικτύων.
Παράλληλα, οι υποστηρικτές του Κασσελάκη άρχισαν να βλέπουν τον Αλέξη Τσίπρα ως μέρος του προβλήματος, θεωρώντας τον υπεύθυνο για την υπονόμευση της ηγεσίας του νέου προέδρου.
Μια σιωπή με συνέπειες
Η στάση του Αλέξη Τσίπρα αφήνει ανάμεικτα συναισθήματα. Αν και αναγνωρίζεται ως ιστορικός ηγέτης του χώρου, η απουσία του από τις εσωτερικές εξελίξεις αποδείχθηκε καταλυτική για τη διάσπαση και την παρακμή του ΣΥΡΙΖΑ. Η «σιωπή» του, ενώ αρχικά ερμηνεύτηκε ως στρατηγική, τελικά αποδείχθηκε μοιραία για την ενότητα του κόμματος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, έναν χρόνο μετά την αλλαγή ηγεσίας, βρίσκεται μπροστά σε ένα μέλλον γεμάτο αβεβαιότητα, με τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις να συνεχίζουν να τον πλήττουν.