Της Ειρήνης Καρυδη
Όσο απομακρυνόμαστε από τη σκοτεινή περίοδο της Κατοχής, τόσο η μνήμη των επιζώντων αδυνατίζει, οι αξιόπιστες μαρτυρίες σπανίζουν και τα ιστορικά ντοκουμέντα εξαντλούνται.
Τόσο το καλύτερο, βέβαια, για την επιχείρηση “αναθεώρησης” της ιστορίας και την “επιστημονική εξαφάνιση” του ενοχλητικού παρελθόντος του εγχώριου δωσιλογισμού. (Τάδε εφη: Είμαστε με την σωστή πλευρά της ιστορίας. )
Φαίνεται, μάλιστα πως η μνήμη της δεκαετίας του ’40 θα συνεχίσει για καιρό να στοιχειώνει την πολιτική ζωή αυτού του τόπου. Το διαπιστώσαμε για μια ακόμη φορά φέτος με τα γεγονότα στην Ουκρανία.
Ας ξεκινήσουμε, όμως, με τα δικά μας.
Με την ονομασία “Τάγματα Ασφαλείας” έμειναν γνωστές οι μονάδες που συγκροτήθηκαν το 1943-44 από τις κατοχικές αρχές για την καταπολέμηση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.
Σκοπός της δημιουργίας τους, εκτός από την “εξοικονόμηση γερμανικού αίματος”, ήταν –σύμφωνα με τον τότε στρατιωτικό διοικητή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, Αλεξάντερ Λέρ– “να χρησιμοποιηθεί πλήρως η αντικομουνιστική μερίδα του ελληνικού λαού, για να εκδηλωθεί φανερά και να εξαναγκαστεί σε απροκάλυπτη εχθρότητα κατά της κομμουνιστικής μερίδας”.
Η διεύρυνση-το «εγχείρημα» υλοποιήθηκε με δύο μορφές:
(α) Με 9 “ευζωνικά τάγματα”, οργανωμένα από την ίδια τη δωσιλογική κυβέρνηση, συνολικής δύναμης 5.725 ανδρών, και
(β) Με 22 “εθελοντικά τάγματα”, ως επί το πλείστων αυτοτελώς συγκροτημένα, συνολικής δύναμης 16.625 ανδρών. Γενικός προϊστάμενος, και των μεν και των δε, ήταν ο αντιστράτηγος των Waffen SS, Βάλτερ Σιμάνα.
Όπως ήταν αναμενόμενο οι δράσεις των ταγματασφαλιτών ταυτίστηκαν με τον Σιμάνα και με την πιο σκοτεινή πλευρά της δράσης αυτών των στρατευμάτων: μπλόκα, κάψιμο χωριών, μαζικές εκτελέσεις αμάχων.
Το πρώτο αρκετά μαζικό Τάγμα Ασφαλείας στην Πελοπόννησο συγκροτήθηκε στο Μελιγαλά στα μέσα Μαρτίου του 1944 (αν και το πρώτο Τάγμα οργανώνεται στην Καλαμάτα στα τέλη Ιανουαρίου). Εκεί οι ταγματασφαλίτες έδωσαν όρκο πίστης στο Χίτλερ (ο περίφημος «Όρκος του Ταγματασφαλίτη»)[1] καθώς οι Γερμανοί έχουν στόχο να μετατρέψουν την αντίσταση σε εμφύλιο με την ανοχή των Βρετανών και της ελληνικής κυβέρνησης του εξωτερικού.
Και ας μεταφερθούμε στο σήμερα, με το:
Τάγμα Αζόφ που είναι μια ακροδεξιά, νεοναζιστική πολιτοφυλακή που ιδρύθηκε το 2014 στο Μπερντιάνσκ και επί του παρόντος έχει την έδρα της στο Ουρζούφ της Περιφέρειας του Ντόνετσκ ως ειδική αστυνομική μονάδα στην Εθνική Φρουρά της Ουκρανίας.[2]
Γεννημένο από τις προϋπάρχουσες νεοναζιστικές ομάδες «Πατριώτες της Ουκρανίας» και «Εθνικοσοσιαλιστική Συνέλευση», το τάγμα έχει βαθιές ιδεολογικές ρίζες στον ναζισμό.
Τα μέλη του Τάγματος είναι από την ανατολική Ουκρανία και μιλούν ρωσικά, ενώ μερικοί νεοσύλλεκτοι προέρχονται από τις ανατολικές πόλεις του Ντόνετσκ και Λουχάνσκ. Ο πρώτος διοικητής του συντάγματος ήταν ο ακροδεξιός Αντρίι Μπιλέτσκι, ο οποίος ηγήθηκε της νεοναζιστικής οργάνωσης «Πατριώτες της Ουκρανίας» και της Εθνικόσοσιαλιστικής Συνέλευσης.
Η μονάδα έχει κατηγορηθεί από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCR) για εγκλήματα πολέμου, όπως μαζική λεηλασία, χρήση βασανιστηρίων, ξυλοδαρμούς αμάχων, απαγωγές δημοσιογράφων, ηλεκτροπληξία και εικονικούς πνιγμούς.
Ακόμη, η μονάδα έχει συνδεθεί με νεοναζί, με μέλη που φορούν νεοναζιστικά και σύμβολα των SS.
Επίσης, η ερμανική τηλεόραση ZDF παρακολούθησε μαχητές του τάγματος των Αζοφ που φορούσαν κράνη με σβάστικες και παγανιστικούς ρούνους.
Ενώ, το σύμβολο της μονάδας που φέρουν στα μανίκια τους οι μαχητές του τάγματος είναι ένας πλάγιος Ρούνος, τυπικά είναι ένα αγκίστρι για λύκους (λυκοπαγίδα) το οποίο προφέρεται: Βόλφσανγκελ.
Οι σχέσεις με τα τα υψηλά κλιμάκια της ουκρανικής πολιτικής
Ένας από τους κύριους προστάτες της ομάδας είναι ο Αρσέν Αβάκοφ, ο υπουργός Εσωτερικών από το 2014 έως το 2021, ο οποίος επέτρεψε την επέκταση και αργότερα την ενσωμάτωση των παραστρατιωτικών δυνάμεων στην Εθνική Φρουρά.
Ο Άβακοφ υποστήριξε ενεργά την κοινοβουλευτική υποψηφιότητα των μελών του, συμπεριλαμβανομένων των νεοναζί και ήταν η πρώτη ομάδα που εθνικοποιήθηκε.
Η συνεχιζόμενη στενή διαπλοκή του ναζισμού, της πολιτικής και του τάγματος αποδεικνύεται από τους δεσμούς μεταξύ των διοικητών και του κόμματος. Για παράδειγμα, ο πρώην μακροχρόνιος διοικητής και νυν αρχηγός στο Εθνικό Σώμα, Μαξίμ Ζορίν, διευκολύνει την εκπαίδευση εθελοντών και τη στρατολόγηση για το Τάγμα σε τοποθεσίες όπου ο Χίτλερ μίλησε στο παρελθόν. Επιπλέον, ο σημερινός διοικητής Ντένις Προκοπένκο βρίσκεται στη μονάδα από την πρώτη μέρα και διατηρεί την κομματική και ναζιστική κουλτούρα της.
Τέλος, τα παραπάνω πρέπει να μας αφυπνίσουν ως Έλληνες και να διερευνήσουμε σε βάθος τις σκοτεινές λεπτομέρειες των σημερινών γεγονότων, πρώτα με την εμπειρία που έχουμε από το παρελθόν και δεύτερον μακριά από τις νευροψυχωτικές και υβριστικές εμμονές της μεταπολιτευτικής παρακμής.
[1] Ο ΟΡΚΟΣ ΤΩΝ ΤΑΓΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ:«ΟΡΚΙΖΟΜΑΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΘΕΟΝ ΤΟΝ ΑΓΙΟΝ ΤΟΥΤΟΝ ΟΡΚΟΝ ΟΤΙ ΘΑ ΥΠΑΚΟΥΩ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΕΙΣ ΤΑΣ ΔΙΑΤΑΓΑΣ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΤΟΥ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΑΔΟΛΦΟΥ ΧΙΤΛΕΡ. ΑΝΑΤΕΘΗΣΟΜΕΝΟΣ ΜΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΚΑΙ ΘΑ ΥΠΑΚΟΥΩ ΑΝΕΥ ΟΡΩΝ ΕΙΣ ΔΙΑΤΑΓΑΣ ΤΩΝ ΑΝΩΤΕΡΩΝ ΜΟΥ. ΓΝΩΡΙΖΩ ΚΑΛΩΣ ΔΙΑ ΜΙΑΝ ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΜΟΥ, ΤΑΣ ΟΠΟΙΑΣ ΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΩ, ΘΕΛΩ ΤΙΜΩΡΗΘΗ ΠΑΡΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ»,
(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 30/4/1944.)
[2] Ιδεολογικός ιδρυτής των ακροδεξιών-ναζιστικών ομάδων της Ουκρανίας θεωρείται ο Στεπάν Μπαντέρα,ο οποίος ήταν ο ηγέτης της ουκρανικής μεραρχίας των SS που κατά την διάρκεια του Β Παγ.Πολέμου ευθύνεται για την σφαγή δεκάδων χιλιάδων Πολωνών αμάχων.