Με τη φύση να οργιάζει, αυτοί οι μοναδικοί τόποι της χώρας μας δίνουν ευκαιρίες για απίστευτες διαδρομές μέσα στους αιώνες.
Η άνοιξη είναι η καλύτερη εποχή του χρόνου για να αφήσει κανείς τις «ακρότητες» στον τουρισμό και στις ολιγοήμερες αποδράσεις και να μπει σε μια ταξιδιωτική διάθεση πιο εναλλακτική.
Είναι περίοδος όπου η πανέμορφη φύση της Ελλάδας αναγεννιέται και οργιάζει, αλλά ακόμα δεν σου κάνει και κέφι να πας να πέσεις στις μάλλον παγερές θάλασσες. Ούτε βέβαια και να ασχοληθείς άλλο με τον απερχόμενο χειμώνα που είναι συνώνυμος των βουνών, του κρύου, της καταχνιάς και της μουντάδας.
Μια καλή λύση, λοιπόν, είναι να συνδυάσετε την ανθισμένη φύση της άνοιξης με τους μοναδικούς αρχαιολογικούς τόπους της χώρας μας, προγραμματίζοντας να πάτε είτε προς τα βόρεια, στη Βεργίνα των αρχαίων Μακεδόνων, είτε προς την Πελοπόννησο, στις «πολύχρυσες» Μυκήνες του Ομήρου. Ειδικά εάν δεν έχετε ξαναπάει, τώρα είναι η ώρα να το αποφασίσετε. Αρκεί να κανονίσετε κι ένα ραντεβού με κάποιον ξεναγό, γιατί το θεωρώ απαραίτητο αν θέλετε να καταλάβετε κάτι σωστά και οργανωμένα.
Όποια επιλογή κι αν κάνετε, πάντως, το σίγουρο είναι ότι σας περιμένει μια απίστευτη διαδρομή, μέσα στους αιώνες.
Η Βεργίνα των αρχαίων Μακεδόνων
Η Βεργίνα, μια κωμόπολη της Ημαθίας, βρίσκεται 80 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από τη Θεσσαλονίκη, στις πλαγιές των Πιερίων, μόλις 14 χιλιόμετρα μακριά από τη Βέροια και 33 χιλιόμετρα από τη Νάουσα. Στη διαδρομή, μάλιστα, θα περάσετε και από το φράγμα του ποταμού Αλιάκμονα. Σε αυτόν τον μοναδικό τόπο, λοιπόν, έγινε το 1977 μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις όλων των εποχών: βρέθηκαν οι αρχαίες Αιγές, δηλαδή η πρώτη πρωτεύουσα του βασιλείου της Μακεδονίας.
Η ιστορική σημασία των πλούσιων ευρημάτων δεν χωρά σε λέξεις. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που ο τόπος του Φιλίππου και του Αλέξανδρου, της Ευρυδίκης και της Ολυμπιάδας, ανακηρύχθηκε το 1996 ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Όταν βρεθείς στις Αιγές, άλλωστε, θα μείνεις άναυδος μπροστά στο μεγαλείο της μακεδονικής δυναστείας, με τους βασιλικούς τάφους, το νεκροταφείο των τύμβων, το Ανάκτορο, το Θέατρο, το ιερό της Εύκλειας, την Ακρόπολη και το τείχος της πόλης.
Εδώ έζησε και πέθανε ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Β’ από το 382 ως το 336 π.Χ. κι εδώ στέφθηκε βασιλιάς ο γιος του, ο Μέγας Αλέξανδρος, λίγο πριν ξεκινήσει το χτίσιμο της θρυλικής του αυτοκρατορίας. Κι ένα είναι σίγουρο, ότι δεν μπορεί να περιγραφεί η συγκίνηση όταν φτάνει κανείς στον ασύλητο τάφο του Φιλίππου. Καταλαβαίνεις ότι ούτε ο Μανόλης Ανδρόνικος, που τον ανακάλυψε, ούτε η Αγγελική Κοτταρίδη –αυτή η σπουδαία γυναίκα, η οποία αφιέρωσε τη ζωή της στην υπηρεσία της μακεδονικής αρχαιολογίας– περίμεναν κάτι τέτοιο. Είναι, μαζί με τις Μυκήνες, την Τροία και την Κοιλάδα των Βασιλέων στην Αίγυπτο, ένας από τους μεγαλύτερους χώρους ταφής στον κόσμο όπου ανακαλύφθηκαν τύμβοι ασύλητοι και άθικτοι.
Η κηδεία του Φιλίππου Β΄ το 336 π.Χ. ήταν μία από τις πιο πολυτελείς της αρχαίας περιόδου, οπότε ο ταφικός του θάλαμος δεν θα μπορούσε να είναι λιτός: μοιάζει με παλάτι και ναό, έχει κολώνες, μα και προθάλαμο. Το κρεβάτι κατασκευάστηκε από χρυσό κι ελεφαντόδοντο, ενώ τα πορτραίτα του βασιλιά και του γιου του Αλέξανδρου, οι οποίοι απεικονίζονται σε μια σκηνή κυνηγιού, είναι συγκλονιστικά. Εδώ βρίσκονται και οι τάφοι των βασιλισσών, μαζί και μίας από τις συζύγους του Αλεξάνδρου, η οποία θάφτηκε παρέα με περισσότερα από 20 μικρά αγάλματα. Πιστεύεται επίσης ότι εδώ είναι και η σωρός της κόρης του Φιλίππου Β’, καθώς και της μητέρας του Ευρυδίκης.
Όπως και κάθε σπουδαίος τόπος της αρχαιότητας, τώρα, έτσι και οι Αιγές είχαν το δικό τους θέατρο. Εδώ, βέβαια, είναι και ο τόπος όπου δολοφονήθηκε ο Φίλιππος από έναν σωματοφύλακα, ενώ γιόρταζε τον γάμο της κόρης του. Αυτός ο φόνος θα φέρει τον Αλέξανδρο στην εξουσία, κάνοντάς τον να γράψει το έπος της διάσημης ελληνικής αυτοκρατορίας, η οποία έφτασε μέχρι την κοιλάδα του Ινδού και τη βόρεια Αφρική.
Η μεγαλοπρέπεια των Αιγών φαίνεται και από τα ερείπια του τεράστιου παλατιού που κατασκευάστηκε την περίοδο της βασιλείας του Φιλίππου, σε έναν λόφο ο οποίος δεσπόζει στην περιοχή. Το νέο Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών εγκαινιάζεται τον Δεκέμβρη του 2022 και είναι το συγκλονιστικότερο μουσείο που έχω δει ποτέ μου. Η επίσκεψη εδώ, μοιάζει με διακτινισμό από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Δέος, συγκίνηση και εθνική περηφάνια είναι τα συναισθήματα που νιώθει κανείς μπροστά στις γιγάντιες οθόνες πλάσμα με τους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας και τη διαδρομή του στρατηλάτη Αλέξανδρου από την Αίγυπτο και τη Μικρά Ασία ως την Ινδία, μέσω Ιορδανίας, Αφγανιστάν και Περσίας.
Όλα ανασυντίθενται σε αυτό το μουσείο. Οι δε Αιγές μοιάζουν να ζωντανεύουν από κοσμήματα και μαγειρικά σκεύη, από σπαθιά, τόξα, δόρατα και κράνη, από αγάλματα και προτομές, κρατήρες και ανάκλιντρα, από κανάτια και ποτήρια κρασιού, πόρπες και μαρμάρινα πιάτα. Δεν είναι εύκολο να συνεχίσει κανείς να περιγράφει. Πρέπει απλά να το δείτε.
Από ταξιδιωτικής άποψης, τέλος, η Βεργίνα διαθέτει ξενώνες, ξενοδοχεία, μαγαζιά με σουβενίρ, ταβέρνες και εστιατόρια, καφετέριες και ψητοπωλεία, όλα γύρω από την περιοχή του αρχαιολογικού χώρου.
Οι Μυκήνες των Ατρειδών
Αν και τις περισσότερες φορές οι Μυκήνες δεν αναφέρονται ως πρώτης τάξης αρχαιολογικός προορισμός, είναι ένας από τους σημαντικότερους του ελλαδικού χώρου. Οι ανασκαφές, μάλιστα, πιστοποιούν ότι η τοποθεσία αυτή της Αργολίδας ήταν κατοικημένη ήδη από τη Νεολιθική Εποχή. Πιο γνωστά, βέβαια, είναι τα θαυμαστά και αρκετά μεταγενέστερα ευρήματα (1600-1100 π.Χ.) που έφερε στο φως ο επιχειρηματίας και πρωτοπόρος της αρχαιολογίας Ερρίκος Σλήμαν. Αποδίδοντάς τα στη βασιλεία του ξακουστού Αγαμέμνονα ή γενικότερα στην εποχή της δυναστείας των Ατρειδών.
Πραγματικά, είναι εμπειρία να επισκεφτεί κανείς τα ανάκτορα των Μυκηνών, την ακρόπολή τους, τους τάφους, την περίφημη Πύλη των Λεόντων. Αλλά και το αρχαιολογικό μουσείο της περιοχής, φυσικά, που είναι χτισμένο κοντά στην ακρόπολη και φιλοξενεί αρκετά ευρήματα από τις ανασκαφές. Όσα δεν βρίσκονται εδώ, τώρα, έχουν μεταφερθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, με πιο ξεχωριστό ανάμεσά τους τη χρυσή μάσκα που ο Σλήμαν θεώρησε ότι άνηκε στον Αγαμέμνονα. Καλό θα είναι λοιπόν να περάσετε μια βόλτα από εκεί, πριν πάτε στις Μυκήνες.
Ο αρχαιολογικός χώρος των Μυκηνών είναι ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία του ελληνικού πολιτισμού. Η περιήγηση ξεκινάει από τον περίβολο, πάνω από τον θολωτό τάφο που αποδίδεται στην Κλυταιμνήστρα –με τρομερή θέα στον Αργολικό Κόλπο. Από εκεί περνάμε στον θολωτό τάφο που αποδίδεται στον Αίγισθο και φτάνουμε στην Πύλη των Λεόντων και στον Ταφικό Περίβολο Α’, όπου έγινε μία από τις πιο σημαντικές ανασκαφές του 19ου αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Στη συνέχεια ανηφορίζουμε στο Ανάκτορο, όπου χιλιάδες χρόνια πριν ζούσαν οι βασιλιάδες των Αχαιών. Εδώ θα δούμε και τα Εργαστήρια, αλλά και τη Δεξαμενή, πριν ολοκληρώσουμε το διάβα μας στα Κυκλώπεια Τείχη, συναντώντας τη Βόρεια Πύλη.
Έξω από τα τείχη, τώρα, δίπλα στους προαναφερόμενους τάφους της Κλυταιμνήστρας και του Αιγίσθου, θα δείτε τον εντυπωσιακότερο θολωτό τάφο στην Ελλάδα, τον λεγόμενο «Θησαυρό του Ατρέως». Όλοι αυτοί οι τύμβοι χτίστηκαν ως τελευταίες κατοικίες μελών της βασιλικής οικογένειας των Μυκηνών. Μάλιστα, η θολωτή μορφή θεωρείται σπάνιας κατασκευαστικής δεξιοτεχνίας, έχοντας ως πιο εντυπωσιακά της τμήματα τον νεκρικό θάλαμο και τη μεγάλη, κυκλική αίθουσα.
Η επίσκεψη στις Μυκήνες μοιάζει πραγματικά με μια πορεία στα βήματα του Αγαμέμνονα, ο οποίος δοξάστηκε χάρη στην Ιλιάδα και στις αφηγήσεις του Ομήρου για τον Τρωικό Πόλεμο. Από εκεί και πέρα, μια επίσκεψη στο μουσείο μας ξεναγεί και στην καθημερινή ζωή των Μυκηναίων, δίνοντας την ευκαιρία να θαυμάσουμε την υπέροχη κεραμική τους τέχνη.
Οι Μυκήνες εντοπίζονται σε απόσταση βολής από την Αθήνα –στα 90 χιλιόμετρα, περίπου. Μπορείτε να προγραμματίσετε λοιπόν και μια μονοήμερη επίσκεψη, αλλά, αν θέλετε να απολαύσετε την περιοχή, καλύτερη τοποθεσία για διαμονή περισσότερων ημερών είναι σε μία από τις ωραιότερες πόλεις της χώρας: το Ναύπλιο βρίσκεται στα 25 χιλιόμετρα από τον αρχαιολογικό χώρο, τα οποία θα διανύσετε οδικώς μέσα σε περίπου μισή ώρα.